Կեղտաջրերի մաքրման կայանը գյուղում գարշահո՞տ կտարածի
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Փետրվարի 12–ին Գեղարքունիքի մարզի Ծաղկունքի համայնքապետարանի շենքում տեղի կունենա «ՍԱՖԵՋ» ընկերության կողմից ներկայացված Սևանի կեղտաջրերի մաքրման կայանի կառուցման նախնական գնահատման հայտի վերաբերյալ հանրային քննարկումները: Ծրագրի նպատակն է Սևանի շրջանի բնակչության համար նախատեսված ջրամատակարարման և կեղտաջրերի հեռացման ցանցի որակական և քանակական բարելավումը:
Այն կնպաստի կայուն և էկոլոգիապես բարենպաստ զարգացմանը, բնապահպանական իրավիճակի բարելավմանը, շրջանի ջրային ռեսուրսների կայուն և էկոլոգիապես արդյունավետ կառավարմանը, ինչպես նաև ծրագրի տարածքի բնակչության առողջական վիճակի վրա բացասական ազդեցությունների նվազեցմանը: Միաժամանակ այն միտված է Սևանի համար հիմնելու հիգիենիկ առումով հուսալի կեղտաջրերի հեռացում և էկոլոգիապես համատեղելի կոյուղաջրերի մաքրում:
Սևանի ԿՋՄԿ համար հայցվող տարածքը տեղակայված է Գեղարքունիքի մարզում, Ծաղկունք և Գեղամավան բնակավայրերի միջնամասում, մաքրման կայանը գտնվում է Սևան–Հրազդան հիմնական ջրհավաքի մոտ, Ծաղկունք գյուղի մերձակայքում: Տարածքը զբաղեցնում է 2,7 հա, որից 2,5 հա–ը Ծաղկունք համայնքի, իսկ 0,2 հա–ը՝ Գեղամավան համայնքի վարչական սահմաններում:
Նախագծի հեղինակները նաև տեղեկացնում են, որ մաքրման կայանի տարածքը գտնվում է Ծաղկունք գյուղի մոտակայքում, և մաքրման կայանի համար տեխնոլոգիայի ընտրությունից կախված՝ հավանական է, որ կեղտաջրերից անջատվող հոտերը՝ գարշահոտ գազերը, կտարածվեն գյուղում: Բանն այն է, որ մաքրման կայանի տարածքը գտնվում է բնակելի շենքերից ընդամենը 300 մետր, իսկ գյուղի կենտրոնից՝ 1,2 կմ հեռավորության վրա:
Ի դեպ, հոտերի տարածման սպեկտրը և ազդեցությունը կախված են այդ ամիս տվյալ տարածքում քամու վարդի ուղղությունից և քամու արագությունից: Այդպիսով, կախված գյուղի աշխարհագրական տեղադիրքից և մաքրման կայանի գտնվելու վայրից, ինչպես նաև քամու վարդի ուղղությունից՝ գարշահոտ գազերը կտարածվեն Ծաղկունք գյուղի սահմաններից դուրս կամ էլ՝ հակառակը: Գարշահոտ գազերի տարածման սպեկտրը կախված է քամու արագությունից, իսկ քամու արագությունը դեկտեմբեր–փետրվար ամիսներին կարող է հասնել մինչև 38 կմ/ժ:
Նախագծում նաև ասված է, որ Հրազդան գետը Սևանի հոսքաջրերի մաքրման կայանի համար հայցվող տարածքին կից հատվածում ամբողջովին ճահճացած է, իսկ Սևանի հոսքաջրերի մաքրման կայանի համար հայցվող տարածքի կենդանական աշխարհի տեսակներից շատերի համար էական է ջրային միջավայրի առկայությունը՝ Հրազդան գետը, որը սակայն աղտոտվածության պատճառով հարմար չէ կենդանիների բնակության համար: Թեև ջրային միջավայրի հետ կապված կենդանիների համար կայանի շինարարության փուլը թեև կարող է ստեղծել էական անհարմարություններ, սակայն շինարարության ավարտից հետո ջրի որակի բարելավումը կարող է ունենալ դրական ազդեցություն:
Նախագծում նաև թվարկված են կեղտաջրերի հետ կապված ռիսկերը, որոնք են՝ պարազիտային վարակների, հեպատիտի և տարբեր ստամոքս–աղիքային հիվանդությունների, ներառյալ խոլերայի և տիֆի առաջացումը, ճահճոտ տարածքների, լճերի, գետերի, ծովի, և ստորգետնյա ջրերի էտրոֆիկացումն ու աղտոտումը և այլն:
Քրիստինա Տեր-Մաթևոսյան



