Թուրքիայի ազդեցության ավելացմամբ ավելի շատ Աջարիայում են մտահոգված, քան Ջավախքում. Արսեն Խառատյան
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՎրաստանի «Ալիք մեդիա» տեղեկատվական հարթակի գլխավոր խմբագիր Արսեն Խառատյանի խոսքով՝ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի շահագործման արդյունքում Ջավախքը դժվար թե դառնա թուրքական ազդեցության գոտի: Նա Tert.am-ի հետ զրույցում նկատեց, որ գուցե վերջին շրջանում թուրքական, ադրբեջանական լծակները Վրաստանում մեծացել են, բայց դա հիմնականում վերջինիս՝ Ռուսաստանի հետ ունեցած հարաբերությունների պատճառով է:
«Ջավախքի միջով անցնող երկաթգիծը, հիշեցնեմ, նախ Վրաստանի միջով է անցնում, և դա կարևոր հանգամանք է: Իսկ ավելի լավ չէ՞, որ այդ երկաթգիծը Ջավախքով անցնի: Ի՞նչ եք կարծում՝ լավ կլիներ, որ այդ երկաթգիծն անցներ Աջարիայո՞վ, դրանից Ջավախքն ավելի շա՞տ էր շահելու»,- ասաց նա՝ նշելով, որ իհարկե շատ ավելի լավ կլիներ, որ Գյումրի-Կարս երկաթգիծը աշխատեր, բայց քանի դեռ դա չի եղել, ներկայիս իրավիճակին չպետք է այդքան քննադատորեն վերաբերվել:
Արսեն Խառատյանի խոսքով՝ հիմա ջավախահայությունը և ընդհանրապես վիրահայությունը շատ ավելի լուրջ վտանգների առջև է կանգնած, քան Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի շահագործումն է: Ըստ նրա՝ վիրահայերն ունեն կրթական, մշակութային ժառանգության պահպանման, Վրաստանի լիարժեք քաղաքացի լինելու և Վրաստանի կյանքում լիարժեք ներգրավված լինելու խնդիրներ:
Արսեն Խառատյանը նկատեց, որ ջավախահայության համար այնքան էլ մեծ վտանգ չի ներկայացնում նշյալ երկաթգծի շահագործումը: Այլ բան է, որ մտահոգություններ կան, որ հնարավոր է՝ Վրաստանի տարածքում մարդիկ առևանգվեն և տեղափոխվեն երրորդ երկիր: «Հիշում ենք, թե ինչպես ադրբեջանցի լրագրող Աֆղան Մուխթարլիին Թբիլիսիից առևանգեցին և Ադրբեջան փոխանցեցին»,- ասաց նա:
Երկաթգծի շահագործումը նաև Ջավախքի տարածքով, Արսեն Խառատյանի խոսքով, առանձնապես զբաղվածության խնդիր չի լուծում՝ մի քանի կայարան է, մեծ թվով մարդկային ռեսուրս չի պահանջում։
«Այլ հարց է, որ Ջավախքում արտադրվող կարտոֆիլը, որը շատ հայտնի է, կարտահանվի այդ երկաթուղով»,-ասաց նա:
Արսեն Խառատյանը ևս համաձայնեց, որ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծից օգտվել Հայաստանի քաղաքացիներին ոչ ոք չի կարող արգելել: Հակառակ դեպքում, ըստ նրա, սկանդալ կառաջանա:
Արդյո՞ք Վրաստանի իշխանությունները կպաշտպանեն իրենց ազգությամբ հայ քաղաքացիներին, եթե նրանց համար խնդիրներ ստեղծվեն երկաթգծից օգտվելիս. այս հարցին ի պատասխան՝ Արսեն Խառատյանը նշեց, որ իրականում հիմա էլ Ջավախքում արտադրված կարտոֆիլն արտահանվում է Թուրքիա:
«Դրա որակը շատ լավ է, և ուրեմն բիզնեսն այդ խնդիրը լուծելու է»,- նշեց նա:
Վրաստանում ներդրումների արդյունքում Թուրքիայի և Ադրբեջանի ազդեցության մեծացումը, Արսեն Խառատյանի խոսքով, գուցե պետք է մտահոգի Հայաստանին, սակայն ըստ նրա, ստեղծված իրավիճակն արտասովոր չէ․ նա միևնույն ժամանակ նկատեց, որ ինչպես Հայաստանն է հայտնվել ռուսական ազդեցության գոտում, այնպես էլ Վրաստանն է հայտնվել Թուրքիայի ազդեցության գոտում:
«Եվ՛ մենք, և՛ Վրաստանը, և ընդհանրապես այս տարածաշրջանում ավելի փոքր տնտեսություն ունեցող երկրները դիվերսիֆիկացիայի խնդիր ունեն՝ ինչպես քաղաքական ոլորտում, այնպես էլ տնտեսական, ռազմական և այլ ոլորտներում»,- նշեց Արսեն Խառատյանը:
Թուրքայի՝ Ջավախքում ազդեցության մեծացման հետ կապված, ըստ նրա, առավել շատ մտավախություններ ունեն և դրանց մասին խոսում են Ջավախքից դուրս ապրող ջավախահայերը:
«Եթե իհարկե խոսք է գնում այն մասին, որ հայերին՝ աշխատասեր ժողովրդին ուզում են փոխել այլ մարդկանցով, իսկ այդ խնդիրը բարձրացվել է թուրքերի հնարավոր վերադարձի մասին խոսակցություններում, ապա դա կարող է ինչ-որ անհանգստությունների առիթ դառնալ, բայց մինչ այդ, չկա նման խնդիր: Համենայնդեպս, ընդհանուր առմամբ երկրում Ադրբեջանի և Թուրքիայի ազդեցությունը բավականին մեծ է, բայց ավելի շատ Աջարիայում են այդ ազդեցության մեծացմամբ մտահոգված, քան Ջավախքում»,-ասաց նա։



