Երևան, 08.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ինչու՞ չի կարելի աղ և շաքարավազ մինչև մեկ տարեկան երեխաներին

ԼԱՅՖ

Նախևառաջ եկեք ուսումնասիրենք մի քանի հիմնական կարծիքներ.

«Ինչո՞ւ եք մտածում, որ Ձեր բալիկը սննդի մեջ աղի կարիք ունի »

Դուք մտածում եք, որ սկզբնական շրջանում հավելյալ սնունդ  չընդունելու պատճառն այն է, որ սնունդն անալի է:

Սա ամենահաճախ արվող սխալներից է, Ձեր բալիկը չի հետաքրքրվում սննդով, քանի որ սովորել է կրծքի կաթին և չի ցանկանում կերակրվել նոր, իր համար անծանոթ սննդով:  Նա, ով վեց ամիս կերակրվել է միայն կկ-ով և չգիտի  աղի համը, կարիք չունի սննդի մեջ աղի ավելացման:

Նա չի կարող ցանկանալ կամ կարիքը ունենալ մի բանի, որ դեռևս չի փորձել:

Երեխայի կերակրի մեջ աղի ավելացման վնասակար հետևանքները

Օրական աղի պահանջը երեխայի մոտ կազմում է 1գ-ից էլ քիչ (0.4գ. նատրիում) և այն ստանում է մեծ մասամբ կկ-ից կամ կխ-ից: Այդ պատճառով հավելյալ աղը ծանրաբեռնվածություն կլինի երեխայի երիկամների համար և դրանք չեն կարող հավուր պատշաճի իրենց գործառնությունը կատարել հավելյալ ծանրաբեռնվածության պատճառով:

Երեխայի կերակրի մեջ աղի ավելացման բացասական կողմերը

Կերակրի աղի մեջ առկա նատրիումը երեխաների մոտ բարձրացնում է արյան բարձր ճնշման և երիկամային անբավարարության ռիսկը: Կարևոր է նաև այն հանգամանքը, որ արյան բարձր ճնշման հավանականությունն ավելի մեծ է վաղ տարիքի երեխաների մոտ: Հիպերտոնիկ հիվանդությունը մեծահասակների մոտ սրտի և ուղեղի կաթվածների գլխավոր պատճառներից մեկն է հանդիսանում:

Երեխայի կերակրի մեջ աղից խուսափելու մյուս կարևոր պատճառն այն է, որ օրգանիզմում աղի ավելցուկը կարող է հանգեցնել երիկամային անբավարարության:  Երիկամներն օրգանիզմում գործում են որպես ֆիլտրեր, որոնք վերացնում են այնպիսի տարրերի ավելցուկ, ինչպիսիք են, նատրիումը, կալիումը, ֆոսֆորը և այլն, և պահպանում են տվյալ նյութերի անհրաժեշտ չափաբաժինը:

Մյուս վտանգն այն է, որ օրգանիզմում աղի մեծ քանակը կարող է հանգեցնել օրգանիզմի ջրազրկման: Դա կապված է այն հանգամանքի հետ, որ օրգանիզմում աղը լուծվում է միայն ջրով, և օրգանիզի ջրերն օգտագործվում են աղերի վերացման համար: Սա կարելի է կապել  շաքարային դիաբետի նախանշաններից մեկի հետ: Շաքարային դիաբետով տառապող մարդիկ միզելու պահանջ շատ հաճախ են ունենում, քանի որ շաքարի ավելցուկն օրգանիզմում լուծվում է ջրի միջոցով, որն էլ հանգեցնում է օրգանիզմի ջրազրկման:

SACN(Scientific Advisory Committee on Nutrition)-ը խորհուրդ է տալիս աղի հետևյալ չափաբաժինները նորածինների, վաղ տարիքի մանուկների և երեխաների համար

Տարիքը Աղի առավելագույն քանակը
0-6 ամսականներ < 1 գր (0.4գր նատրիում)
6-12 ամսականներ < 1 գր (0. 4գր  նատրիում)
1-3 տարեկաններ 2 գր  (0.8գր  նատրիում)
4-6 տարեկաններ 3 գր  (1.2գր նատրիում)
7-10 տարեկաններ 5 գր  ( 2 գր  նատրիում)
11 տարեկան և բարձր 6 գր  (2.4 գր նատրիում)

Որոշ մարդիկ խորհուրդ են տալիս մի պտղունց աղ ավելացնել երեխայի կերակրի մեջ, բայց դա նույն չափ վտանգավոր է, հաշվարկվում է, որ մեկ պտղունց աղը հավասար է ¼ գրամի:

Մեկ պտղունց աղը, որ օրական երեք անգամ ավելացվում է կերակրի մեջ, հավասար է ավելի քան 0,75 գր աղի, որն ի հավելում կկ-ում կամ կխ-ում առկա աղին, երեխայի օրգանիզմում կհանգեցնի աղի ավելցուկի, որի վտանգների մասին արդեն նշեցինք:

Ինչպես համ ավելացնել երեխայի կերակրի մեջ առանց աղ ավելացնելու

Դուք կարող եք ձեր երեխայի սնունդն ավելի համեղ ու հետաքրքիր դարձնել՝ ավելացնելով իր տարիքին համապատասխան համեմունքներ:

Ինչո՞ւ չի կարելի շաքարավազ մինչև մեկ տարեկան երեխաներին

Շատ մայրիկներ մտածում են, որ մինչև մեկ տարեկան երեխաներին շաքարի արգելումը նշանակում է նաև որ չի կարելի քաղցր սնունդ և հրաժարվում են երեխաներին քաղցրահամ միրգ տալուց: Շաքար ասելով՝ մենք ի նկատի ունենք «Սպիտակ ռուֆինացված շաքարը» , այլ ոչ թե մրգերի բնական քաղցրությունը և բնական քաղցրացուցիչները:

Ինչո՞ւ է շաքարավազը վնասակար մինչև մեկ տարեկան երեխաների համար

  • Հիմնականում շաքար ավելացնում են կաթի, մրգային հյութերի, մրգային պյուրեների, շիլաների, յոգուրտների մեջ դրանք քաղցրացնելու համար: Երեխայի սննդի մեջ շաքարավազ ավելացնելով՝ մենք լրացուցիչ ծանրաբեռնում ենք օրգանիզմը,բարձրացնում քաղցրի նկատմամբ նրա պահանջը: Երեխայի աճին զուգահեռ նա աստիճանաբար կսկսի ուտել միայն քաղցրացված սնունդ և կհրաժարվի այլ սննդատեսակներից:
  • Մանկական սննդի մեջ շաքարավազի ավելացումը նաև մեծացնում է մանկահասակ երեխաների մոտ կարիեսի զարգացման հավանականությունը:  Քաղցրացված սննդի մնացորդներից բերանում մնացած բակտերիաները կարիեսի առաջացման գլխավոր պատճառներից են:  Այդ բակտերիաները գործառնում են բերանում առկա շաքարի մնացորդների հետ, և սկսվում է կարիեսի գործընթաց:
  • Որոշ ծնողներ սովորություն ունեն պառկած դիրքում երեխաներին շշով կերակրել: Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ դա բարձրացնում է ականջի ինֆեկցիաների ռիսկը, դա տեղի է ունենում այն պատճառով, որ երբ երեխան պառկած դիրքում շիշը բերանին է, երբեմն կարող է կաթը ծորալ բերանից և կաթալ ականջի մեջ, դա հանգեցնում է ականջի մեջ և հարակից շրջանում բակտերիաների զարգացման և առաջացնում է ականջի ինֆեկցիա:
  • Բացի ատամների կարիեսից կամ ականջի ինֆեկցիայից, երեխայի սննդակարգի մեջ շաքարի մեծ քանակը ավելացնում է հետագա տարիներին շաքարային դիաբետի առաջացման վտանգը:

Պետք է նշել, որ իր բնական վիճակով նատրիումն առկա է մթերքների մեծամասնության մեջ, ներառյալ մրգերի, բանջարեղենների, հատիկավորների և լոբազգիների մեջ: Մրգերի մեծամասնությունն իր բաղադրության մեջ մեծ քանակությամբ բնական շաքար են պարունակում: Այս աղբյուրները բավարար են,որ երեխայի մոտ բավարարվի նատրիումի և շաքարի պահանջը: Կանադայի Կալգարի համալսարանի կողմից կատարված հետազոտության արդյունքում հաստատվել է, որ վաճառվող մանկական սննդի 60%-ը պարունակում է մեծ քանակությամբ աղ և շաքարավազ: Երեխայի սննդի մեջ աղի և շաքարավազի ավելացման պատճառով, հետագայում երեխայի համային ընկալումները սխալ ուղղությամբ են զարգանում և դա շարունակվում է ամբողջ կյանքի ընթացքում:

Այսպիսով, հարգելի՛ ծնողներ, շատ ուշադիր եղեք, թե ինչպիսի սնունդ եք տալիս ձեր երեխաներին: Մանրամասն կարդացե՛ք մանկական սննդի բաղադրությունը և խուսափե՛ք շաքարավազ և աղ ավելացնելուց, մինչ երեխան չի դառնում մեկ կամ մեկուկես տարեկան: Վաղ տարիքում խուսափելով շաքարավազ և աղ տալուց, դուք կարող եք վստահ լինել, որ երեխան աղի կամ շաքարավազի նկատմամբ կախվածություն չի ունենա, և ամենագլխավորը, կնվազեցնեք հետագայում այնպիսի վտանգավոր և մահացու ելք ունեցող հիվանդությունների զարգացման հավանականությունը, ինչպիսիք են հիպերտոնիան՝արյան բարձր ճնշումը, և շաքարային դիաբետը:

Վրաստանում ձերբակալել են ադրբեջանցի քրեական հեղինակության՝ գործարարից դրամ շորթած հանցակիցներին ՌԴ ԱԳՆ ղեկավարը բացահայտել է միջուկային փորձարկումների մասին Պուտինի կարգադրության մանրամասները Տիգրանի մայրը տեղափոխվել է այլ բնակավայր. ՆԳՆ ոստիկանության ներկայացուցիչը մանրամասներ է հայտնել Տեղումներ կլինե՞ն. եղանակը նոյեմբերի երկրորդ շաբաթվա ընթացքում՝ 9-ից 13-ը Դիցմայրիում՝ ադրբեջանական ուղիղ դիտարկման տակ, մի քանի ընտանիք է մնացել․ Թաթոյան Ռեալի առանցքային ֆուտբոլիստներից մեկը շարք է վերադարձել «Голос Курдистана». 1992թ. գոյություն ուներ չճանաչված Լաչինի Քրդական Հանրապետություն «Արարատ-Արմենիան» բաց թողեց հաղթանակը (տեսանյութ) Համայն Ռուսիո պատրիարքը Մեդվեդեւին պարգեւատրել է իշխան Դմիտրի Դոնսկոյի շքանշանով Զինապահին վճարելու փոխարեն կվճարեն ապահովագրության գումար. Ավանեսյանը մանրամասներ է ներկայացնում նոր նախագծի մասին Սերբիայի առաջնությունը Ռուսաստանի առաջնությունից թույլ է․ Թիկնիզյան Տղամարդը ծեծի է ենթարկել կնոջը և նրա հորը Ներքաղաքական գզվռտոցն ու Թաքեր Կարլսոնի հարցազրույցըՄահացել է Ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանի հայրը Թոշակառուներին գցում են նոր ծուղակի մեջ․ Հրայր ԿամենդատյանՌոնալդուի 953-րդ գոլը (տեսանյութ) Վարորդը, լինելով ամենաբարձր աստիճանի խմած, բախվել է արգելապատնեշներին․ վիրավորներ կան Իմ հորեղբայր Սամվել Կարապետյանը և հոգևորականները կարող են ազատվել վաղը, եթե ասեն, որ եկեղեցու կողքին չեն․ Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը՝ Թաքեր Կարլսոնին (տեսանյութ) Սահմանամերձ համայնքներն առանձնահատուկ կարևորություն ունեն․ Նաիրի ՍարգսյանԲռնցքամարտիկ Արեն Ասլամազյանը՝ բրոնզե մեդալակիր Ջուր չի լինելու«Ինչու Հայաստանը չի կարող հրաժարվել էժան ռուսական գազից»Հայաստանն ու Հունաստանը զբոսաշրջության ոլորտում համագործակցության հուշագիր կստորագրեն Գևորգ Պապոյանը Հունաստանի զբոսաշրջության նախարարին հրավիրել է Հայաստան Գաբրիել Սարգսյանը դուրս եկավ շախմատի աշխարհի գավաթի չորրորդ փուլ Լևոն Արոնյանն ու Շանթ Սարգսյանը դուրս են եկել ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի չորրորդ փուլ Մակրոնը խոստացել է վերադարձնել Լուվրից գողացված զարդերը Երևանի 4 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան Ֆրանսիայում տեղեկացրել են ահաբեկչության կանխման մասին. ձերբակալվել է երեք երիտասարդ կին Թրամփին հրավիրել են Ղրիմ Ուկրաինան դադարեցրել է սահմանի անցակետերի աշխատանքը խափանման պատճառով ԵՄ-ն սկսել է Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների 20-րդ փաթեթի պատրաստումը Շիրակի քրեական ոստիկանները վագոն-տնակում թմրամիջոց են հայտնաբերել Վրաստանի հանգստավայրում անօրինական 5 ապարտ-հյուրանոց կառուցած գործարարի են ձերբակալել Պուտինը հրամանագրեր է ստորագրել Չկա պաշտպանված երկիր` առանց ներքին համերաշխության. Արմեն Մանվելյան Փաշինյանը վաղուց լեգիտիմ չէ, նա խաբել է ժողովրդին. Մենուա Սողոմոնյան Ի վերջո, եթե շտանգեն չէիր կարողանալու բարձրացնել, ինչի մարդկանց խաբեցիք․ Տիգրան Աբրահամյանը՝ Նիկոլ ՓաշինյանինԶենք ցույց տվող ես, 5-6 մլրդի զենքերը չհանձնեին հակառակորդին. Շարմազանովը՝ Փաշինյանին Ոստիկանությունը ձմեռային անվադողերով երթևեկելու մասին հայտարարություն է տարածել Մեկնարկել է ուսուցիչների կամավոր ատեստավորումը Մերձավանում լարված իրավիճակ է Անհնարինն ես արել ինձ համար, կներես, ես չկարողացա. Վահագն Ալեքսանյանը՝ մայրիկի մասին Մեսսին կարող է տեղափոխվել՝ խաղալու Թուրքիայում Երևան-Սևան ավտոճանապարհին բшխվել են «BMW X5», «BMW» և «Volkswagen» մակնիշի ավտոմեքենաները Մենք հետևում ենք Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ձեռնարկված համարձակ քայլերին․ Էրդողան Օդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա. եղանակը նոյեմբերի 8-13-ին Ժամկետային զինծառայողները պետք է վարձատրվեն և կրթական արտոնություններ ստանան. Ավետիք ՉալաբյանԵկեղեցին պղծողները պատժվելու են. Դավիթ ՍարգսյանԵվս մեկ հայ՝ «Մանկական Եվրատեսիլ 2025» միջազգային մրցույթում. Ուկրաինան կներկայացնի Սոֆյա Ներսիսյանը