Էյնշտեյնի պատասխանը 6-րդ դասարանի աղջնակին
ԼԱՅՖ
Armenia24.info-ը գրում է.
Երբեմն երեխաներին հաջողվում է մի գեղեցիկ հարցադրումով արվեստի կամ գիտության երևելիներից այնպիսի հարցերի պատասխան կորզել, որի վրա դարերով գլուխ են կոտրել շատ հանճարեղ փիլիսոփաներ: Այդպես պատահեց նաև այս անգամ, երբ 1936 թվականին նյու-յորքցի մի աղջիկ նամակով հարց ուղղեց Ալբերտ Էնշտեյնին:
«Հարգելի Էնշտեյն, կիրակնօրյա դպրոցում պարապմունքի ժամանակ հարց ծագեց, թե աղոթու՞մ են արդյոք գիտնականները: Այս հարցը բխեց մի այլ հարցից՝ կարելի՞ է միաժամանակ հավատալ և գիտությանը, և կրոնին: Հիմա մենք նամակներ ենք գրում գիտնականներին և այլ կարևոր մարդկանց, որպեսզի նրանք մեզ պատասխանեն՝ աղոթում են արդյո՞ք գիտնականները և, եթե այո, ինչի համար են նրանք աղոթում: Հիմա մենք VI դասարանում ենք սովորում, տիկին Էլլիսն է մեր դասղեկը: Հարգանքներով Ֆիլլիս»:
Հինգ օր անց Էնշտեյնը մի լակոնիկ պատասխան ուղարկեց Ֆիլլիսին: Այն խիստ համահունչ է Կարլ Սագանի և Կլավդիոս Պտոմելեյի նույն թեմայով մտորումների հետ:
«Թանկագին Ֆիլլիս, ես կաշխատեմ պատասխանել որքան հնարավոր է պարզ ու հասկանալի: Ահա իմ պատասխանը. գիտնականները կարծում են, որ բոլոր իրադարձությունները, որ լինում են երկրի վրա և մարդկանց հետ, կատարվում են բնության օրենքների շնորհիվ: Դրա համար էլ գիտնականը չի կարող համոզված պնդել, որ իրադարձությունների վրա կարող են ազդել աղոթքները, այսինքն՝ գերբնական ուժերը: Այնուամենայնիվ պիտի խոստովանենք, որ մեր գիտելիքներն այդ ուժերի մասին անբավարար ու անկատար են: Այնպես, որ աշխարհի վերջի և միասնական Ոգու մասին համոզմունքը հանգում է հավատքին: Չնայած գիտության նվաճումներին, այդ հավատքը լայնորեն տարածված է ողջ աշխարհում: Բացի դրանից, բոլոր նրանք, ովքեր լրջորեն զբաղվում են գիտությամբ, պարզվում է, համոզված են նրանում, որ կա մի Ոգի, շատ ուժեղ մարդկային ոգուց ու մտքից, կառավարում է Տեզերական օրենքները: Այսպիսով գիտությամբ զբաղվելը առաջացնում է առանձնահատուկ կրոնական զգացում, որն իրարկե, տարբերվում է մյուսներից, ավելի պարզունակներից»:
Սրտանց բարևներով՝ ձեր Ա. Էնշտեյն
Ադրբեջանից նավթ գնելով, Հայաստանը կախվածության մեջ է հայտնվելու․ Ավետիք Հարությունյան
Փաշինյանին ոչ Հայկ Սարգսյանն է պետք, ոչ՝ նրա հարազատները
Բաքուն պատրվակ է փնտրում. ինչի՞ց են կատաղել ագրեսիայի աղբյուր Ադրբեջանում. «Փաստ»
Փաշինյանի իշխանությունը փակում է «Շողակաթ» հեռուստաընկերությունը
ՀԱԵ-ի վրա հարձակումը կրոնական հարց չէ, այլ պատմական ուղեծրի ձևափոխում. «Փաստ»
Պետությունը, որը գտնում է գումար պարգևավճարների համար, բայց «չի գտնում» թոշակի բարձրացման համար, գիտակցաբար նվաստացնում է իր տարեց քաղաքացիներին. Հրայր Կամենդատյան
Ամեն պատգամավոր 3 միլիոն դրամ պրեմիա է ստացել. Էդմոն Մարուքյան
Այն մասին, թե ինչու գործող վարչախումբն ընդունակ չի կանգնեցնել արտաքին քաղաքական ձախողումների շարանը. Ավետիք Չալաբյան
«Հայտնվել է շրջափակման մեջ, գերի չընկնելու համար մենամարտի բռնվել թշնամու հետ». Դավիթ Ասլիյանն անմահացել է սեպտեմբերի 27-ին Մատաղիս-Թալիշ սահմանագծին. «Փաստ»
«ՀայաՔվեականների» խաչքավորությամբ Սանահինում մկրտվեցին մի խումբ լոռեցիներ
Ավստրալիան կսկսի անվճար արևային էլեկտրաէներգիա բաշխել քաղաքացիներին
Ով է իրականում տուժում Վաշինգտոնում կնքված հուշագրի գործարկումից․ ԱՄՆ-ի հետ հուշագրի ստորագրման բացասական հետևանքները
Գործող իշխանության հակաեկեղեցական քայլերը
Վիճաբանություն Երևանում, անչափահասները ծեծել են 16-ամյա տղայի, ով հետո տեղափոխվել է հիվանդանոց
Կհավաքագրվի վարելահողերի չօգտագործվող տարածքների մասին ամբողջական տեղեկատվություն. «Փաստ»
Վթար. ջուր չի լինելու
Աշխարհաքաղաքական նոր դասավորությունը և տարածաշրջանային ամբիցիաների հատումը. «Փաստ»
ՀՀ ԱԳՆ–ն հայտնել է, թե երբ կսկսվի «Թրամփի ուղու» շինարարությունը
Ներքաղաքական տարվա... զրոյական կետը. «Փաստ»
Դոլարը թանկացել է, ռուբլին՝ էժանացել․ փոխարժեքն՝ այսօր
Բժշկության աղոթք
«Այս իշխանությունների վերարտադրման պարագայում զոհասեղանին ենք դնելու Հայաստանի Հանրապետության գոյի և հետագա ճակատագրի հարցը». «Փաստ»
Անկում՝ առանց անկարգելի. մինչև ո՞ր կետը. «Փաստ»
Արդեն բացեիբաց են խոստովանում, որ նպատակը Եկեղեցին քանդելն է. «Փաստ»
Արդյո՞ք բացահայտվում են խարդախությունները. «Փաստ»
Ժողովուրդն ու Եկեղեցին միասնական են՝ ընդդեմ իշխանության հակաեկեղեցական արշավի. «Փաստ»
«Ալ Նասրը» 5:1 հաշվով հաղթեց «Ալ Զավրային»
22-ամյա երիտասարդը համարանիշները գողացել էր գումար շորթելու նպատակով
Մահացել է REN TV-ի հիմնադիրը
Կաթողիկոսի օրհնությամբ Մայր Տաճարում տեղի է ունեցել դպրության, աստիճանների տվչության արարողություն
Նախքան Ամանոր ձյուն կգա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին
Արթուր Դավթյանի վարկանիշը գերազանցել է անհրաժեշտ 2,500-ի շեմը, ինչի շնորհիվ նա կստանա գրոսմայստերի կոչումը
«Ուսումնասիրվել է հուշահամալիրի շինարարական աշխատանքների՝ նախագծային լուծումներին համապատասխանությունը». ԿԳՄՍՆ
Ողբերգական ավտովթար է տեղի ունեցել․ զոհ ու վիրավորներ կան
Հայտնի հեռուստահաղորդավարը ընկել է շենքի տանիքից
Արտառոց դեպք Երևանում․ Իջևանի հիվանդանոց դիմած երիտասարդը հայտնել է, որ իր նկատմամբ Երևանում պարեկը բռնություն է կատարել
«Եվրոմեդիա24»–ը «Հայ երգի պահապան» պատվավոր մրցանակը շնորհել է Ռուբեն Մաթևոսյանին (տեսանյութ)
34-ամյա վարորդը «Hongqi»-ով վրաերթի է ենթարկել փողոցը թույլատրելի հատվածով անցնող 3 աղջկա
Ավտովթար․ բեռնատարը դեպքի վայրից դիմել է փախուստի
Մենք մեր հակառակորդներին ասացինք` Հայաստանը թույլ չէ, պարզապես ունի թույլ ղեկավարություն. այս տարի մենք հույսը վերադարձրինք մեր ազգին
Իրենց «վնուշատ» անողների հանդեպ անողոք եմ լինելու. կարող եմ երդվել՝ մեկ բևեռով Փաշինյանին կհաղթենք
Հնդկաստանում արջը ներխուժել է դպրոց և տարել երեխաներից մեկին
«Տավուշ բերդի խոստացված ամրակայումն այդպես էլ չկատարվեց, այն քայքայվում է». ահազանգ
IDBank-ի աշխատակիցների ամանորյա նվերները՝ «Հայորդի» հիմնադրամի շահառու երեխաների համար
Սամվել Կարապետյանի նվերը Գյումրի քաղաքին․ այս տարի կլուսավորենք խավարը` միասին
Ժողովուրդն ու Եկեղեցին միասնական են՝ ընդդեմ իշխանության հակաեկեղեցական արշավի
Հայաստանում փակ ավտոճանապարհներ կան
Ռուբենը և իր ստերը․ Ալիկ Ալեքսանյան
Պապիկյանը հանձնարարականներ է տվել
Հայտնաբերվել է մեծ քանակությամբ ապօրինի որսած սիգ տեսակի ձուկ
