Երևան, 23.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ինչպես դաստիարակել հաջողակ երեխաներ. 10 կանոն ծնողների համար

ԼԱՅՖ

168.am-ը գրում է.

Լրագրող և գրող Բիլ Մյորֆին նոր հետազոտություն է կատարում՝ երեխաների դաստիարակության և խթանելու կանոնների վերաբերյալ։ Ահա այն 10 գլխավոր կանոնները, որոնք հայտնաբերել է լրագրողը՝ ուսումնասիրելով հաջողակ երեխաներ ունեցող ծնողների կանոնները և ներկայացնելով դրանք իր «Ինչպես հաջողակ երեխաներ դաստիարակել» գրքում։

1. Նրանք տեղափոխվում են ավելի լավ թաղամաս

Տեղափոխությունը կարող է թանկ ու կործանարար լինել։ Բայց այն ծնողները, որոնք ցանկանում են երեխաներին ոտքի կանգնեցնել և դնել հաջողության ուղու վրա, արմատական փոխոխություն են անում իրենց կյանքում, եթե դա անհրաժեշտ է։ Առաջինը, որ նրանք կարող են անել՝ նոր թաղամաս տեղափոխվելն է, որտեղ կան ավելի մեծ հնարավորություններով, լավ դպրոցներ։ Դա վիճելի, բայց էֆեկտիվ խորհուրդ է։ Հենց դրա համար են զարգացող երկրների ծնողները փորձում արտագաղթել առավել հարուստ երկրներ, և հենց դրանով է բացատրվում «գնել ամենաէժան տունը, որը կարելի է գտնել լավագույն թաղամասում» խորհուրդը։

«Թաղամասի ընտրությունը, երևի, ամենակարևոր քայլերից է, որ կարող ենք անել մեր երեխայի համար»,- պարզաբանում է Կալիֆոռնիայի համալսարանի սոցիոլոգ Էն Օուենսը, ով հետազոտել է, թե ինչպես են հարուստ մարդիկ օգտագործում իրենց հնարավորությունները՝ երեխաների կյանքն էֆեկտիվորեն լավացնելու համար։

2. Նրանք նախագծում և խրախուսում են լավ հարաբերություններ

1938 թվականից Հարվարդի համալսարանի գիտնականները հետազոտում են Հարվարդում սովորած 400 մարդուց բաղկացած խմբի որոշումներն ու փորձը։ Այդ նախագիծը ստացել է Grant Study անվանումը, իսկ մասնակիցների խմբում եղել են նախագահ Ջոն Քենեդին ու Բեն Բրեդլին, ով հետագայում դարձավ The Washington Post-ի խմբագիրն Ուոթերգեյթի ժամանակ։

Դոկտոր Ռեբերտ Վալդինգերը, որը ղեկավարում է  Grant Study-ն 2003 թվականից, ասում է. «Խոսքը հարստության, փառքի կամ քրտնաջան աշխատանքի մասին չէ։ Ամենահստակ ուղերձը, որ մենք ստացել ենք այդ 75 տարվա հետազոտությունից, այն է, որ լավ հարաբերություններն օգնում են մեզ լինել ավելի երջանիկ և առողջ։ Վերջ։

Հաջողակ երեխաների ծնողները նախագծում են լավ հարաբերություններ ընկերների և ընտանիքի հետ և իրենց երեխաներին էլ պատվիրում են պահպանել այդ լավ հարաբերությունները։

3. Նրանք իրենց երեխաներին ճիշտ են գովաբանում

Չպետք է գովել երեխային այն բանի համար, որ նա թեստից ստանում է բարձր գնահատական, այլ պետք է գովել այն բանի համար, որ սովորել է, և դա տվել է արդյունք։

Չպետք է գովել խաղում կամ մրցույթում տարած նրա հաղթանակի համար, այլ դրա փոխարենը՝ պետք է գովել այն ջանքերը, որ նա դրել է պարապմունքների ժամանակ, որը նույնպես բերել է արդյունքի։

Չպետք է ասել՝ դու այնքան խելացի, այնքան տաղանդավոր ես։ Դրա փոխարեն՝ պետք է միջոց գտնել և ասել այսպես՝ դու մեծ աշխատանք ես կատարել՝ լուծելով այդ խնդիրը, կամ՝ դու այնքան լավ ես երգում. երգիդ պարապմունքները լավ են անցել։ Նպատակը  երեխաների մոտ զարգացող մտածողության խթանումն է։

4. Նրանք խրախուսում են աշխատանքը

Տարիներ առաջ «Ինչպես դաստիարակել մեծահասակներին» գրքի հեղինակ Ջուլիա Լիթքոթ-Հեյմսն ասել է, որ կյանքի լավագույն դասերից մեկը, որը նա ստացել է ծնողների հետ շփումից, այն է, որ նրանք ստիպում են երեխաներին՝ անել տան գործեր, և երբեք նրանց փոխարեն չեն անում տնային հանձնարարությունները։

5. Նրանք երեխաներին հասկացնում են, որ միշտ նրանց կօժանդակեն

Խոսքը երեխաների փոխարեն բոլոր խնդիրները լուծելու մասին չէ։ «Այն ծնողների երեխաները, որոնք հանգստացնում են երեխաներին՝ ի պատասխան նրանց էմոցիաների, ավելի շփվող են, քան այն ծնողների երեխաները, որոնք կամ ասում են իրենց երեխաներին, թե նրանք շատ կտրուկ են արձագանքում, կամ պատժում են նրանց»,- ասում է Արիզոնայի պետական համալսարանի հոգեբան Նենսի Այզենբերգը։

6. Նրանք օգնում են երեխաներին՝ դառնալ սթրեսադիմացկուն

Սթրեսադիմացկունությունը, այսինքն՝ դժվարություններից հետո վերականգնվելու կարողությունը, ամրությունը, հաջողության հիմքն է։ Օրինակ ծառայեք, թույլ տվեք ձեր երեխաներին՝ ինքնուրույն լուծել իրենց խնդիրներից շատերը, դրդեք ռիսկի՝ միևնույն ժամանակ պահպանելով ձեր ծնողական հեղինակությունը, երբ պետք է։

7. Նրանք դպրոցում բարեխոսում են իրենց երեխաների համար

Այս գիտական խորհուրդը պահանջում է բավականաչափ առողջ միտք։ Մի կողմից՝ կարևոր է երեխաներին թույլ տալ լուծել սեփական խնդիրները, երբ դա հնարավոր է, մյուս կողմից՝ որպես ծնող, դուք պետք է գործեք՝ որպես հեղինակություն ունեցող կերպար։

Դա հատկապես վերաբերում է դպրոցին։ Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ դպրոցը շատ հաճախ արհամարհում է տաղանդավոր աշակերտներին՝ փորձելով բարձրացնել միջակ աշակերտների ցուցանիշները։

Այդ ամենը կատարվում է միայն այն պատճառով, որ հավատում են, թե տաղանդավոր աշակերտը, միևնույն է, հասնելու է իր նպատակներին, բայց, ցավոք, դա մեծ սխալ է։ Միակ ռեալ հակագործողությունը՝ ծնողների մասնակցությունն ու երեխաների հետաքրքրությունների առաջմղումն է։

8. Նրանք հիշեցնում են իրենց մեծ սպասելիքների մասին

Էսեքսի համալսարանի հետազոտություները ցույց են տալիս, որ այն ծնողների մոտ, որոնք գերբնական հույսեր են կապել իրենց երեխաների հետ, և որոնք միշտ հիշեցրել են նրան՝ իրենց սպասելիքների մասին, երեխաներն ավելի քիչ են հակված եղել վաղ հղիությանը, դպրոցից դուրս գալուն և դատարկապորտությամբ զբաղվելուն։

Այլ խոսքերով՝ որքան շատ պահանջեք, այնքան ավելի մեծ հաջողություն կլինի վերջին հաշվով։

9. Նրանք հույս են փայփայում, որ երեխաները հաջող ամուսնություն կունենան

Վաշինգտոնի համալսարանի հետազոտությունները պարզել են, որ ճիշտ մարդու հետ ամուսնությունը ստիպում է մարդկանց՝ ավելի լավ աշխատել, առաջ գնալ աշխատանքում, ավելի շատ գումար վաստակել և բավարարված զգալ սեփական աշխատանքից։

10. Նրանք խրախուսում են երեխաներին՝ նախաձեռնող լինել (և միգուցե՝ հարուստ դառնալ)

Այս կետը բոնուս է, քանի որ հիմնված է իմ սեփական հետազոտությունների վրա։ Թեկուզ մենք գիտենք, որ գումարը երջանկության բանալին չէ, բայց դրա բացակայությունը երբեմն բերում է դժբախտությունների։ Բոլորս էլ գիտենք մարդկանց, որոնք քիչ հաջողակ են, քան կարող էին լինել, որովհետև ամբողջ կյանքը վատնում են գումար աշխատելու վրա։ Նրանք ստիպված են երկարաժամկետ որոշումներ ընդունել՝ հաշվի առնելով կարճաժամկետ ֆինանսական իրավիճակները։

Եվ այսպես, ինչպե՞ս եք ձեր երեխաներին օգնում դուրս գալ այս ծուղակից։ Ֆինանսական կրթվածությունը կարևոր է, բայց ավելի կարևոր է նրանց մղել՝ նախաձեռնողականորեն գործել։ Մի քանի ամիս առաջ ես 118 հաջողակ գործարարներից հետաքրքրվեցի, թե ինչն է նրանց հաջողության հասցրել։ 118-ից 110-ի պատասխանը պարզ էր. մանկուց նրանց խրախուսել են՝ իրենց դրսևորել՝ որպես նախաձեռնողներ, և նրանք սկսել են այդպիսին լինել դեռևս շատ երիտասարդ տարիքից։

Թարգմանությունը՝ 168.am-ի

Կարո՞ղ է երկիրը լինել ուժեղ, երբ նրա մարզերը թուլացած են. Ռուբեն Մխիթարյան Մեր կարևոր առաքելությունը՝ մարդկանց հուսախաբ չանելն է․ Սամվել Կարապետյանի ուղերձը Գերեվարված Վագիֆ Խաչատրյանը հոսպիտալացվել է Ընդունվել է մայրաքաղաքի 2026 թ․ բյուջեն Ադրբեջանից նավթ գնելով Հայաստանը ֆինանսավորում է հակառակորդի բանակը․ Արմեն ՄանվելյանՊետական համակարգի իրական բարեփոխումներ չկան․ Ավետիք ՔերոբյանՇախմատի աշխարհի չեմպիոն Գարի Կասպարովը հեռակա կարգով ձերբակալվել է Երևանում 41-ամյա տղամարդը դանակահարել է հարազատ եղբորը․ բժիշկները պայքարում են նրա կյանքի համար Պնդում եմ՝ ընտրություններով հնարավոր է փոխել իշխանությունը. Էդմոն Մարուքյան 2025թ. ԶՊՄԿ-ի համար առաջընթացի տարի էրՃշմարտության գինն այսօր հալածանքն է․ Հովհաննես ԻշխանյանԲոյկոտե´նք և թույլ չտա´նք, որ ադրբեջանական բենզինը վերածվի մեր դեմ ուղղված հրանոթների. «ՀայաՔվե» Մահացել է Կարեն Հովհաննիսյանի հայրը․ դերասանը գրառում է արելԶոհված կամ անհետ կորած զինվորի ծնողին չեն ասում, որ գնա իր մյուս զավակներով զբաղվի. Արշակ ԿարապետյանԱդրբեջանական բենզինը կէժանացնի՞ վառելիքի գներըԿրթաթոշակ 100 արցախցի ուսանողի՝ IDBank-ի «Կողք կողքի» ծրագրի շրջանակում Փաշինյանը խուսափել է հարյուրավոր հայերի հետ եկեղեցում հանդիպելուցՈւղիղ հեռարձակում. «Մեր Ձևով» շարժման 2025 թվականի հաշվետու ժողով Առեղծվածային ու ողբերգական դեպք ԳյումրիումՓաշինյանն անձամբ է գլխավորելու Մայր Աթոռի դեմ գրոհը Ամփոփվեցին Junius ֆինանսական գրագիտության երկրորդ մրցույթի արդյունքներըՓաշինյանը մերժել է ռուսական մասնակցությունը «Թրամփի ուղուն» Կոնվերս Բանկը Visa Intelligence Award մրցանակակիրն էԱմիօ բանկի շահույթի աճի միջին տարեկան տեմպը՝ ավելի քան 150% Ամփոփեք տարին մեկ բառով. «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումԻ՞նչ է պետք իմանալ տոներին ընդառաջԻսպանակա՞ն, պորտուգալակա՞ն, թե՞ իտալական.բացառիկ խմիչք, որ հարմար չէ երկարատև հնեցման. «Փաստ»Էնրիկե Իգլեսիասն ու Աննա Կուռնիկովան չորրորդ անգամ ծնողներ են դարձել Միքայել Սրբազանը զրկվել է կիրակնօրյա պատարագին մասնակցելու և Սուրբ Հաղորդություն ստանալու հնարավորությունից՝ նույնիսկ հիվանդանոցային պայմաններում. Թագուհի Թովմասյան Ճապոնիայի համալսարաններից մեկում պայթյուն է տեղի ունեցելՌուսաստանը և Ուկրաինան հայտարարել են նոր փոխադարձ հարվածների մասին․ վիրավորներ կան Սանկտ Պետերբուրգի Սուրբ Կատարինե հայկական եկեղեցու մոտ տեղի է ունեցել բողոքի ակցիա՝ ընդդեմ Հայաստանի իշխանությունների գործողությունների. տեսանյութՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (23 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Աշխարհում առաջին ձայնային ռադիոհաղորդումը, առաջին տրանզիստորը, 20-րդ դարի լավագույն ակումբը. «Փաստ»Գազ չի լինելուՆիկոլ Փաշինյանի վերընտրվելը գտնվում է ընդդիմադիր դաշտի ձեռքերում. Նաիրի Սարգսյան Վթար-հրդեհ՝ Շիրակում, 26-ամյա վարորդը «Nissan X-Trail»-ով կողաշրջված հայտնվել է երթևեկելի գոտուց դուրս. Shamshyan Հայաստանում հնարավո՞ր է «մոլդովական սցենար». ո՞ւմ կհանձնի հանրապետության ինքնիշխանությունը Փաշինյանը. «Փաստ»Ինժեներները ստեղծել են առանց մարտկոցների արևային էներգիայով աշխատող կվադրոկոպտեր 12 ժամ ջուր չի լինելու․ հասցեներ Ովքեր ծնվել են կռկռալու համար, չեն կարող երգել. «Փաստ»Մեզ նվաստացնողը մեր կառավարությունն է. մենք չունենք ազգային իշխանություն. Էդմոն Մարուքյան«Եթե գյուղերը դատարկվեն, դրանով կկորցնենք ամեն բան». «Փաստ»Ինչպե՞ս չդառնալ «ֆուտբոլի գնդակ» տարածաշրջանում. ՀայաՔվե 12-ամյա տղան դաժանորեն ծեծել է մորը. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹՀայ ժողովուրդը իր պատմության ընթացքում ո՞ր ժամանակաշրջաններում է ապրել առավել անվտանգ ու խաղաղ. Մհեր ԱվետիսյանՄարդիկ համատարած ուզում են հանգիստ կյանք, որ իրենց չպարտադրեն անել իրենց խղճի դեմ քայլեր, մնում է՝ քաղաքական ուժերն այս ամենակարևոր պահը ֆիքսեն. Վահե Հովհաննիսյան Այն մասին, թե ինչու են մեր երկրում պետական ծախսերն ու պարտքն աճում, բայց հարյուր հազարավոր մարդիկ շարունակում ապրել ծայր աղքատության մեջ. Ա. ՉալաբյանԵկեղեցին կարող է լինել միայն առաջին քայլը․ ի՞նչ է լինելու հաջորդը «Աչքս դռանն է, միշտ Ռաֆոյիս եմ սպասում, որ դուռը բացելու է և ներս մտնի». Ռաֆայել Ֆրանգուլ յանն անմահացել է նոյեմբերի 9-ին «Մարտունի 2»-ում. «Փաստ»Ում է արգելվում ուտել «մայրաքաղաքային» աղցան