Երևան, 28.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Արթիկի տուֆը՝ բնակչության հիվանդությունների պատճառ

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Արթիկի բնակիչները դժգոհ են: Եթե Արթիկի տուֆը ամբողջ Հայաստանին ու ԽՍՀՄ-ին տուֆով էր ապահովում, ապա այսօր դրա պատճառով ժողովրդին ապահովում է մի շարք հիվանդություններով և քաղաքային ամենօրյա փոշով:

Բնակիչներից մեկը Past.am-ի հետ զրույցում ասաց.

- Ժամանակին Արթիկը դրախտավայր էր: Բայց Արթիկում սկսեցին հանքերը շահագործել, հանքերը բացեցին, քարն օգտագործեցին, և ոչ ոք չի մտածել էդ հանքերը փակելու մասին: Արթիկի բնակչուհին, ով ԵՊՀ Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետի ուսանողուհի է, նշեց.

-Եթե դուք քայլեք քաղաքի ծայրամասային հատվածներում, կտեսնեք հանքերից մնացած պոչամբարները, բացված հանքերն ու փոշու շերտը, որն ամեն անգամ քամուց տարածվում է քաղաքով մեկ: Հենց դա է պատճառը, որ մեր տարածաշրջանում մի շարք հիվանդություններ են տարածված: Ըստ էության, էդ հանքերը պիտի փակվեին, դրանց վրա պիտի հողային շերտ լցվեր, որպեսզի բուսածածկույթը վերականգնվեր, բայց քարը հանել են ու էդպես բաց թողել:

Արթիկի բնակչության մեծ մասի մոտ արտահայտված են վահանաձև գեղձի խնդիրներ, աստմատիկ հիվանդություններ և այլն:

Քաղաքի տարեց բնակչուհիներից մեկը պատմեց, որ ժամանակին տուֆի հանքերում աշխատող բոլոր բանվորներին հատուկ հյութ էին տալիս, որպեսզի սիլիկոս կոչվող հիվանդությունները, որ առաջանում են քարի փոշուց, չվնասեին բանվորներին: Բացի դրանից, տարին 2 անգամ բժշկական հետազոտության էին տանում, որ տեսնեին՝ քարի փոշին թոքերի վրա ինչ շերտով է նստած:

-Հիմա էդ փոշին, իհարկե ոչ էն ժամանակվա ծավալով, բայց էլի տարածվում է, ու դա շնչում է քաղաքի ամբողջ բնակչությունը:

Ժամանակին ԽՍՀՄ բոլոր պետություններին տուֆ արտահանող Արթիկտուֆ ընկերությունն այժմ փոքրիկ ՍՊԸ է: Այժմ գործում են մեկ կամ երկու մասնավոր հանքեր, որոնք աշխատում են խիստ անհրաժեշտ դեպքերում:

Արթիկի այս խնդիրը լուծելու համար որոշակի ֆինանսական միջոցներ են հարկավոր, որոնք քաղաքային իշխանությունները չունեն, սակայն հարկ է նշել նաև, որ ընդամենը 15.000 բնակչություն ունեցող այս փոքր քաղաքում օր օրի ավելանում են առևտրային կենտրոններն ու հանդիսությունների շքեղ սրահները:

Արուսիկ Տիգրանյան

ԱրարատԲանկը մասնակցել է Լյուբլյանայում կայացած Social Impact Award 2025 գագաթնաժողովինԱմեն ինչ՝ հանուն ԿԼ-ի փլեյ-օֆֆի․ Պերկովիչի հետխաղային մեկնաբանությունը Դպրոցներում կարանտին կհայտարարվի՞. ի՞նչ են մտածում ԿԳՄՍՆ-ում Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 3-4 աստիճանով Վստահության նոր չափանիշ կառուցապատման և անշարժ գույքի ոլորտումԵղբայրները, հոր հրամանով, քրոջը խեղդել են ճահճում՝ ընտանիքը անպատվելու համար. (լուսանկարներ)AMIO Mobile հավելվածում օգտատերերի թիվը կրկնապատկվել է Մհեր Մկրտչյանի տուն-թանգարանը կբերվի «Վառեմ-մարեմի» շենք. Գյումրիի հայտնի «Վառեմ-մարեմը» 2027-ին նորից կվառի իր լույսերըԵթե Փաշինյանը հաղթի, 2026-ի ընտրությունները կլինեն վերջինը Հայաստանում. ԲագրատյանՎարդենիսում 2 պայմանագրային զինծառայող է պայթել ականի վրա Իշխանությունը դեռ չի կողմնորոշում, թե ինչ անել նոր Սահմանադրության հետ Հայաստանում տասը տարեկան երեխաների 35 տոկոսը չի հասկանում կարդացածը. Ատոմ ՄխիթարյանԻ՞նչ է լինելու, եթե անձը չվճարի առողջական ապահովագրության համարՓաշինյանը հոգևորականների ձեռքով է կռիվ մղում Կաթողիկոսի դեմ Բաքվում պահվող հայ գերիների պաշտպանները միջնորդել են դատարանին արդարացնել նրանց Ֆասթ Բանկը հովանավորել է «Ընկերներով՝ ընկերոջ համար» բարեգործական համերգը Հայաստանի արևմտամետների ճամբարում խժդժություններ են Առաջնորդ, որը մտածում է ժողովրդի մասին, ոչ թե միայն իր մասին․ ինչպիսին կլինի կյանքը, երբ «Մեր ձևով»-ը առաջնորդի երկիրը Երբ որ հավատում ենք, Աստված մեզ ուղենիշ է լինում․ Մենուա Սողոմոնյան ՄԻՊ-ը անդրադարձել է Նոյեմբերյանում ուսանողին ծեծելու դեպքին. ինչ է սպասվում անչափահասներինԱՄՆ-ում արևային էներգետիկան գրեթե փոխհատուցել է էլեկտրաէներգիայի սպառման աճը ԱՄՆ-ը Թուրքիային դիտարկում է որպես բնական պատնեշ, հակակշիռ և մրցակից Վաշինգտոնի հիմնական հակառակորդների՝ Ռուսաստանի և Չինաստանի, նաև Իրանի դեմ․ միջազգայնագետ Շարունակվում են ԶՊՄԿ գլխավոր տնօրենի և ղեկավարության շրջայցերը` արտադրամասերԽուզարկություն են անցկացվել Զելենսկիի աշխատակազմի ղեկավարի տանը Նիկոլի մոտ Բաքվի քարտեզն է. Դավիթ ՍարգսյանՈղբերգական վթար՝ ԳեղարքունիքումՓաշինյանին հաջողվեց պառակտել եկեղեցին. Էդմոն Մարուքյան Մեր երկրում տեսակի պայքար է․ դա դրսևորվում է և´ քաղաքական դաշտում, և´ ԶՈւ-ում, և´ հոգևոր հարթությունում․ Աբրահամյան «Հրաժարվել Արցախից` նշանակում է հրաժարվել Հայաստանից և հայ լինելուց». երկու տարի առաջ Գևորգ Սրբազանն էր ասում ինձ հետ այս զրույցում. Սարգսյան«Արթիկ» ՔԿՀ-ի պետի տեղակալը անչափահասին ծեծելու դաժան տեսանյութի հերոսներից մեկի հայրն էԻ՞նչ փոխարժեք է սահմանվել այսօր Ես կդադարեցնեմ «երրորդ աշխարհի երկրներից» ներգաղթը. Թրամփ Եկեղեցու շուրջ տիրող իրավիճակի մասին. Վահե ԴարբինյանԵրկար ժամանակով ջուր չի լինելու «Մեր Ձևով» շարժումը՝ նոր հասարակական վերելքի խորհրդանիշ Անվտանգ, սուվերեն Հայաստանի ապագան Ռուսաստանի կողքին է. Մհեր ԱվետիսյանԲռնագրավված շուկան․ ինչ վտանգներ է ստեղծում ՀԷՑ–ի լիցենզիայի չեղարկումը Հայաստանի տնտեսության համար Երբ կառավարության տարբեր անդամներ վարչապետի գլխավորությամբ խոսում են տնտեսական մեծ վերելքների մասին թվերը այլ բանի մասին են խոսում. Նանե ԿարապետյանԱմուսինը խանդի պատճառով կնոջը կապել է ձիուց և քարշ տվել․ նա մահացել է Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին տապալել չեն կարող. Արմեն ՄանվելյանՀամացանցում է հայտնվել Նոյեմբերյանում իրենց հասակակցին դաժան ծեծի ենթարկած տղաների տեսանյութը. (Տեսանյութ) Նիկոլն իր գլխից վերև թող չթռնի, Կաթողիկոս ընտրում է ազգային-եկեղեցական ժողովը, կրոնապետություն չենք ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի են Օրվա աղոթքՏերևներն այրողները կտուգանվեն․ նախարարը խոստանում է՝ դեկտեմբերի 1-ից օդը կբացվիՂրիմի կամրջի պայթեցման մեջ մեղադրվող հայերը դատապարտվել են ցմահ ազատազրկման Աշակերտները ծեծի են ենթարկել և նվաստացրել Նոյեմբերյանի պետական քոլեջում սովորող տղային. նրանք ձերբակալվել են Հրդեհ Հովտուն գյուղում․ հաջողվել է կանխել հրդեհի տարածումը Վրաստանը հայտնել է Ադրբեջանի հետ սահմանին վարակված ծաղիկներ տեղափոխող բեռնատարի ձերբակալման մասին Սուրբծննդյան տոներից առաջ ԵՄ-ում առգրավվել է ավելի քան 8 միլիոն վնասակար խաղալիք