Այս մումիան 5300 տարեկան է, բայց դու կարող ես լսել, թե ինչ ձայնով էր նա խոսում ժամանակին.տեսանյութ

ФОТО 3 Октябрь, 2016 18:56

Blognews.am-ը գրում է.

Իտալական Բոլցանո քաղաքում համագումար է անցկացվել, որի ընթացքում գիտնականներն ու լրագրողներն առաջին անգամ լսել են ամենահայտնի՝ 5000 տարի առաջ կյանքից հեռացած մարդու մումիայի՝ Էցիի ձայնը: Հիշեցնենք, որ «Էցի» անունը մումիային շնորհել են գիտնականները, ովքեր հայտնաբերել են նրան:

«Մենք չենք կարող հավաստիացնել, որ Էցիի ձայնը վերականգնել ենք իսկ և իսկ ճշգրտությամբ, սակայն հաշվի առնելով ձայնային ապարատի չափսերը՝ ձայնալարերն ու բերանի կառուցվածքը, գրեթե համոզված ենք, որ հենց այս ձայնով է 5000 տարի առաջ խոսել Էցին»,- պարզաբանել է գիտական փորձն իրականացնող գիտնականներից մեկը: Ուսումնասիրությունն իրականացվել է համակարգչային տոմոգրաֆիայի շնորհիվ: Գիտնականները չէին կարող օգտագործել ռենտգեն-մեթոդը, չնայած նրա արդյունավետությունն առավել բարձր կլիներ: Գիտնականների աշխատանքը բարդացնում էր նաև մումիայի դիրքը. նրա ձեռքն անմիջապես կոկորդին է: Կերակրափողի նախնական դիրքը վերականգնելու համար գիտնականները համակարգչային ծրագրով վերականգնել են մումիայի սկզբնական դիրքը: Գիտափորձի արդյունքում վերարտադրվել են միայն Էցիի՝ ժամանակին արտաբերած ձայնավորները, սակայն աշխատանքները բաղաձայնների վերարտադրման համար շարունակվում են:

Ըստ վերականգնված ձայնագրության՝ պարզ է դառնում, որ Էցին ունեցել է բավականին ցածր ու փոքր-ինչ դողացող ձայն: Հիշեցնենք, որ Էցիի հետ անցկացված նախորդ գիտափորձի արդյունքում պարզ դարձավ, որ մումիան մահվանից 2 ժամ 30 րոպե առաջ ալպիական քարայծի միս է կերել: Ըստ բոլոր կատարված գիտափորձերի արդյունքների՝ հնարավոր է եղել վերականգնել նաև Էցիի կյանքի վերջին օրերի ժամանակագրությունը. Էցիի հագուստի վրա, բացի սեփականից, կային նաև օտար մարդկային արյան հետքեր: Գիտնական Խորնը իրադարձությունների նման ընթացք է առաջարկում դիտարկել. մահվանից մի քանի օր առաջ Էցին ձեռնամարտի էր բռնվել, որից դուրս էր եկել որպես հաղթող: Դա են վկայում նրա հագուստի վրայի օտար արյան հետքերը և մարմնական վնասվածքները: Պարտված կողմը որոշել է վրեժխնդիր լինել, և այն պահին, երբ Էցին պառկած հանգստանում էր, իսկ դա ապացուցում է նրա պառկած ու կծկված դիրքը, նետահարել է զոհին թիկունքից: Այն, որ Էցին վրեժի զոհ է, վկայում է նաև հանգամանքը, որ Էցին մահից հետո չի թալանվել: Նրա կողքին են եղել նրա զենքերը, որոնք այդ ժամանակների համար անգնահատելի արժեք ունեին:

Հիշեցնենք, որ էցին սառցե մումիա է, որը սառույցի հաստ շերտի տակից հայտնաբերվել է 1991թ.՝ Էցտալյան ալպերում, Սիմիլաուն լեռան վրա, որը ծովի մակարդակից բարձր է 3200մ: Մումիայի տարիքը վերականգնված է՝ մոտ 5300 տարեկան: Ավստրիայում մումիային անվանեցին այն տարածքի անունով, որտեղ որ այն հայտնաբերվել է, իսկ Իտալիայում այն կոչում են «մարդը Սիմիլաունից» կամ «տիրոլյան սառցե մարդ»: Էցին համարվում է հնագույն մումիան ողջ Եվրոպայում: Ուսումնասիրությունների 25 տարիների արդյունքում շատ բան է պարզվել նրա մասին: Մասնավորապես, Էցիի հասակը 157 սմ է եղել, քաշը՝ 50 կգ, տարիքը՝ 45-46: Գտնված դիակը, այսինքն՝ մումիան, ուներ 38 կգ քաշ: Ոսկորների, ատամի էմալի և մումիայի վրա գտնվող փոշու ուսումնասիրությունները վկայում են, որ Էցին ապրել է ներկայիս իտալական Վելտուրո գյուղի մոտակայքում: Կճռիկա-ոսկրային կառուցվածքի և մաշվածության ուսումնասիրություններից հետո գիտնականները եկան այն եզրահանգման, որ Էցին իր կյանքի ընթացքում մշտապես տեղաշարժվել է բարձունքներ մագլցելով: Սա բնորոշ չէր եվրոպացիների ապրելակերպին, և այստեղից էլ գալիս ենք այն եզրահանգմանը, որ Էցին, հավանաբար, հովիվ է եղել, ով իր հոտը արածացրել է բարձրադիր լեռներում:

Նյութը՝ Արմինե Հայրապետյանի