Ереван, 19.Август.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Այս տարի Հայաստանն ավելի երջանի՞կ է. ՄԱԿ-ի զեկույցի շուրջ

АНАЛИТИКА

ՄԱԿ-ը մարտի 20-ը հռչակել է Երջանկության համաշխարհային օր: Եվ այդ օրվան ընդառաջ ՄԱԿ-ի պատվերով հրապարակվել է World Happiness Report 2016 ամենամյա զեկույցը: 157 պետությունում անցկացված հարցումների հիման վրա որոշվել է, թե որ երկրներն են ամենաերջանիկն ու ամենադժբախտը:

Վիճակագրությունը կազմվում է հետևյալ ցուցանիշները համադրելով` մեկ շնչին բաժին հասնող ՀՆԱ, սոցիալական աջակցություն (ում վրա կարող է հույս դնել մարդը օրհասական պահերին), կյանքի տևողություն, անհատական ազատության մակարդակ, մեծահոգության և մարդասիրության մակարդակ, կոռուպցիայի ընկալում, հարցմանը նախորդող օրը ուրախության կամ տխրության որևէ առիթ:

Փաստորեն, երջանիկ և դժբախտ երկրների վիճակագրությունը կազմվում է ինչպես ամբողջ հասարակության բարեկեցության օբյեկտիվ ցուցանիշները հաշվի առնելով, այնպես էլ կարևորելով անհատի ինքնագնահատականը:

Մարդը կարող է, ենթադրենք, բավական հարուստ լինել, սակայն հարցերին պատասխանելիս նշել, որ դժբախտ է, իսկ «երկիրն էլ երկիր չի»: Նման երևույթը Հայաստանում քաջ ծանոթ է շատերին: Հաճախ ֆինանսապես բարեկեցիկ մարդիկ ավելի են բողոքում, քան նրանք, ովքեր հազիվ են «ծայրը ծայրին հասցնում»:

Այդ փաստը երևում է երջանիկ երկրների վիճակագրության մեջ նույնպես: Երբեմն թեժ պատերազմի մեջ գտնվող կամ տնտեսապես վատ վիճակում հայտնված երկրներում մարդիկ ավելի երջանիկ են իրենց համարել, քան համեմատաբար խաղաղ ու զարգացող երկրների բնակիչները:

Օրինակ՝ պաղեստինցիներն ու իրաքցիներն ավելի երջանիկ են իրենց համարել, քան հնդիկները կամ հայաստանցիները: Եվ այսպես, ըստ ՄԱԿ-ի զեկույցի, ամենաերջանիկ երկիրը Դանիան է, որին հաջորդում են Շվեյցարիան, Իսլանդիան, Նորվեգիան և Ֆինլանդիան: Ինչպես երևում է, ամենաերջանիկ երկրները Հյուսիսային Եվրոպայի կամ Սկանդինավյան երկրներն են, որտեղ ժողովրդավարությունն ու տնտեսական զարգացումը բավական բարձր մակարդակի վրա են գտնվում:

Համար մեկ գերտերություն ԱՄՆ-ն 13-րդ հորիզոնականում է: Հետաքրքիր է, որ կիսապատերազմական վիճակում գտնվող հրեաներն ավելի երջանիկ են իրենց համարել, քան ամերիկացիները: Իսրայելը 11-րդ տեղում է: Իսկ ահա դժբախտ երկրներն են, բնականաբար, աֆրիկյան և մերձավորարևելյան երկրները: Ամենադժբախտը Բուրունդին է, ապա՝ Սիրիան: Իհարկե, մեզ նախ և առաջ հետաքրքրում է Հայաստանը, հետխորհրդային երկրներն ու մեր անմիջական հարևանները: Մենք սիրում ենք մեզ բացահայտել համեմատության մեջ:

Եվ այսպես, Հայաստանը 157 երկրների շարքում զբաղեցրել է 121-րդ հորիզոնականը: Այսինքն` Հայաստանը դժբախտ երկրների ցանկում է: Ադրբեջանը 81-րդ հորիզոնականում է, այսինքն` ոչ երջանիկ, ոչ էլ դժբախտ երկիր է: Իսկ ահա Վրաստանը 126-րդ հորիզոնականում է` 5 կետով զիջելով Հայաստանին: Թուրքիան 78-րդ տեղում է, Իրանը` 105-րդ: Ռուսաստանը 56-րդ հորիզոնականում է:

Փաստորեն, ռուսներն ավելի շատ երջանիկ են, քան դժբախտ, չնայած տնտեսական ճգնաժամին: Ստացվում է, որ Թուրքիան ու Ադրբեջանը տարածաշրջանում համեմատաբար երջանիկ երկրներ են, որոնց հաջորդում է Իրանը, ապա նոր միայն Հայաստանը: Ուշագրավ է, որ եվրասոցացվող Վրաստանը և Ուկրաինան, որոնք Արևմուտքից այդքան օգնություն են ստանում և բացվում են նրանց համար շատ հնարավորություններ, ավելի դժբախտ են, քան Հայաստանը, որը Ռուսաստանի հետ հայտնվել է շատ դժվար տնտեսական իրավիճակում:

Բացի դրանից` ուշագրավ է նաև, որ նախորդ տարվա` 2015թ. զեկույցի համեմատ, Հայաստանը 6 կետով առաջընթաց է արձանագրել` 127-րդ հորիզոնականից հայտնվել է 121-րդ տեղում: Անհասկանալի է, թե ինչպես են հայաստանցիները մեկ տարվա ընթացքում ավելի երջանիկ դարձել, երբ թե՛ սոցիալ-տնտեսական, թե՛ հոգեբանական առումներով վիճակը չի լավացել, եթե չասենք, որ վատացել է: Իհարկե, նմանատիպ զեկույցները, որոնք հենվում են պատահական հարցվողների սուբյեկտիվ գնահատականների վրա, կարող են շատ թերություններ ունենալ:

Շատ հասարակություններ փակ են, քարոզչական ազդեցությունը մեծ է, կարող են հայրենասիրությունից կամ այլ մոտիվներից ելնելով չափազանցնել և գովել ամեն ինչ, հակառակ դեպքում կարող են քաղաքական հետապնդումների ենթարկվել կամ արժանանալ հասարակական սուր պարսավանքի: Հետապնդվելու վախն առկա է անգամ այն ժամանակ, երբ գաղտնի է պահվում նրանց անձը:

Բա որ հանկարծ իմանա՞ն: Այդպիսի հասարակություններ են Թուրքիան և Ադրբեջանը: Այլ, ավելի բաց հասարակություններում, իսկ Հայաստանի հասարակությունը բաց է, մարդիկ ավելի շատ հակված են չափազանցնել բացասականը: Այդուհանդերձ, պատկերն ընդհանուր առմամբ օբյեկտիվ տարրեր է պարունակում:

Օրինակ՝ Վրաստանում կոռուպցիայի ընկալման ինդեքսն ավելի բարձր է, քան Հայաստանում, այսինքն` Վրաստանում կոռուպցիայի հարցում կա անհանդուրժողականություն: Այդ առումով Վրաստանը Հայաստանից առաջ է, թեև ընդհանուր պատկերում 5 կետով Հայաստանից ավելի դժբախտ է համարվել: Պատճառն այն է, որ վրացիների պարագայում շատ ցածր է սոցիալական աջակցության ինդեքսը:

Ունենալով որոշ վերապահումներ` այս և նմանատիպ այլ զեկույցներին պետք է ուշադրություն դարձնել: Դրանք հիշեցնում են հատկապես պետական այրերին, թե որտեղ է գտնվում երկիրը, այդ զեկույցները նրանց աշխատանքի գնահատականներից են և արտահայտում են հասարակությունում առկա տրամադրությունները:

Այս ամենից հարց է առաջանում, թե արդյոք պե՞տք է համակերպվել այդ իրականության հետ, թե՞, այնուամենայնիվ, ամեն գնով պետք է ձգտել ավելի երջանիկ լինել: Իսկ թե ինչպե՞ս լինել ավելի երջանիկ, արդեն այլ քննարկման թեմա է: Այդ հարցին յուրաքանչյուրը կարող է ինքնուրույն պատասխանել:

Տիգրան Խաչատրյան

ВТБ (Армения) оказывает поддержку инициативе по обновлению книжных фондов библиотек в регионах Новая гуманитарная помощь из России перемещенным лицам из Арцаха: «Паст» «Фактически мы имеем дело с сокрытием преступления»: «Паст»60-летний юбилей в тюрьме: Особенность «Армении во времена Никола»: «Паст»Власти уходят от ответа: кто будет контролировать азербайджанский транзит? «Паст»«Международная энергетическая корпорация» поздравила Самвела Карапетяна с 60-летиемВ Саудовской Аравии строят самый высокий небоскрёб в мире: Jeddah Tower превзойдёт Burj KhalifaВ церкви Сурб Акоб Симферополя отметили Успение Пресвятой БогородицыСперцян в матче против Сочи оформил дубль и сделал голевую передачуПрезидент Ирана прибыл в АрмениюВ Ереване началось второе судебное заседание по делу Микаела АджапахянаНа острове Сулавеси произошло землетрясение магнитудой 6,0: около 30 человек раненыЛанч в честь Путина: крем-брюле, филе-миньон и рассадка министров в забытых в отеле бумагахАлмаз из космоса: учёные создали материал, который может быть твёрже всех известныхСМИ: Германия предложила провести трехсторонний саммит Трампа, Путина и Зеленского в ЕвропеReuters: Израильские войска готовятся к переселению жителей ГазыХиллари Клинтон: Я вручу Трампу Нобелевскую премию мира, если ему удастся договориться с ПутинымСотрудничество стран ЕАЭС в сфере туризма может стать катализатором экономического роста — Лусине БагратуниВ Арташате найдена древнейшая церковь АрменииАбрам Овеян: Лидеры БРИКС должны поддержать стремление Путина и Трампа к миру Левон Аронян - победитель турнира Grand Chess Tour, Saint Louis Rapid & Blitz (фото, видео)В Баку встречу Пашиняна и Алиева в Вашингтоне используют для торпедирования «возвращения» «западных азербайджанцев»Адвокат Микаела Аджапахяна: Правоохранители выполняют политический заказСекретарь совета национальной безопасности Ирана: Израиль готовился к войне 14 летТрамп и Путин начали переговорыКонсул Ирана в Капане: Армения сообщила, что никаких военных из других стран на границе не будетСуд отклонил ходатайство о передаче дела Микаела Аджапахяна в суд первой инстанции Ширакской областиСебу Симонян выпустил свою адаптацию и перевод песни Комитаса «Ես սարեն կուգայի»День благодарности клиентам в филиале «Баграмян» IDBankGrand Chess Tour: Левон Аронян единолично лидирует после первого игрового дняПервое судебное заседание по делу архиепископа Баграта и других состоится 19 августаАрхиепископ Баграт: Так называемая запись фейковая, смонтированная и вырванная из контекстаЮнибанк выпустил привилегированные акции с фиксированным дивидендом 12%Team Telecom Armenia первой в регионе отключит сеть 2G, заменив ее передовыми технологиямиДва мальчика пообещали, что больше не будут драться: Аршак Карапетян Трамп пообещал Зеленскому не обсуждать с Путиным раздел территорий УкраиныTeam Telecom Armenia первой в регионе отключит сеть 2G, заменив ее передовыми технологиями․ Действует специальная программа предоставления новых телефонов Затулин: Плохо вы знаете Пашиняново правосудиеСеть фиксированной связи Ucom стала доступна в районе Силикян МОЖЕТ ЛИ АРМЕНИЯ ПОВТОРИТЬ СУДЬБУ ГАЗЫ? ПАШИНЯН И АЛИЕВ В ВАШИНГТОНЕ: НЕ МИР, А ЭСКАЛАЦИЯThe Guardian: количество разрушений от лесных пожаров в Европе выросло на 87%Беркли, Стэнфорд и многое другое: уникальная возможность для 10 студентов из АрменииВ Ереване в четвёртый раз пройдёт Фестиваль пива: чего ждать от трёхдневного событияЛидер движения «Всеармянский фронт» Аршак Карапетян выступит 13 августа 2025 года в 19:00 на радио «Звезда» в программе «Стратегия национальной безопасности»Самвел Карапетян: На завтрашнем судебном заседании поймем существует ли справедливость в АрменииАрмения у истоков цивилизации: путешествие сквозь камень, мифы и историю в крепости ГарниТрудные, но важные уроки геополитики Экспорт сельхозтоваров из России в страны ЕАЭС вырос на 10%: доля Армении составила 5%Молодежь России и Армении активно развивают сотрудничество Доннарумма договорился с «Манчестер Сити»