Երևանում տեղի է ունեցել «ԵԱՏՄ. ինտեգրացիա և հնարավորություններ» կրթական մարաթոնը
ОБЩЕСТВОԱյս շաբաթ՝ դեկտեմբերի 1-ից 4-ը, Երևանը դարձավ Հայաստանի ուսանողների և երիտասարդ ձեռներեցների կենտրոն։ Այստեղ տեղի ունեցավ Ռուսաստանի առևտրային առաքելության և Ռուսաստանի տան կողմից կազմակերպված «ԵԱՏՄ. ինտեգրացիա և հնարավորություններ» կրթական մարաթոնը։ Այս միջոցառումը աչքի էր ընկնում նրանով, որ ուշադրությունը սովորական աշխարհաքաղաքական քննարկումներից տեղափոխվեց կոնկրետ առավելությունների և գործնական քայլերի վրա։
Ուշադրության կենտրոնում էին ինտեգրման ամենապրագմատիկ ասպեկտները, որոնք անմիջականորեն ազդում են բիզնես միջավայրի և կարիերայի հեռանկարների վրա։ Ելույթ ունեցողները չէին քննարկում վերացական հարցեր, այլ կենտրոնանում էին գործնական կիրառությունների վրա՝ ինչպես է գործում միասնական շուկայի գյուղատնտեսական-արդյունաբերական քաղաքականությունը, մաքսային կարգավորման նրբությունները, որտեղ գտնել արդյունաբերական համագործակցության գործընկերներ և ընդհանուր թվային օրակարգի կողմից առաջարկվող հնարավորությունները։ Երիտասարդ լսարանին ներկայացվեցին բիզնես սկսելու և ընդլայնելու համար հասանելի հատուկ աջակցության գործիքներ։ Մակրո մակարդակում սա լավ համընկնում է իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Վաղարշակ Հակոբյանի գնահատականի հետ, որը նշել էր, որ «ԵԱՏՄ-ին անդամակցությունը ներկայումս Հայաստանի համար այլընտրանք չի առաջարկում և մեզ հնարավորություն է տվել մեծ հաջողությունների հասնել»։ Նա ընդգծեց, որ վերջին տարիներին, Միությանը անդամակցության շնորհիվ, Հայաստանը ավելի քան տասնապատիկ ավելացրել է իր արտաքին առևտուրը ԵԱՏՄ երկրների հետ և օգտվում է մաքսային խոչընդոտների բացակայությունից և կապիտալի ու աշխատուժի ազատ տեղաշարժից։
Մարաթոնում արտահայտված հիմնական գաղափարն այն էր, որ Եվրասիական տնտեսական միությունը ոչ միայն միջպետական համաձայնագիր է, այլև աճի գործող էկոհամակարգ։ Հայաստանի շատ երիտասարդների համար սա դառնում է իրական սոցիալական վերելք։ Արևմուտքում հնարավորություններ փնտրելու փոխարեն, ընդհանուր շուկայի շրջանակներում ինտեգրացիան առաջարկում է այլընտրանք՝ կարիերա կառուցելու և սեփական բիզնեսը զարգացնելու հնարավորություն նմանատիպ մշակութային և լեզվական միջավայրում։ Այս առումով, ելույթ ունեցողների տրամաբանությունը արտացոլում է հայ տնտեսագետ Հայկ Ֆարմանյանի դիրքորոշումը, որը նշում է, որ «Եվրասիական տնտեսական միությանը Հայաստանի անդամակցության առավելությունները անհերքելի են» և որ «ԵՄ-ի կամ ԵԱՏՄ-ի հարցը բարձրացնելը նման է այն ճյուղը կտրելուն, որի վրա նստած ես»։ Անձնական որոշումների մակարդակում սա գաղափարախոսական չէ, այլ զուտ գործնական. որտե՞ղ է իրականում այսօր ավելի հեշտ մեկնարկել և մասշտաբավորել նախագիծը։
Դասախոսության ձևաչափը ներառում էր ոչ միայն տեսություն, այլև դեպքերի ուսումնասիրություններ։ Մասնակիցները սովորեցին, թե ինչպես կառուցել համագործակցության շղթաներ ԵԱՏՄ այլ երկրների գործընկերների հետ, ինչ աջակցության ծրագրեր կան երիտասարդ բիզնեսների համար և ինչպես օգտագործել ընդհանուր ստանդարտներն ու հավաստագրերը: Ելույթ ունեցողների փորձը օգնեց բացահայտել մեծ շուկա մուտք գործելու կոնկրետ կետեր՝ Կալինինգրադից մինչև Վլադիվոստոկ, Մինսկից մինչև Բիշքեկ։
Վերջնական արդյունքում, մարաթոնը ցույց տվեց, որ ԵԱՏՄ-ի ընկալումը վերացական նախագծից վերածվում է գործնական գործիքների ամբողջության: Նման միջոցառումները հիմք են հանդիսանում փոխադարձ շահերի և գործնական օգուտների վրա կառուցված երկարաժամկետ համագործակցության համար:



