Ереван, 31.Июль.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


«Խորքում, չերևացող հարթության մեջ բավական ակտիվ գործընթացներ են տեղի ունենում». «Փաստ»

ИНТЕРВЬЮ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Նույն աշխուժությամբ ու ամենօրյա ռեժիմով Հայաստանի իշխանությունները վերջին շրջանում չեն հայտարարում, որ պատրաստ են ստորագրել «Խաղաղության պայմանագիրը»: Թերևս տեսնում են, որ չկա նույն ցանկությունն Ադրբեջանի կողմից, մյուս պարագայում՝ Ադրբեջանն առաջադրել է հերթական պահանջները, որոնք ընդունելուց հետո հնարավոր կլինի փաստաթղթի ստորագրումը: «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի տնօրեն Հերմինե Մխիթարյանն ասում է՝ խորքային իմաստով իրավիճակը չի փոխվել: «Հայ-ադրբեջանական գործընթացի ներքո Ադրբեջանը պահանջողի դիրքերում է, Հայաստանն՝ այդ պահանջները հերթով հետևողականորեն բավարարողի դիրքերում: Երբ երկուսն էլ հայտարարեցին, որ «Խաղաղության պայմանագրի» բոլոր կետերը համաձայնեցված են, դրանից հետո սկսվեց նախապայմանների շարքը: Այս պահին երկուսն են, բայց հասկանում ենք, որ դա շարունակական է լինելու, հերթում կանգնած նախապայմաններ էլ կան, որոնց մասին պարբերաբար Բաքվից հիշեցնում են: Գործընթացը, թերևս, այս տրամաբանության շրջանակներում է հիմա: Բանակցային պրոցեսի առնչությամբ գուցե տպավորություն լինի, որ որոշակի դադար կա: Համաձայն եմ, որ գուցե նման տպավորություն ստեղծվի՝ հաշվի առնելով հայտարարությունները, պրոցեսը: Որոշ ժամանակ առաջ, երբ համաձայնեցվեց փաստաթուղթը, այդ ընթացքում պրոցեսը շատ ակտիվ էր: Սա էլ է միգուցե ստեղծում ֆոն, որ հիմա առավել դադարի վիճակում է: Իսկ իրականում, ըստ իմ գնահատականների, խորքում՝ չերևացող հարթության մեջ բավական ակտիվ գործընթացներ են տեղի ունենում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Մխիթարյանը:

Հիշեցնում է՝ հայտարարությունների ֆոնին, որ փաստաթուղթը համաձայնեցված է, Ադրբեջանը սկսեց սահմանային լարվածության շղթան: «Կարելի է ասել, որ այն մինչև հիմա շարունակվում է: Հայտարարությունների ինտենսիվությանը զուգահեռ խորանում էր նաև դրանց բովանդակությունը: Կարծում եմ՝ առավել քան ակնհայտ է, որ սա նոր ռազմական գործողությունների նախապատրաստում է դասական իմաստով, այսինքն՝ քարոզչական, տեղեկատվական ֆոնն են նախապատրաստում և «տաք» պահում: Զուգահեռ այն իրականությանը, որ փորձում են հայ ժողովրդին, աշխարհին համոզել, որ գնում են խաղաղության, շատ տեսանելի ընթանում է ռազմական գործողությունների նախապատրաստման գործընթաց Ադրբեջանի կողմից: Բայց Ադրբեջանն անգամ այսքանով չի սահմանափակվում: Եթե հետևենք, թե ինչ արտաքին քաղաքականություն է վարվում Բաքվի կողմից վերջին ամիսներին, ապա այստեղ բավականին ինտենսիվ վիճակ ունենք Չինաստանի, Իսրայելի հետ կապված, այսինքն՝ փորձերը որևէ ճամբարում տեղավորվելու, նոր դաշնակիցներ ձեռք բերելու: Թուրքիայում տեղի ունեցած լարվածությունը Բաքուն իր վրա զգում է, այսինքն՝ իրավիճակ, որ Թուրքիան կարող է գոնե ժամանակավորապես, բայց հետքայլ անել արտաքին օրակարգից, Ադրբեջանի համար աղետալի կարող է լինել, և իրենք հստակ փորձում են նոր ուղղություններում էլ ամրապնդվել: Իրականում լավ օրից չէ, որ Ադրբեջանն այսքան ակտիվ աշխատում է»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Աշխարհաքաղաքական այս բարդ իրավիճակում Հայաստանի իշխանությունները, կարծես, մնացել են առանց հուսալի գործընկերների: Մի իրավիճակում, երբ նրանք կարծում են, թե «լուծել» են Արցախի հիմնախնդիրը, հիմա էլ անցել են Հայոց ցեղասպանության հարցին: Վերջին շրջանում հատկապես ահագնացել են այս հարցի շուրջ շահարկումները, ինչն ուղղակի անհավանական մի բան կթվար տարիներ առաջ: Այստեղ կարո՞ղ են խորքային կապեր լինել աշխարհաքաղաքական գործընթացների հետ: «Կարելի է և՛ իրադարձային, և՛ խորքային պատճառներ առանձնացնել: Խորքային պատճառը 2018 թվականից սկսած այս իշխանությունների վարած արտաքին քաղաքականության և դրա արդյունքում ստեղծված իրավիճակն է։ Այսօրվա Հայաստանի Հանրապետությունը, ի դեմս Հայաստանի իշխանությունների, հայտնվել է մի իրավիճակում, որ որևէ միջազգային գործընկերոջ համար վստահելի դաշնակից, անգամ վստահելի գործընկեր չէ: Կորցրել են վստահելիությունը ԱՄՆ-ում, միացյալ Արևմուտքում, Մոսկվայի հետ հարաբերություններում, այն է՝ Ռուսաստանի աչքերում, և արդյունքում ստեղծվել է մի իրավիճակ, որ, ըստ էության, Հայաստանի գործող իշխանությունների համար գործընկերային, դաշնակցային լավագույն կենտրոնը մնացել է Թուրքիան: Մի կողմից՝ դա միջազգայիններից մնացած իրենց գործընկերն է, որպես այդպիսին, որը կարող է իրենց կողքին կանգնել: Մյուս կողմից՝ երկիր է, որը կարող է իր ազդեցությունն ունենալ Բաքվի վրա, այսինքն՝ «Խաղաղության պայմանագիր», խաղաղություն ստիպելու, պարտադրելու, կոչ անելու համատեքստում: Գնում են ամեն գնով խաղաղության Ադրբեջանի հետ, խոսում են, որ հայ-թուրքական հարաբերություններն անպայմանորեն պիտի կարգավորվեն, սահմանը պետք է բացվի, անցյալը պետք է դրվի մի կողմ և այլն: Այս ամբողջ խոսույթը, որը գեներացվում է իշխանությունների կողմից, ծառայում է մեկ նպատակի, իսկ դրա մեսիջները գալիս են մեկ կենտրոնից: Հույս ունենա՞լ, որ այսօրվա իշխանությունները Թուրքիայի առաջ դնում են ինչոր պահանջներ, պայմաններ կամ իրենց կարմիր գծերն են փորձում տանել: Իհարկե, այդ ամենը չկա, միամիտ պետք է լինել նման մտքեր ունենալու համար, հետևաբար, եթե Անկարայից գալիս են ինչ-որ մեսիջներ, դրանք հետևողականորեն պիտի բավարարվեն, պիտի իրականացվեն: Մյուս կողմն էլ կա: Պարտադիր չէ, որ Անկարայից գան մեսիջներ Հայոց ցեղասպանության հարցով, այստեղ ամեն ինչ առավել քան ակնհայտ է: Մշտապես հիմնական նախապայմանն է եղել Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչումից հրաժարումը։ Ըստ այդմ, այդ քաղաքականությունն էլ պետք է հետևողական տարվի Հայաստանի այս իշխանությունների կողմից»,-նշում է կենտրոնի տնօրենը: Ընդգծում է՝ իրադարձային իմաստով առիթն ապրիլի 24-ն էր: «110-րդ տարելիցն էր: Դա իրադարձային առիթ էր, որն ամբողջ աշխարհին նորից հնարավորություն էր տալիս խոսելու դրա մասին: Հիշենք 100-րդ տարելիցի միջոցառումները, Հայաստանի Հանրապետության կեցվածքը, արված միջոցառումների ցանկը, հնչած թեզերը, բովանդակությունը: Դա, իրոք, իրադարձություն էր, որը ծառայեց իր ամբողջ բովանդակության գեներացմանը, միջազգային հանրության հետ աշխատանքին և այլն: Դրա նման հնարավորություն ունեինք, բայց իշխանությունների կողմից նպատակ կար դա ճիշտ հակառակ ուղղությամբ օգտագործել, ամեն ինչ անել, որ Սփյուռքի, կյանքի նշույլներ ցույց տվող ինստիտուտների ու մարմինների, (որոնք պետք է այս ուղղությամբ աշխատեին) գործունեությունը ստվերվեր իրենց կողմից ներկայացված թեզերի և օրակարգերի ներքո: Ցավալի է, երբ, օրինակ՝ Հանրայինից հնչում են հայտարարություններ, այդ օրերին քննարկման են դրվում հարցեր, որոնք մի քանի տարի առաջ ուղղակի աբսուրդային կարող էին հնչել: Դա հետևողական քաղաքականություն է` ուղղված մեկ նպատակի՝ չզայրացնել Թուրքիային, հասնել նրան, որ Թուրքիան բարի աչքով նայի, միջնորդի, օժանդակի: Բանալին շատ հստակ է՝ այն «խաղաղությունը», որ ուզում կամ առաջարկում են բերել այսօրվա իշխանությունները, անհնար է առանց Ադրբեջանի բարի կամքի: Իսկ դրա ստեղծման համար էլ շատ կարևոր է Թուրքիայի գործոնը, հետևաբար` երկուսի մասնակցությունն այսօր Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մշակման հարցում, եթե այդպիսին կա, բավական մեծ է»,-եզրափակում է Հերմինե Մխիթարյանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Самвел Карапетян: от мецената до лидера «третьей силы»: «Паст»Россия и Китай проведут совместные военно-морские ученияСтипендиаты фонда «Музыка ради будущего» выступили на одной сцене с молодежным оркестром «Ереван»Sepah Pasdaran: Иран фактически берет под контроль так называемый «Зангезурский коридор»МККК сообщил родственникам удерживаемых в Баку армян о прекращении посещенийEsports World Cup: Левон Аронян вышел в четвертьфиналВозобновились поставки армянского коньяка на российский рынокЗахарова обвинила СБУ в намерении использовать противоречия между Москвой и БакуЗавершено расследование дела в отношении бывшего премьер-министра РА Овика АбрамянаВ Ереване подвергли приводу сторонников движения «Священная борьба»Армения и Россия договорились о соблюдении фитосанитарных требований при взаимных поставкахСтипендиаты фонда «Музыка во имя будущего» выступят в составе молодежного оркестра «Ереван» на фестивале «Young Euro Classic 2025»Ральф Йирикян выступил с лекцией в инженерной летней школе Славянского университетаЗемлетрясение на Камчатке: Япония, Аляска и Гавайи объявили об угрозе цунамиСильнейшее с 1952 года zемлетрясение на КамчаткеАзербайджан налаживает серийное производство артиллерийских снарядов «советских» калибров для УкраиныМессидж Ирана Пашиняну и турецко-азербайджанскому тандему: коридора не будет: «Паст»Провоцирует ли власть гражданскую войну? «Паст»Какую альтернативную дорожную карту готовят? «Паст»Действия с политической подоплекой, которые негативно повлияют на Армению: «Паст»Армяне Сочи отметили ВардаварТурция вновь заговорила о т.н. «Зангезурском коридоре» — вопреки жесткой риторике ТегеранаATP: Топ-10Адвокаты Самвела Карапетяна обратились в прокуратуруEl Periodico: Мелания Трамп игнорирует мужа и свой статус первой леди СШАЛавров: Россия впервые за свою историю ведет боевые действия без союзников против стран ЗападаВ мэрии Еревана обещают со следующей недели штрафовать «зайцев»Акция протеста коллектива школы им. Пушкина Еревана: С 1 сентября начнется забастовка и учебный бойкотСамвел Карапетян: Мы откроем новую, долгожданную и желанную страницу нашей истории, по-своемуИспанские пляжи атаковали тысячи тонн опасных водорослей: ученые бьют тревогуСквозь века и камень: как алгоритмы ИИ научились «читать» забытые тексты Древнего РимаНикакого “Зангезурского коридора” и никому из вас։ Сюник нужно защищать ценой жизни. Хачик АсрянАвантюрные прихоти - тяжелейший удар по экономике и инвестиционному климату Армении: «Паст»В этой антицерковной кампании властей не все так «гладко»: «Паст»Антикоррупционный комитет и прокуратура решили не возбуждать уголовное дело в отношении Никола Пашиняна: «Паст»Даже «пиарщики» ГД признают, что «дело» ЭСА носит исключительно политический характер: «Паст»Против веры и народа: как далеко зайдут власти? «Паст»Оптимусы подают попкорн: Илон Маск открыл ретро-футуристическую Tesla Diner в ГолливудеВнешнеторговый оборот Армении в январе-июне 2025 года сократился на 45%На границе Камбоджи и Таиланда вспыхнули интенсивные боевые столкновенияАрмянской фольклорной группе запретили выступление на Фестивале культуры и природы «Мунзур» в ТурцииСпасаемся от жары с выгодой вместе с Idram&IDBankПротестующий водитель: С нами так никто и не встретилсяАйк Саркисян назначен замглавы Инспекционного органа по безопасности пищевых продуктов АрменииНа территорию России в июне-июле въехало 2 240 грузовых машин с армянскими абрикосамиЮнибанк – генеральный спонсор квалификационного этапа международного турнира Velosolutions UCI Pump Track Водители провели акцию протеста на площади Республики в ЕреванеЛК: «Пюник» одержал победу, «Арарат-Армения» сыграл вничью В Таиланде при ударах Камбоджи погибли 15 человекИран возобновляет контакты с МАГАТЭ: страну посетит делегация инспекторов