Ереван, 15.Август.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Հովիկ Աբրահամյանը լավն էր, Նիկոլը՝ վատը, կամ՝ կառավարությունը մասամբ ճիշտ է, բայց ոչ ազնիվ

ОБЩЕСТВО

Տնտեսվարողներն այսօր էլի հավաքվել էին կառավարության դիմաց՝ իրենց բողոքն արտահայտելու Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների դեմ, որով 5 տոկոս շրջանառության հարկը դարձել է 10 տոկոս, իսկ ավելի ցածր տոկոսով հարկվելու համար պետությունը պահանջում է փաստաթղթավորել իրենց ապրանքները։ Իսկ տնտեսվարողներն ասում են՝ փաստաթղթավորել չեն կարող, որովհետև, օրինակ, Թուրքիայից ներմուծված ապրանքների համար ոչ ոք իրենց հաշիվ-ապրանքագիր՝ ֆակտուրա չի տալիս։ Պետությունն էլ կարծում է, որ իրենք, եթե ուզենան, կարող են այդ ֆակտուրան ապահովել։ 

Մոտ մեկ ամիս է՝ այս մարդիկ ակցիաներ են անում կառավարության դիմաց, հանդիպումներ պահանջում պատասխանատու պաշտոնյաների հետ, անգամ խորհրդարանական լսումներ եղան, բայց այդպես էլ որևէ ընդառաջ գնացող քայլ կառավարությունը չարեց, որ տնտեսվարողները գոհ մնային։ Կառավարությունից մի պաշտոնյա իջավ՝ ինչ-որ դիմումների վարչության պետ, որի վրա գոռգոռացին տնտեսվարողները, հետո եկան այն հայտարարի, որ մինչև եկող հինգշաբթի՝ կառավարության նիստի օրը, պետք է պատասխան ստանան։ Ակնկալում են, որ հենց նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարի օրենքը կասեցնելու մասին, հետո նոր նստեն բանակցելու։ Ու սկսեցին վանկարկել՝ «կասեցում, կասեցում»։

Իրականում, պետությունը՝ ի դեմս կառավարության, այստեղ մասամբ ճիշտ է, բայց ազնիվ չէ։ Ճիշտ է այն հարցում, որ փոքր ու միջին ձեռնարկատերերի ծավալած գործունեության մեջ, իրականում, զգալի չափով ստվեր կա։ Բայց ազնիվ չէ, որովհետև կառավարությունում նստած «փայլուն ուղեղները», որոնք իրենց տաքուկ աշխատասենյակներում օրենքներ են մշակում, այդ մարդկանց կաշվի մեջ չեն մտնում, չգիտեն՝ ինչպես են նրանք բիզնես անում և երկու կոպեկ աշխատում։ Թեև, շատերի դեպքում այդքան էլ երկու կոպեկ չէ, և պետության կողքին առևտրականները նույնպես լիարժեք ազնիվ չեն։ Այդ նույն առևտրականների մեջ շատ կան այդ առևտրով հարստացած ու միլիոնատեր դարձածներ, և լացակումած տոնով իրենց նեղ վիճակի, պետության կողմից իրենց հացի վերջին փշրանքը խլելու վերաբերյալ զեղումներն, իրականում, մի քիչ չափազանցրած են։

Նույն ոսկերիչների մեջ մարդիկ կան, որոնք տարիներ շարունակ մաքսանենգ ճանապարհով 999 հարգի ոսկի են տարել Թուրքիա՝ որպես իբրև թե իրենց անձնական զարդ, այնտեղ դա թանկ գնով վաճառել, այդ փողով էժան զարդ են գնել, բերել են Հայաստան ու թանկ գնով վաճառել՝ դրանով կլորիկ գումարներ դիզելով։ Այդ ամենը, բնականաբար, պետությունից հարկեր, տուրքեր և մաքսազերծման գումարներ թաքցնելու հաշվին։ Դրա համար էլ այսօր նրանցից շատերը ենթևեկում են թանկարժեք մեքենաներով, կառուցել են շքեղ առանձնատներ և միլիոնավոր դրամներ են հետ գցել։ Նույնը հագուստի առևտրով զբաղվողների մասին է, որոնք տարիներ ի վեր կիլոյով հագուստ են ներկրել Թուրքիայից, և դա առանց փաստաթղթավորման հատով մի քանի անգամ թանկ վաճառել ու հարստացել։

Իհարկե, բոլորի մասին չի կարելի այսպիսի ընդհանրական դատողություններ անել, բայց հիմնական պատկերն այսպիսին է։ Եվ պետությունն այս մասին, բնականաբար, իմացել է ու հիմա էլ շատ լավ գիտե։ Բայց տարիներ ի վեր դրա վրա աչք են փակել, որովհետև լավ գիտակցել են, որ հարկային այսպիսի բարդ ընթացակարգերով և խրթին «ռեֆորմներով» ստվերն էլ ավելի են խորացնելու։ Դրա համար դեռ նախորդ իշխանության օրոք՝ 2015-16 թթ, երբ վարչապետը Հովիկ Աբրահամյանն էր, հերթական փոփոխություններից հետո, երբ ավելի շատ ուզում էին այն կարգոների և հայտնի «պապկաների» դեմն առնել, տնտեսվարողները նորից ոտքի ելան, և կարճ ժամանակ անց՝ կառավարությունը այսպիսի մի լուծում մտածեց․ այն տնտեսվարողները, որոնք կփաստաթղթավորեն իրենց ապրանքը, կվճարեն 1.5 տոկոս շրջանառության հարկ, իսկ որոնք առանց ֆակտուրայի կաշխատեն, կվճարեն 5 տոկոս շրջհարկ։

Տնտեսվարողներին սա ձեռնտու տարբերակ էր, և այսօր էլ կառավարության դիմաց այդ նույն տնտեսվարողները ակամա խոստովանեցին, որ Հովիկ Աբրահամյանն ավելի լավն էր՝ որպես վարչապետ, որովհետև մի օր միտինգ արեցին կառավարության դիմաց, և նա ընդունեց իրենց, լսեց և ընդառաջ գնաց իրենց պահանջներին։ Իսկ Նիկոլ Փաշինյանը, որ իրենց ծոցից է ելել, և, ինչպես իրենք նորից խոստովանեցին, Նիկոլին որպես ժողովորդի ծոցից դուրս եկած և «սոված» մեկին են բերել, որ իրենց՝ սովածների դարդ ու ցավը լավ իմանա, հիմա ավելի վատ է վարվում իրենց հետ, քան այն ժամանակ Հովիկ Աբրահամյանը, որը կուշտ էր, ու, թվում էր, պիտի սովածներին լավ չհասկանա։ Այսօրվա ակցիայի ամբողջ թեզը հենց սա էր, որը մի քանի անգամ է՝ կրկնում են, որ իրենք են Նիկոլին բերել ու փոշմանել են, որովհետև «սրանք նրանցից վատը դուրս եկան», որովհետև ասում են՝ նախկին «թալանչիներն» այսպես չէին քերթում իրենց։ Իսկ Հովիկ Աբրահամյանը, թեև լինելով կուշտ վարչապետ, նրանց հասկանում ու բարձրացրած խնդրին անմիջապես լուծում էր տալիս, որովհետև մի բիզնեսմեն էլ նա էր, նա էլ իր բիզնես շահերն ուներ, ու լավ գիտեր՝ շարքային առևտրականին ինչ է պետք, որտեղ է պետք օրենքը պահել, որտեղ՝ շրջանցել, որ ոչ շիշը վառի, ոչ՝ միսը։ 

Հիմա այս «սովածների» կառավարությունը այդ 5 տոկոսը 10 տոկոս են դարձնում, բայց ասում են՝ փաստաթղթավորման դեպքում դա կդառնա 1 տոկոս՝  նախկին 1.5-ի փոխարեն, բայց տնտեսվարողները պնդում են, որ դա միֆ է՝ 1 տոկոսից ավել է իրենց վրա նստելու։ Իրականում, կառավարությունը սրանով ուզում է իբրև թե խոշոր հարկ վճարողների մոտ եղած ստվերի դեմն առնել, բայց, իրականում, մանր ու միջին բիզնեսին է հարվածում, իսկ խոշորը շարունակելու է իր ստվերում ապահով մնալ։ Սրա լուծումն, իրականում, ոչ թե շղթայի վերջին օղակից սկսելն է, այլ սկզբից՝ ներմուծման և մաքսազերծման փուլում խիստ վերահսկողություն սահմանելը։

Հիմա կառավարությունը փոխանակ փոփոխություններ մտցնի Հայաստան մտնող ապրանքի և դրա մաքսազերծման հարցում, որ ամեն ինչ օրինական ու թափանցիկ արվի, արդեն տարբեր, այդ թվում՝ զարտուղի ճանապարհներով ներկրված ապրանքն ուզում է կրկնակի հարկել և պահանջել, որ ամեն միավոր ապրանքն իր հաշիվ-ապրանքագիրն ունենա։ Իսկ որտեղի՞ց ունենա, եթե արտահանող երկիրն այդ ապրանքի համար ֆակտուրա չի տվել կամ, ասենք, կիլոյով են դա ներմուծել կամ էլ, ոսկու և հեռախոսների նման՝ հատով, որպես իրենց անձնական իր ներմուծելով։

Հիմա կառավարությունը պետք է կացինը դնի մի կողմ և հստակ որոշում կայացնի՝ թողնել, որ այս մարդիկ շարունակեն գործել ու հարկ վճարե՞լ, թեկուզ ոչ այն չափով, ինչ չափով ակնկալում են կառավարության «վունդերքինդ» ֆինանսիստները, թե՞ բոլորին ուղարկել փակման՝ դրանից բխող սոցիալական և տնտեսական լուրջ հետևանքներով։ Համենայնդեպս, այդ պարագայում իրենք բյուջեում առաջացած ճեղքվածքն էլ ավելի դժվարությամբ են կարողանալու փակել։ 

Վահե Մակարյան

Архиепископ Баграт: Так называемая запись фейковая, смонтированная и вырванная из контекстаЮнибанк выпустил привилегированные акции с фиксированным дивидендом 12%Team Telecom Armenia первой в регионе отключит сеть 2G, заменив ее передовыми технологиямиДва мальчика пообещали, что больше не будут драться: Аршак Карапетян Трамп пообещал Зеленскому не обсуждать с Путиным раздел территорий УкраиныTeam Telecom Armenia первой в регионе отключит сеть 2G, заменив ее передовыми технологиями․ Действует специальная программа предоставления новых телефонов Затулин: Плохо вы знаете Пашиняново правосудиеСеть фиксированной связи Ucom стала доступна в районе Силикян МОЖЕТ ЛИ АРМЕНИЯ ПОВТОРИТЬ СУДЬБУ ГАЗЫ? ПАШИНЯН И АЛИЕВ В ВАШИНГТОНЕ: НЕ МИР, А ЭСКАЛАЦИЯThe Guardian: количество разрушений от лесных пожаров в Европе выросло на 87%Беркли, Стэнфорд и многое другое: уникальная возможность для 10 студентов из АрменииВ Ереване в четвёртый раз пройдёт Фестиваль пива: чего ждать от трёхдневного событияЛидер движения «Всеармянский фронт» Аршак Карапетян выступит 13 августа 2025 года в 19:00 на радио «Звезда» в программе «Стратегия национальной безопасности»Самвел Карапетян: На завтрашнем судебном заседании поймем существует ли справедливость в АрменииАрмения у истоков цивилизации: путешествие сквозь камень, мифы и историю в крепости ГарниТрудные, но важные уроки геополитики Экспорт сельхозтоваров из России в страны ЕАЭС вырос на 10%: доля Армении составила 5%Молодежь России и Армении активно развивают сотрудничество Доннарумма договорился с «Манчестер Сити»В Армении слушания по вопросу эксплуатации золотоносного рудника в Караберде проходят в напряженной обстановкеВ Антарктиде спустя 66 лет нашли останки пропавшего без вести известного исследователяСнова в школу 2025: Смартфон HONOR 400 Lite 5G теперь доступнее благодаря специальному предложению от UcomДефицит бюджета США в июле вырос на 19%, за 10 месяцев финансового года - на 7%Трамп перебросил бомбардировщики к границе с Россией перед переговорами по УкраинеАмирбеков: Баку ожидает внесения изменений в Конституцию Армении«Аякве»: Вашингтонское трехстороннее соглашение – это не мир, а новые уступкиВоенные РФ нанесли ракетный удар по учебному подразделению Сухопутных войск ВСУ: 1 человек погибМхитарян забил гол в ворота «Аякса»МВД Армении: Вождение машины без права во второй раз в течение года повлечет за собой уголовную ответственностьДа, Самвел Карапетян - политический заключённый։ будущий президент Армении Самвел Карапетян должен быть немедленно освобождён. Хачик АсрянВ Сисиане состоялся армяно-иранский культурно-кулинарный фестиваль «Навасард»Германия требует от Израиля разъяснений по поводу гибели журналистов в секторе ГазаЗаявление: Мир между Арменией и Азербайджаном невозможен без полноценной реализации прав народа АрцахаСоловьев пригрозил Азербайджану специальной военной операциейМинобороны Армении: Скоропостижно скончался военнослужащий Ваге ЗакарянIDBank увеличил уставный капитал «Мастерс»: Победный старт Карена Хачанова в ЦинциннатиЦены на литий резко выросли после закрытия одной из крупнейших шахт в миреКНДР осуждает планируемые совместные учения США и Южной КореиАктриса и певица Карина Каграманян поздравила армян с Навасардом — Днём национальной идентичности Пять журналистов погибли в городе Газа в результате удара ИзраиляТерриториальная целостность Армении не должна быть нарушена – иранский депутат«Надеюсь, между правительством Армении и Церковью начнется диалог»: Роберт АмстердамВ Таиланде при сходе поезда с рельсов пострадали людиНа крупнейшем в России предприятии по производству пищевой соды произошел взрыв газаРазгаданы древние татуировки на 2000-летней сибирской ледяной мумииАлиев получил всё, что хотелПашинян: О сдаче в аренду Сюникской области не может быть и речиПашинян: Двусторонняя торговля между гражданами Армении и Азербайджана - одна из самых надежных гарантий безопасностиЧто обсудили Пашинян и Уиткофф?