Ереван, 01.Август.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


«Չեմ ուզում պատկերացնել, որ ինքը չկա, ապրելու ուժ է տալիս այն հույսը, որ մի օր հանդիպելու եմ Գարիկիս». սերժանտ Գարիկ Թամամյանն անմահացել է հոկտեմբերի 3-ին. «Փաստ»

ИНТЕРВЬЮ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Շատ ժիր, աշխույժ, չարաճճի երեխա էր Գարիկս: Սիրում էր շփվել իրենից ավելի մեծերի հետ, նույնիսկ նրանց անունով էր դիմում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Գայանեն՝ Գարիկի մայրիկը:

Նրա խոսքով, դպրոցական տարիներին որդին շատ է սիրել առաջին տեղում լինել: «Բոլոր միջոցառումներին մասնակցում էր: Ձմեռ պապիկի շորեր էի իր համար կարում, հագնում էր դրանք: Գարիկս 1994 թ. ծնունդ է: 2000- ական թվականներն էին, այս օրերի նման չէր, որ կարելի է տարատեսակ հագուստ գտնել միջոցառումների համար, ինքս էի դրանք կարում իր համար: Անկեղծ լինեմ՝ սովորելու հետ սեր չուներ, դա կարծես փորձություն լիներ իր համար, ավելի լավ կլիներ՝ ես իր տեղը սովորեի: Չեմ կարող ասել, որ դպրոցում ուներ սիրելի առարկա, իր սերը երաժշտությունն էր, այդ դեպքում էլ սոլֆեջիոն չէր սիրում: Երկրորդ դասարանից սկսեց շվիի հաճախել: Նվագելու հետ սեր ուներ, նաև ունակություն: Սովորեց չորս տարի, հետո երեք տարի էլ հաճախեց մասնավոր պարապմունքների: Մասնակցել է Սայաթ-Նովայի անվան դպրոցում անցկացված մրցույթներին: Շվին՝ իր հերթին, բայց ավելի շատ սիրում էր դհոլ նվագել և երգել»:

Գարիկն իր տարեկիցներից բավականին ուշ է զորակոչվել պարտադիր զինվորական ծառայության: «Նա ութերորդ դասարանում էր սովորում, երբ տեղափոխվեցինք Մոսկվա: Ամուսինս այնտեղ էր աշխատում, մենք էլ ընտանիքով տեղափոխվեցինք իր մոտ: Այնտեղ տուն ստեղծեցինք, մեր ամեն ինչն այնտեղ էր, 13 տարի այնտեղ ապրեցինք: Ամեն տարի ուզում էր վերադառնալ Հայաստան ու մեկնել ծառայության: Երբ 2016 թվականին Ապրիլ յան պատերազմը սկսվեց, իրեն ասացինք՝ տե՛ս, եթե հիմա ծառայելիս լինեիր, մենք ի՞նչ վիճակում կլինեինք: Բայց երբ փաստաթղթերի հետ կապված խնդիրներ ունեցավ, վերջնականապես որոշեց վերադառնալ Հայաստան ու մեկնել ծառայության: Ես ու հայրիկը դեմ էինք, բայց հակառակվեց մեզ. «Գնում եմ իմ հայրենիք, կծառայեմ, կզորացրվեմ, Երևանում տուն կգնեմ, իմ ընտանիքը կստեղծեմ, երգ ու երաժշտությամբ գումար կվաստակեմ ու կմնամ Հայաստանում, ձեզ էլ ինձ հետ կբերեմ»: Այդպես էլ ստացվեց, Գարիկը եկավ, մեզ էլ բերեց Հայաստան»:

Գարիկը զորակոչվել է պարտադիր զինվորական ծառայության 2019 թ. հուլիսի 15-ին: Ծառայել է Ջրականում: Եղել է Արցախի թիվ N զորամասի 2-րդ հրաձգային գումարտակի «ֆագոտ» ջոկի հրամանատար, ավագ օպերատոր, սերժանտ: «Մյուսներից ավելի տարիքով էր, իրեն այնտեղ «Բիձո» են ասել: Լավ էր անցնում իր ծառայությունը, բոլորի հետ շատ լավ հարաբերություններ ուներ: Իր հետ ծառայող տղաներից ոմանք եկել ու պատմել են իրենից, ասում են, որ ամեն անգամ մի տեսակ զգաստացել են Գարիկի ներկայությունից»:

2020 թ. սեպտեմբերի 27-ին սկսվեց 44-օրյա պատերազմը: «Մոսկվայում էի: Սեպտեմբերի 26-ին առավոտից մինչ երեկո այնքան փակոցներ եմ արել: Այդ օրը երեկոյան զանգեց՝ մա՛մ, ի՞նչ ես անում, արձագանքեցի՝ «զակատ» եմ անում, Գար ջան: «Ուրախության անես»: Մինչ օրս այլևս որևէ փակոց չեմ արել: Սեպտեմբերի 27-ի առավոտյան աշխատանքի էի, սոցցանցերում տեսա, որ գրված է՝ լայնամասշտաբ պատերազմ: Զանգում էի Գարիկին, անհասանելի էր: Հայրիկն ինձանից էր գաղտնի պահում պատերազմի լուրը, ես՝ իրենից: 27-ի երեկոյան զանգեց՝ մեր մոտ ամեն ինչ նորմալ է, մի անհանգստացեք, մեզ մոտ կրակոցներ չկան: Հետո իմացանք, որ նա Լելե Թեփե բարձունքում է եղել: Զանգահարում էր պարբերաբար, հիմնականում նաև ուրիշների համարներով, ասում էի՝ ինչո՞ւ ես ուրիշների համարներով զանգահարում, հեռախոսդ լիցքավորեմ, արձագանքում էր. «Լիցքավորում չունի հեռախոսը, մի կողմ եմ շպրտել, ուրիշի համարով եմ զանգում»: Իր երկու համարներն էլ չէին գործում, ում համարներով զանգահարում էր, դրանք էի լիցքավորում՝ միայն թե ինձ կարողանար զանգահարել, հանգիստ լինեի: Ինձ համար կարևոր էր իր ձայնը լսելը: Հոկտեմբերի 2-ին եղավ Գարիկի վերջին զանգը: Իրենց դիրքին «սնարյադով» էին հարվածել, նահանջի ժամանակ վիրավորվել էր: Շատերն են այդ օրը վիրավորվում, շատերը կարողանում են փախչել: Հետո, երբ արդեն իրեն էինք փնտրում, ասում էին, որ վիրավոր է եղել, գուցե գերեվարել են»:

Գարիկը զոհվել է հոկտեմբերի 3-ին: «Այդ օրվանից մեզ զանգ չի եկել: Ում մենք էինք զանգում, ասում էին՝ իրենք բունկերներում են, անհանգստանալու կարիք չկա, ապահով տեղում են: Հույսով սպասում էինք: Ամուսինս եկավ Հայաստան, ես երկու երեխաներիս հետ մնացի Մոսկվայում: Հոկտեմբերի 23-ին հեռուստացույցով լրատվական թողարկման ժամանակ ասացին, որ Գարիկ Համամյանին «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանով են պարգևատրել: Չէր նշվում, որ այն տրվել է հետմահու: Զանգեցի ամուսնուս, ասացի, որ տվյալները մեր որդու տվյալներն են, միայն ազգանունը Թամամյանի փոխարեն Համամյան է գրվում, գուցե տառասխալ է: Ամուսնուս ուղղորդում էի, որ տարբեր տեղեր գնա: Հետո նրան ասել էին, որ, իրոք, շփոթմունք է եղել, Գարիկն է արժանացել «Մարտական խաչի»: Տղաները տանկեր են խոցել, ուղղակի կապի խնդիր է եղել, և անունները ուշ են հայտարարել: Քանի որ մեդալը հետմահու չէր տրվել, այդ հանգամանքն ինձ մի քիչ հանգստացնում էր, բայց նաև ներքուստ ունեի զգացողություն, որ Գարիկի հետ մի բան այն չէ: Չեմ կարող բացատրել, թե ինչ էի զգում, կարծես դատարկության նման լիներ: Եկեղեցում իմ մոմը հանգավ, դա քամուն վերագրեցի, բայց հետո ինքս ինձ ասում էի՝ Աստված էլ քեզ հասկացրեց, որ որդիդ չկա, մոմդ հանգավ: Այդ օրերին երեխաներիս թողեցի Մոսկվայում, վերադարձա Հայաստան, և սկսեցինք ամուսնուս հետ փնտրել մեր որդուն: Ոչ մի տեղ չէինք գտնում իրեն: Տարբեր մարդկանց ենք հանդիպել, տարբեր վայրերում եղել, ոչ ոք ոչ մի կոնկրետ բան չէր ասում, բոլորը խաբում, ճանապարհում էին: Ամենուր իրեն էինք փնտրում: Հոկտեմբերի վերջին Գարիկը եղել է Սևանի դիահերձարանում, հետո այնտեղից իրեն տեղափոխել են: Ամուսինս այդ ընթացքում արյուն էր հանձնել, և 2021 թ. փետրվարի 25-ին զանգեցին ու ասացին, որ նա ներկայանա Հերացի: Ինձ համոզեց, մնացի տանը, ինքը գնաց: Գարիկս ճանաչելի է եղել:

Տարբեր ուղղություններով էինք մտածում, որ գուցե վիրավորվել է, գուցե գերեվարվել, բայց ինքս ինձ թույլ չեմ տվել մտածել, որ Գարիկն էլ չկա: Հետո իր հետ ծառայած լեյտենանտին, ընկերներին գտանք, ասում են՝ Գարիկը հաստատ գերի չէր ընկնի»:

Հիմա Գարիկը «տանն» է՝ Հաղարծինում: Մայրիկն ասում է՝ իր համար տաղավար են կառուցել, հուշաքար ու խաչքար տեղադրել Գարիկի և 44-օրյա պատերազմում անմահացած տղաների հիշատակին:

Գարիկը քույրիկ ու եղբայր ունի: Տղաների ընտանիքներին ապրեցնողները հենց նրանք են: Բայց մայրիկին այսօր ապրեցնում, ապրելու ուժ է տալիս այն հույսը, որ մի օր հանդիպելու է որդուն: «Չեմ ուզում պատկերացնել, որ ինքը չկա, եթե այդ ուղղությամբ երկար մտածեմ, գուցե խելագարվեմ: Երևի կգա մի օր, և մենք կհանդիպենք»:

Հ. Գ. - Սերժանտ Գարիկ Թամամյանը Արցախի նախագահի հրամանագրերով հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն» մեդալով, իսկ 2020 թ. հոկտեմբերի 2-ին՝ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանով: Հուղարկավորված է Տավուշի մարզի հայրենի Հաղարծին գյուղի գերեզմանատանը: 

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Этот человек полностью стремится установить монархические порядки»: «Паст»Примечательные показатели и индикаторы… состояния экономики: «Паст»Ucom и SunChild запускают образовательную программу «Умное наблюдение за птицами» с использованием инновационных технологийКакова ситуация на контрольно-пропускных пунктах армяно-грузинской границы? «Паст» Самвел Карапетян: от мецената до лидера «третьей силы»: «Паст»Россия и Китай проведут совместные военно-морские ученияСтипендиаты фонда «Музыка ради будущего» выступили на одной сцене с молодежным оркестром «Ереван»Sepah Pasdaran: Иран фактически берет под контроль так называемый «Зангезурский коридор»МККК сообщил родственникам удерживаемых в Баку армян о прекращении посещенийEsports World Cup: Левон Аронян вышел в четвертьфиналВозобновились поставки армянского коньяка на российский рынокЗахарова обвинила СБУ в намерении использовать противоречия между Москвой и БакуЗавершено расследование дела в отношении бывшего премьер-министра РА Овика АбрамянаВ Ереване подвергли приводу сторонников движения «Священная борьба»Армения и Россия договорились о соблюдении фитосанитарных требований при взаимных поставкахРальф Йирикян выступил с лекцией в инженерной летней школе Славянского университетаЗемлетрясение на Камчатке: Япония, Аляска и Гавайи объявили об угрозе цунамиСильнейшее с 1952 года zемлетрясение на КамчаткеАзербайджан налаживает серийное производство артиллерийских снарядов «советских» калибров для УкраиныМессидж Ирана Пашиняну и турецко-азербайджанскому тандему: коридора не будет: «Паст»Провоцирует ли власть гражданскую войну? «Паст»Какую альтернативную дорожную карту готовят? «Паст»Действия с политической подоплекой, которые негативно повлияют на Армению: «Паст»Армяне Сочи отметили ВардаварТурция вновь заговорила о т.н. «Зангезурском коридоре» — вопреки жесткой риторике ТегеранаATP: Топ-10Адвокаты Самвела Карапетяна обратились в прокуратуруEl Periodico: Мелания Трамп игнорирует мужа и свой статус первой леди СШАЛавров: Россия впервые за свою историю ведет боевые действия без союзников против стран ЗападаВ мэрии Еревана обещают со следующей недели штрафовать «зайцев»Акция протеста коллектива школы им. Пушкина Еревана: С 1 сентября начнется забастовка и учебный бойкотСамвел Карапетян: Мы откроем новую, долгожданную и желанную страницу нашей истории, по-своемуИспанские пляжи атаковали тысячи тонн опасных водорослей: ученые бьют тревогуСквозь века и камень: как алгоритмы ИИ научились «читать» забытые тексты Древнего РимаНикакого “Зангезурского коридора” и никому из вас։ Сюник нужно защищать ценой жизни. Хачик АсрянАвантюрные прихоти - тяжелейший удар по экономике и инвестиционному климату Армении: «Паст»В этой антицерковной кампании властей не все так «гладко»: «Паст»Антикоррупционный комитет и прокуратура решили не возбуждать уголовное дело в отношении Никола Пашиняна: «Паст»Даже «пиарщики» ГД признают, что «дело» ЭСА носит исключительно политический характер: «Паст»Против веры и народа: как далеко зайдут власти? «Паст»Оптимусы подают попкорн: Илон Маск открыл ретро-футуристическую Tesla Diner в ГолливудеВнешнеторговый оборот Армении в январе-июне 2025 года сократился на 45%На границе Камбоджи и Таиланда вспыхнули интенсивные боевые столкновенияАрмянской фольклорной группе запретили выступление на Фестивале культуры и природы «Мунзур» в ТурцииСпасаемся от жары с выгодой вместе с Idram&IDBankПротестующий водитель: С нами так никто и не встретилсяАйк Саркисян назначен замглавы Инспекционного органа по безопасности пищевых продуктов АрменииНа территорию России в июне-июле въехало 2 240 грузовых машин с армянскими абрикосамиЮнибанк – генеральный спонсор квалификационного этапа международного турнира Velosolutions UCI Pump Track Водители провели акцию протеста на площади Республики в Ереване