Ереван, 28.Август.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Երևանի օդի աղտոտման սարսափազդու կոնցենտրացիան. «Փաստ»

ОБЩЕСТВО

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Շրջակա միջավայրի աղտոտման և մարդու առողջության վրա դրա ունեցած ազդեցության թեմաները մեծ կարևորություն են ձեռք բերել։ Բայց Հայաստանում այս թեման հաճախ կա՛մ անտեսվում է, կա՛մ բարձրաձայնվում է շահարկումների մակարդակով, իսկ պաշտոնական մակարդակով ձեռնարկվող քայլերն ուղղակի թերի են։ Արդեն տևական ժամանակ է, ինչ ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ մայրաքաղաքում օդն աղտոտված է, իսկ փոշու թույլատրելի մակարդակը չափազանց բարձր է սահմանված նորմերից։ Աղտոտվածությունը մեծ վնաս է հասցնում Երևանի բնակչությանը, քանի որ հիվանդությունների ու առողջական խնդիրների առաջացման պատճառ է դառնում։

Ուշագրավ է, որ որոշ «բնապահպաններ» տարիներ շարունակ մեծ աղմուկ են բարձրացրել, որ օդի աղտոտվածությունը բարձր է հանքերի մոտակայքում, օրինակ՝ ԶՊՄԿ-ի կամ Թեղուտի հանքավայրերի շրջանում, բայց հետազոտությունները ցույց են տվել, որ այլ բնակավայրերում, այդ թվում՝ Երևանում օդն անհամեմատ ավելի աղտոտված է, քան, ասենք, Լոռու կամ Սյունիքի մարզերում։ Ավելին՝ մասնագետներն ահազանգում են, որ մայրաքաղաքում օդն այնքան աղտոտված է, որ ծառերին ու քարերին նույնիսկ քարաքոս չկա։ Մյուս կողմից՝ օդի աղտոտվածության հարցն ավելի է բարդանում հատկապես Երևանում լայնածավալ շինարարության իրականացման պայմաններում։ Ու շինարարությունը շրջակա միջավայրի աղտոտման տեսանկյունից կատարվում է շատ փնթի կերպով։

Փոշու ամպեր են գոյանում ու տարածվում քաղաքով մեկ։ Դե, հսկողություն չկա, շինարարական ընկերություններն էլ ինչպես իրենց հարմար է, այնպես էլ աշխատանքներն իրականացնում են։ Անգամ երբ քաղաքի փողոցների ասֆալտն են քերում, որ հետո նորից լցնեն, մեծ փոշու քուլաներ են բարձրանում, իսկ երբ ավտոմեքենաներն էլ անցնում են ճանապարհով, շրջակա տարածքներն ուղղակի կորչում են փոշու մեջ։ Մեծաքանակ տրանսպորտի գերկենտրոնացումը մայրաքաղաքում նույնպես էապես նպաստում է օդի աղտոտվածությանը, քանի որ մեծ քանակությամբ վնասակար գազեր են արտանետվում, որը շնչում են բնակիչները։ Իսկ այս խնդիրը լուծելու համար քայլեր են պետք քաղաքն ապակենտրոնացնելու ուղղությամբ, երբ տրանսպորտի հոսքը տարբեր ուղղություններով կբաշխվի, կկառուցվեն այլընտրանքային ճանապարհներ, իսկ քաղաքը կբեռնաթափվի։ Օդի աղտոտումը նվազեցնելու տեսանկյունից կարևոր է նաև էլեկտրամոբիլների ձեռքբերումը և օգտագործումը խրախուսելը։

Որոշակի արտոնություններ, իհարկե, տրամադրվել են, սակայն էլեկտրամոբիլների թվի ավելացման համար պետք է համապատասխան ենթակառուցվածքներ ստեղծվեն։ Օրինակ՝ էլեկտրական մեքենաների լիցքավորման կետերը շատ քիչ են մայրաքաղաքում ու հանրապետությունում ընդհանրապես։ Ճիշտ է, օրինակ՝ Team Energy-ն բավական մեծ ցանց է ստեղծել հանրապետությունում, ինչը մեծ խթան է էլեկտրամոբիլների քանակն ավելացնելու ուղղությամբ, սակայն միայն մեկ կազմակերպության ուսերին այս ամենը թողնելը լավագույն ճանապարհը չէ: Հանրային տրանսպորտի հատվածում ևս նախընտրելի է ներդնել էլեկտրական մեքենաներ, ավելացնել տրոլեյբուսների քանակը։ Օգտակար կլինի նաև մետրոյի թողունակության ավելացումը և նոր կայարանների ստեղծումը։

Քաղաքի կանաչապատումը ևս իր նպաստը կարող է բերել օդի աղտոտվածության նվազեցման ու թթվածնի մակարդակի ավելացման հարցում։ Բայց քաղաքի ծառային զանգվածն անընդհատ փոքրանում է։ Մայրաքաղաքում և շրջակա տարածքում կուտակվող աղբը ևս օդի աղտոտմանը նպաստող գործոն է։ Բնակարանների կամ օֆիսային շենքերի մոտ աղբն առանց տեսակավորվելու կուտակվում է, երկար ժամանակ հոտն ընկնում է տարածքով մեկ մինչև կտեղափոխվի։ Բացի այդ, խոշոր աղբավայրերն արդեն լցվել են։ Ու եթե դրանցից մեկում հրդեհ է բռնկվում, ապա ծուխը, աղտոտող գազերն ու գարշելի հոտը տարածվում են քաղաքով մեկ։ Նախ՝ անհրաժեշտ է աշխատանքներ տանել քաղաքացիների շրջանում, որ չաղտոտեն քաղաքը, մյուս կողմից էլ՝ աղբահանությունը շատ արդյունավետ իրականացվի, ու աղբն էլ տեսակավորվի, ինչպես կատարվում է բազմաթիվ քաղաքակիրթ երկրներում։

Վերջապես, Հայաստանում միշտ ակտուալ է եղել աղբի վերամշակման հարցը։ Որպես կանոն՝ քաղաքային գրեթե բոլոր իշխանությունները տարբեր տարիների հանդիպումներ են կազմակերպել աղբահանության ոլորտում փորձ ունեցող արտասահմանյան մասնագետների կամ ներդրողների հետ, խոսվել է աղբավերամշակման գործարան ունենալու անհրաժեշտության մասին, ու ամեն անգամ թեման այդպես էլ մնացել է խոսակցության մակարդակի։ Ի հավելումն՝ եթե կարողանանք օդի մաքրության հարցը լուծել, ապա նաև զբոսաշրջային լուրջ հոսք կունենանք։ Մայրաքաղաք այցելող զբոսաշրջիկները նկատի են ունենում նաև աղտոտման հանգամանքը։

ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Армения попала в десятку крупнейших импортеров сахаристых кондитерских изделий из РоссииПосольство США: Армения продолжает оставаться страной с наибольшим представительством в Силах КосовоМакрон призвал Нетаньяху не превращать борьбу с антисемитизмом в оружиеВ Госдуме РФ предложили ужесточить контроль за мигрантами без медстраховкиГюмри вошел в топ малоизвестных европейских городов, обязательных к посещениюКарен Хачанов успешно начал выступление на US Open в Нью-ЙоркеАмериабанк – лидер ипотечного рынка с долей более 22% Мы будем бороться за наши права, за возвращение Арцаха, за национальное достоинство, за Республику АрменияНа острове Сицилия произошло новое извержение вулкана ЭтнаНетаньяху заявил, что признает Геноцид армянУченые обнаружили древний ген, который помог выжить народам АмерикиГермания и Бельгия выступили против конфискации российских активовАрмянское общество делает выбор в пользу проверенного годами стратегического партнерства с Россией Армянское лето десятков подростков в мире технологий։ «Паст»Есть ли в Ереване секретные подземные туннели и где они находятся? «Паст»Воскресный отдых։ как жители Еревана проводят выходные дни?Азербайджан для Центральной Азии становится коридором в Турцию: что должна делать Армения? «Паст»Они делают ЭСА ГД-вской и постоянно лезут в карманы налогоплательщиков: «Паст»Действительно ли туризм в Армении «переживает свои лучшие времена»? «Паст»Члены и активисты движения «Всеармянский фронт» организовали акцию в Гюмри в поддержку присутствия 102-й российской военной базы в АрмениВыступление в Армении скандальной певицы Sevdaliza на Music Fest with Coca-Cola отмененоСумма в 5 042 314 драмов была направлена в эко-лагерь Зарк. Бенефициаром инициативы «Сила одного драма» за август стала ОО Мост надеждыИран надеется, что в ближайшее время начнутся поставки российского газа через АзербайджанВ Ливии в результате столкновений погибли по меньшей мере 12 человекНачалось очередное судебное заседание по делу архиепископа Микаела АджапаянаЭрдоган высказался о коридоре через АрмениюАзербайджанцы уничтожили памятник герою Арцаха Ашоту Гуляну (Бекору) в оккупированном СтепанакертеЛавров рассказал, что его появление в свитере с надписью «СССР» не означает желания восстановить Советский СоюзМинобороны: Ночью в небе над Россией уничтожен 21 украинский беспилотникЗеленский опроверг сведения о запрете США на удары вглубь РоссииКогда сомнения становятся домом: в чем секретная притягательность теорий заговораАкция протеста с требованием вывода 102-й российской военной базы из Армении — дешевый политический перфоманс. Виген Акопян Начался процесс продажи народу слова «мир»: «Паст»Действительно ли выборы будут очередными? «Паст»То, что плохо лично для Пашиняна, может быть очень хорошо для Армении, и наоборот: «Паст»Фанаты Дженнифер Лопес считают, что в блонде она похожа на Мадонну: первые кадры фильма «Поцелуй женщины-паука»Аделия Петросян прошла отбор на Олимпиаду-2026 в ИталииВ Краснодаре реставрируют здание армянского церковного попечительстваBrent торгуется у $67,65 за баррельВ Бельгии строят первый в мире экологичный завод по производству пластмассАлиев: Азербайджан хочет мира, но должен быть готов к войнеГосдеп проверяет всех обладателей виз США - 55 миллионов человекЛюсине Арутюнова хочет представить Армению на «Интервидении»«Вредна ли сумка для рюкзака? — «Паст»»От «Эй вы...аплодируйте!» — до «бурные, продолжительные аплодисменты» и «овация»: «Паст»Школьные покупки с выгодой вместе с Idram&IDBankUcom и SunChild установили солнечную электростанцию в культурном центре Ехегнадзора Пашинян предоставит Азербайджану жизненные пути Республики Армении: «Паст»Остров-призрак у Венеции: из бывшего чумного кладбища и психлечебницы сделают городской паркКогда деревенский обед дороже Ritz-Carlton: новая философия роскоши