Չնայած ՀՀ-ի և ՌԴ-ի միջև քաղաքական հարաբերությունների վատթարացմանը՝ երկկողմ առևտուրը զարգանում է․ EurActiv

ЭКОНОМИКА 30 Март, 2024 17:07

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Չնայած Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև քաղաքական հարաբերությունների վատթարացմանը՝ երկկողմ առևտուրը ծաղկում է ապրում։ Այս մասին գրում է EurActiv եվրոպական լրատվական կայքը։

Մոսկվայի դեմ պատժամիջոցներից հետո 2022 թվականին Հայաստանի արտահանումը Ռուսաստան եռապատկվել է, իսկ 2023 թվականի հունվար-օգոստոս ընկած ժամանակահատվածում՝ կրկնապատկվել։

Թեև Հայաստանի քաղաքական հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ վերջին մի քանի տարիների ընթացքում զգալիորեն վատթարացել են, Ռուսաստանի հետ երկկողմ առևտուրը ծաղկում է ապրել:

2023 թվականին Ռուսաստանի հետ առևտուրը կազմել է երկրի արտաքին առևտրի ավելի քան 35%-ը, մինչդեռ ԵՄ-ի մասնաբաժինը ընդհանուրում կազմել է 13%:

Ռուսաստանի հետ առևտրից Հայաստանի տնտեսության մեծ կախվածությունը գործնականում անհնար է դարձրել երկրի համար միանալ Մոսկվայի դեմ պատժամիջոցներին՝ առանց տնտեսական աննախադեպ անկման վտանգի: Այնուամենայնիվ, ռուսական շուկայից աճող տնտեսական կախվածությունը չի խոչընդոտում Հայաստանի կառավարության՝ երկրի աշխարհաքաղաքական կողմնորոշումն աստիճանաբար դեպի Արևմուտք փոխելու փորձերին։

Հայաստանի վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ 2022 թվականին Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև առևտուրը գրեթե կրկնապատկվել է՝ հասնելով 5,3 միլիարդ դոլարի, ինչը արագ տեմպերով շարունակվել է 2023 թվականին և 2024 թվականի առաջին ամիսներին։ Ռուսաստան հայկական արտահանման աճը մեծապես պայմանավորված է երրորդ երկրներից ապրանքների վերաարտահանմամբ։

ՄԱԿ-ի Comtrade տվյալների բազայի համաձայն՝ վերջին երկու տարիներին Հայաստանից Ռուսաստան արտահանված ապրանքների ցանկը ներառում է բջջային հեռախոսներ, համակարգիչներ, ականջակալներ և այլ սարքավորումներ։ Վերջին ամիսներին աճում է նաև ադամանդի և ոսկու վերաարտահանումը։

Հայաստանում գրանցված ընկերությունների կողմից պատժամիջոցների հնարավոր շրջանցման նկատմամբ վերահսկողությունն ուժեղացնելու նպատակով 2023 թվականին երկրի իշխանությունները պարտադիր պետական լիցենզիաներ են մտցրել Ռուսաստանին միկրոչիպերի, տրանսֆորմատորների, տեսախցիկների, ալեհավաքների և այլ էլեկտրոնային սարքավորումների մատակարարման համար։

Նոյեմբերին ԱՄՆ պետքարտուղարի օգնական Ջեյմս Օ'Բրայենը բարձր է գնահատել Հայաստանի կառավարության կողմից ձեռնարկված բարեփոխումները, որոնք թույլ են տալիս ԱՄՆ վարչակազմին վերահսկել Ռուսաստանի հետ առևտուրը:

2024 թվականի մարտին Եվրախորհրդարանը նույնպես դրական է գնահատել պատժամիջոցների պայմաններում Հայաստանի համագործակցության ընդհանուր փորձը։

Եվրախորհրդարանը նշել է, որ չնայած դեպի Ռուսաստան արտահանման աճին, պատժամիջոցների հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչը որևէ մտահոգություն չի հայտնել ԵՄ-ի հետ Հայաստանի իշխանությունների համագործակցության վերաբերյալ պատժամիջոցների շրջանցումը կանխելու հարցում։