Ереван, 10.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Հաջողությամբ փլուզում են նաև արդարադատության համակարգը. «Փաստ»

ПОЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Դատական իշխանության անկախության ապահովման հարցը Հայաստանում միշտ ակտուալ է եղել։ Բայց կոնկրետ Փաշինյանի պաշտոնավարման ժամանակ դատական իշխանությունը հայտնվեց իշխող քաղաքական ուժի հարվածների թիրախում։ Փաշինյանին պետք էր անվերապահ հսկողություն բոլոր միավորների նկատմամբ, այդ թվում՝ արդարադատության համակարգի։ Այնպես չէ, որ նախկինում դատական համակարգում խնդիրներ չկային։ Քավ լիցի: Իհարկե, դրանք բազմաթիվ են՝ կոռուպցիոն դրսևորումներից սկսած, բայց հարցն այն է, որ օրենքի գերակայությունն ապահովելու հարցն առաջնային դարձնելու ու եղած խնդիրներին լուծում տալու փոխարեն օրվա իշխանությունների համար գերակա է միայն դատական իշխանության մինչև վերջ հպատակեցումը։

Պարզ է, որ աբսոլ յուտիզմի ձգտող իշխանությունները չէին կարող հանդուրժել անկախ դատական համակարգի գոյությունը, քանի որ այն կարող է բեկանել իրենց ապօրինի որոշումները և չկատարել վերևից եկող հրահանգները։ Դրա համար էլ Փաշինյանը 2019 թվականի մայիսին հրահանգեց շրջափակել դատարանների մուտքերը՝ փորձելով այդ կերպով ազդել դատական իշխանության ներկայացուցիչների վրա։ Իսկ այն դատավորների նկատմամբ, որոնք համարձակվում էին իշխանությունների քիմքին ոչ հաճելի որոշումներ ընդունել՝ առաջնորդվելով օրենքով, իսկույն ճնշումներ էին սկսվում։ Գրպանային դատական համակարգի ստեղծման ճանապարհին կանգնած էր առաջին հերթին Սահմանադրական դատարանը, ավելի կոնկրետ՝ վերջինիս այն ներկայացուցիչները, ովքեր ինքնուրույն որոշումներ կարող էին ընդունել ու խնդիրներ ստեղծել իշխանությունների համար։

Այդ իսկ պատճառով էլ իշխանությունները ամեն միջոցի դիմեցին՝ ընդհուպ մինչև սահմանադրական փոփոխություններ, որպեսզի փոխեն ՍԴ դատավորներին։ Սակայն նույնիսկ այսպիսի գործելակերպը բավարար չեղավ, որպեսզի իշխանություններն իրենց «գոհ ու երջանիկ» զգան, քանի որ նրանց պետք է, որ արդարադատության համակարգը միշտ իրենց առաջ խոնարհված վիճակում լինի։ Իսկ դրա համար անհրաժեշտ է, որ դատավորները մշտական հսկողության տակ լինեն ու հանկարծ չփորձեն ինքնուրույնություն ցուցաբերել։ Իսկ եթե ցուցաբերեն անկախություն, անմիջապես զսպվեն։ Այդ նպատակով էլ որպես գործիք սկսեցին կիրառել Բարձրագույն դատական խորհրդի լծակները։ ՀՀ Սահմանադրության առանձին հոդվածով հռչակվում է, որ Բարձրագույն դատական խորհուրդն անկախ պետական մարմին է, որը երաշխավորում է դատարանների և դատավորների անկախությունը։ Սակայն այս կառույցը ևս փաշինյանական իշխանությունների կամակատարը դարձնելու նպատակով իշխանական թիմի հայտնի ներկայացուցիչը նշանակվեց ԲԴԽ նախագահ։

Իսկ նրա փոխարեն իր ընկերը նշանակվեց արդարադատության նախարար, ինչն էլ ի սկզբանե հասկանալի էր դարձնում, թե, ընդհանուր առմամբ, ինչպիսի մոտեցում է ցուցաբերվելու։ Ու սկսվեց մահակի կիրառումն «անհնազանդ», իսկ ավելի կոնկրետ՝ Փաշինյանի քիմքին հաճո հրահանգներին չենթարկվող, օրենքով առաջնորդվող դատավորների նկատմամբ: Ինչպես ասում են՝ «պասերով»՝ արդարադատության նախարարություն-ԲԴԽ համագործակցությամբ: Արդյունքում փաստացի մեր երկրում դատական մարմինը կոռոզիայի է ենթարկվում, և եթե իշխանություններին հաջողվի առաջիկայում ևս առաջ մղել իրենց օրակարգը, ապա արդարադատության համակարգի ամբողջական փլուզումը կարող է լինել ընդամենը ժամանակի հարց։

Այս ամենը մտահոգել է դատավորների միությանը, որը ոչ մեկ անգամ հայտարարություն է տարածել՝ նկատելով, թե դատավորների անկախությունը երաշխավորող սահմանադրական մարմնի օրինական ձևավորման գործընթացը կրկին վտանգված է: Անհանգստացած են նաև «դրսի» կառույցները։ Մասնավորապես Դատավորների եվրոպական միությունը հուլիսի 14-ին նամակ է հասցեագրել ՀՀ և միջազգային պատկան մարմիններին՝ նկատելով, որ հայաստանյան դատավորների նկատմամբ կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու վարույթներով անարգանքի ու ծաղրի են ենթարկվում Եվրոպական համընդհանուր ընդունված ստանդարտները: Բայց Նիկոլ Փաշինյանն ու իր իշխանությունը այս ամենի վրա բացարձակ թքած ունեն...

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Почему Армения не может отказаться от дешёвого российского газа»«Пашиняну осталось недолго оставаться у власти, максимум 8 месяцев»: «Паст»Западный «сегмент» объединится: «Паст»Стипендиаты фонда «Музыка во имя будущего» выступили на юбилейном концерте фонда «Артис Футура»Убеждают, чтобы Никол Пашинян внезапно не появился возле Эчмиадзина: «Паст»Только от самого факта интервью Нарека Карапетяна впали в шок: «Паст»Подано ходатайство об аресте бывшего министра экономики АрменииДубай обогнал Нью-Йорк в рейтинге Savills лучших городов для миллионеровВоенные прокуратуры Армении и Италии подписали Меморандум о сотрудничествеВладимир Путин наградил орденом архиепископа Езраса- предстоятеля Российской и Ново-Нахичеванской епархии Армянской Апостольской Церкви Президент Армении встретился с представителями армянской общины КатараЛиван освободил сына Каддафи после десятилетнего заключенияУзбекистан инвестирует в США более 100 млрд долларов: Трамп объявил о сделкеВ Турции ни один армянский актер не согласился сыграть роль бойца АСАЛАПочему нам нравится притворяться богатыми? Александра Григорян и Тигран Карапетян – лучшие тяжелоатлеты на молодежном ЧЕ 2025 Ответ Алиеву«Аякве»: Рубен Варданян – живой дух борьбы нашего народаВ школах острая нехватка учителей: «Паст»«Добровольцы» для выполнения прихотей властей: «Паст»Скандал вокруг Севана: почему даже сторонники Пашиняна не смогли промолчать? «Паст»«Россия и Армения укрепляют стратегическое сотрудничество через новый железнодорожный маршрут» Уважаемые военные разведчики, вы гордость нашей страны․ Аршак КарапетянИнтервью председателя правления IDBank Мгера Абраамяна для Khaleej TimesБританские ученые разработали алмазный источник энергии, который работает 6000 летШойгу Армену Григоряну: Ситуация на Южном Кавказе требует нашего постоянного вниманияPolitico: Руководства Еврокомиссии и Бельгии проведут кризисную встречу по российским активамНаграждение архиепископа Езраса Нерсисяна президентом России Владимиром Путиным - четкий месседж правительству РА (видео) Корпоративный кредитный портфель Америабанка превысил отметку в 1 триллион драмовВ Непале в результате схода лавины погибли по меньшей мере 7 человекВодители, управляющие автомобилем с иностранными правами в течение 3 месяцев после въезда в РА, будут оштрафованыАпелляционный суд США разрешил штату Флорида ограничить покупку недвижимости гражданами КитаяЗохран Мамдани одержал победу на выборах мэра Нью-ЙоркаВозможности и перспективы сотрудничества бизнеса и банковской системы в Сюникской области – IDBank Главное, чтобы был хаос и потрясения։ «Паст»Самое широкое 5G-покрытие в Армении: сеть Ucom охватывает более чем 94 % населения Почему российские студенты приезжают в Армению и что они здесь будут делать? «Паст»Абрам Овеян: вклад каждого народа вплетён в великое полотно российской истории На Западе тоже начинают «умывать руки» от Никола Пашиняна? «Паст»Как будет называться партия Самвела Карапетяна? «Паст»В Ереване стартует третья Неделя моды: столица снова становится центром креатива, дизайна и вдохновения«Где, как не в Армении, можно найти лучшую школу света?»: Выставка «От Вана до Парижа», посвящённая армянскому импрессионизму Расходы на нужды МВД в Армении в 2026 году сократятТрамп объяснил, почему пошлины не заставят Путина закончить войнуВ медучреждениях Еревана лечатся 9 студентов, пострадавших при ДТП близ АгарцинаУчёные раскрыли загадку изумрудной мумииТрамп о «Томагавках» для Украины: «На самом деле нет»Адвокат: Геворк и Амбарцум Нерсисяны дали показания - ждем решенияЦены на нефть повышаются«Россия понимает и действует»: в Армению приедут волонтеры - филологи и педагоги