Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
Русский
Հայերեն English
ВАЖНО
Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой Работы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в Люксембурге Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезни ABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по Украине В Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме Вашингтона Зои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизни Израиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы» Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по миру Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276 Токаев: Армения является надежным партнером для Казахстана Китайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 км Генрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкам


Մարդո՞ւ, թե՞ իշխանությունների իրավունքների պաշտպան. «Փաստ»

АНАЛИТИКА
Կիսվել

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Իշխանության թևերի փոխզսպումների համակարգը և անկախ մարմինների գործունեությունը յուրաքանչյուր ժողովրդավարական համակարգի գործունեության կարևորագույն տարրերից են։ Բայց Հայաստանում ժողովրդավարության առաջընթացի անվան տակ տեղի են ունենում հակաժողովրդավարական երևույթներ, որոնցից մեկն էլ իշխանության գերկենտրոնացումն է իշխող ուժի, իսկ ավելի ստույգ՝ մեկ անձի ձեռքում։ Խնդիրն այն է, որ քայլ առ քայլ Փաշինյանն իրենից կախվածության մեջ է գցում բոլոր այն մարմինները կամ կառույցները, որոնք պետք է լինեին անկախ ու քաղաքական առումով չեզոք։

Ընդ որում, այնպիսի հետևողականությամբ կամ ջանասիրությամբ, որ եթե դրա կեսի չափով երկրի անվտանգության մասին մտածեր (մտածեին), հնարավոր է՝ այսքան սարսափելի վիճակում չլինեինք: Այս տրամաբանության շրջանակներում իշխող ուժի պատգամավորը, Նիկոլ Փաշինյանի վաղեմի աշխատակիցը դարձավ ԿԸՀ նախագահ, արդարադատության նախարարը՝ ԲԴԽ նախագահ։ Նույնպիսի իրավիճակ է նաև ՄԻՊ-ի պարագայում։ Իշխանությունները ձեռնամուխ եղան այդ պաշտոնում ընդգծված իշխանական թեկնածուի ընտրությանը և 2022 թ. սկզբին արդարադատության նախարարի տեղակալ, փաստացի թիմի անդամն ընտրվեց ՄԻՊ պաշտոնում՝ մեկ տարվա պաշտոնավարման ընթացքում պահպանելով իշխանությունների նկատմամբ իր լոյալությունը։

Բայց իշխող ուժի «սրտի» ՄԻՊ-ը, կամ, ինչպես այն ժամանակ ասում էին՝ ՔՊ ԻՊ-ը, հրաժարական տվեց, ըստ շրջանառվող տեղեկությունների՝ իշխանությունների կողմից այլ աշխատանքի տեղափոխվելու հետ կապված։ Դրանից հետո էլ ՔՊ-ի կողմից ՄԻՊ-ի «ընտրության» համար ստեղծված քաղաքական ավանդույթը շարունակվեց։ Այս անգամ իշխանական ՄԻՊ թեկնածու դարձավ ՀՀ գլխավոր դատախազի տեղակալը։ ՀՀ Սահմանադրության մեջ ՄԻՊ թեկնածուի ընտրության հետ կապված նշված է, որ այդ պաշտոնում կարող է ընտրվել բարձրագույն կրթություն ունեցող, պատգամավորին ներկայացվող պահանջներին համապատասխանող, հասարակության մեջ բարձր հեղինակություն վայելող յուրաքանչյուր ոք:

Այստեղ էական է այն հանգամանքը, որ Սահմանադրության մեջ հեղինակության մասին հատուկ նշված է. այսինքն, հանրության շրջանում մեծ հեղինակություն վայելող անձի ընտրության պարագայում է, որ ՄԻՊ-ը կարող է արդյունավետ գործել՝ իր ճանաչումն ու հեղինակությունն օգտագործելով մարդու իրավունքների խախտման դեպքերին արձագանքելու հարցում։ Ինչպե՞ս կարող է իշխանական թեկնածու Անահիտ Մանասյանը տեղավորվել կոնկրետ այս պահանջի շրջանակներում։ Հանրության մեծամասնությունը նրան ուղղակի չի ճանաչում։ Եվ նրա անցած ճանապարհի միակ ուշագրավ դրվագը, որի մասին քիչ թե շատ մարդիկ կարող են իմանալ, այն է, որ գլխավոր դատախազի տեղակալ է մի քանի ամսով աշխատել։

Միևնույն ժամանակ, ՀՀ Սահմանադրության մեջ գրված է, որ ՄԻՊ-ն անկախ պաշտոնատար անձ է, սակայն Մանասյանն ինչպե՞ս է անկախ գործելու մարդու իրավունքների խախտումներին արձագանքելու ուղղությամբ այն դեպքում, երբ մարդու իրավունքների խախտման դեպքեր արձանագրվում են նաև իրավապահ մարմինների, այդ թվում՝ նաև դատախազության կողմից։ Մի՞թե նա կաշկանդված չի լինի իր ընկերուհու գլխավորած կառույցի աշխատանքներին անհրաժեշտ գնահատական տալու հարցում։ Պարզ է, չէ՞, որ նա ևս լինելու է ավելի շատ ոչ թե ՀՀ ՄԻՊ-ը, այլ ՔՊ-ի իրավունքների պաշտպանը, ինչպես և իր նախորդը։

Դեռ թեկնածուի կարգավիճակում նա արդեն նշում է, թե մարդու իրավունքների պաշտպանությանը մեծ տեղ է հատկացնելու, անաչառ է լինելու և ընդհանրապես չի խոսելու ընդդիմադիր, իշխանական, հասարակական-քաղաքական գործչի դիրքերից, սակայն ինքն էլ խախտում է իր նշած այդ սկզբունքները։ Օրինակ՝ տարրական տրամաբանությունը հուշում է, որ ՄԻՊ պաշտոնի հավակնորդը պետք է արձագանքեր իր մրցակցի հանդեպ քպականների խայտառակ, փողոցային պահվածքին, սպառնալիքներին ու վիրավորանքներին։ Բայց Մանասյանն այդպես էլ չարձագանքեց, որովհետև պարզ է, որ ինքն ընդհանրապես չի էլ արձագանքելու ոչ մի դրվագում, որը վերաբերելու է իշխանությունների գործողություններին և պահվածքին։

Չնայած, այս ամենը վաղուց զարմանալի չէ. մենք հետևողականորեն գնում ենք ժողովրդավարական բոլոր արժեքների ոտնահարման ճանապարհով։ Ուղղակի կարելի էր գոնե ՄԻՊ պաշտոնն այսպես ոտնատակ չտալ։ Լավ, մի՞թե հասարակական սեկտորից կամ ընդհանրապես իրավաբանական հանրությունից չկար հեղինակություն կամ իսկապես ճանաչում ունեցող մի անձնավորություն՝ թեկուզ ինչ-որ չափով իշխանամերձ շրջանակներից, որին կարող էին առաջադրել։ ՄԻՊ-ի թեկնածուն կարող էր լինել առնվազն ամբողջությամբ իշխանության հետ չասոցացվող շրջանակներից։ Բայց դա իշխող ուժի գծած շրջանակում չի տեղավորվում։ Այլ տարբերակ չկա, իրենց թեկնածուն անպայման պետք է լինի ցայտուն իշխանական։ Այս իրողությունը վկայում է նաև իշխանությունների վախերի մասին, քանի որ նրանք տրամադրված են մարդու իրավունքների մշտական դարձած խախտումների անընդհատությանը, այլապես այդպիսի քայլերի չէին գնա։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Կիսվել
Лента новостей
Сын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в странеВодители грузовиков из РА ожидают восстановления 180-дневного срока пребывания в РоссииГарвард проведёт расследование связей экс-министра финансов США с Джеффри ЭпштейномПосол Армении в США обсудил возможное расширение сотрудничества между армянским и американским бизнесамиЦИК: Пересчет голосов в Вагаршапате не отразился на результатах голосованияБернар Арно в Шанхае: глава LVMH покупает китайские бренды, пока иностранные люксовые марки теряют спросТрамп пригласил на ужин в честь принца Саудовской Аравии Криштиану Роналду и Илона МаскаПольша задействовала авиацию в связи с ударами России по территории УкраиныПодведены итоги 20-й ежегодной Международной олимпиады по микроэлектроникеКарты VISA DIGITAL Юнибанка стали бесплатными
Вся лента »
Самое популярное
1 Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст» 2 Почему власти «паникуют»? «Паст» 3 Какие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст» 4 Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой 5 Тупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полно...
Опрос