Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Երբ ամենամեծ արժեքը աթոռն է. «Փաստ»

АНАЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ներկայիս իրողությունները բազմակողմանիորեն փաստում են, որ Հայաստանում ձևավորված արժեհամակարգը հետևողականորեն կորոզիայի է ենթարկվել։ Իսկ այս հանգամանքը մեծապես ազդում է մեր պետականության հիմքերի, հանրային իմունիտետի և ընկալումների վրա։ Տարիներ շարունակ արտաքին որոշակի ուժերի կողմից ուղղորդվող և տարբեր դրամաշնորհներից սնվող անհատներն ու կազմակերպությունները՝ ճոխ անունների ու «ոլորտների» անվան տակ հետևողականորեն թիրախավորել են արժեքներն ու արժեհամակարգերը: Այդ շրջանակներում մասնավորաբար փորձել են հասարակության մեջ ներարկել այնպիսի գաղափարներ, ինչպես, օրինակ՝ «Արցախը բեռ է Հայաստանի համար», «հանձնենք Արցախը, որ լավ ապրենք» և այլն։

Դրանով նրանք առաջին հերթին արժեզրկում էին հայրենիքի ու պայքարի գաղափարը, իսկ առաջնային էր դառնում միայն անձնական բարեկեցության հարցը։ Դրա համար էլ նրանք շեշտում էին, թե մարդկանց հայրենասիրություն սովորեցնելու հարկ չկա։ Եվ ուշադրություն պետք է դարձնել, որ այս մարդկանց մեծամասնությունն արդեն չորս տարի է, ինչ գտնվում է իշխանության ղեկին։ Ուստի, հանգիստ կարելի է պատկերացնել, որ նրանք, ովքեր իրենց անձնական բարեկեցության հաշվին թույլ են տվել թիրախավորել մեր արժեհամակարգը, հանուն սեփական քաղաքական ամբիցիաների ինչերի են ընդունակ։ Զարմանալի չէ նաև մեր արժեհամակարգի սյուների դեգրադացմանն ուղղված հատուկ քաղաքականությունը։ Առաջին հերթին հարկ է ուշադրություն դարձնել, թե ինչ է տեղի ունենում մեր ժողովրդի արժեքային հիմնասյուների հետ։ Հատուկ թիրախավորվում է եկեղեցին, որը դարեր շարունակ՝ նույնիսկ պետականության բացակայության պայմաններում ահռելի դերակատարություն է ունեցել հայ ժողովրդի ինքնության պահպանման գործում։

Ավելին՝ եկեղեցին տարբեր փուլերում նաև պետական ինստիտուտի դերակատարում է ստանձնել, և թշնամիները հաճախ հայ ժողովրդին վերաբերող հարցերը կոորդինացրել են հենց եկեղեցու հետ երկխոսության միջոցով։ Իսկ հիմա իշխանությունների կողմից եկեղեցին մեկուսացվում է, իսկ աղանդավորական և այլ կասկածելի շարժումների համար մեծ դաշտ է բացվում։ Մեր արժեհամակարգի անվտանգային ամենակարևոր հիմնասյունը՝ բանակը ևս այս չորս տարվա ընթացքում անդառնալի հարվածների է ենթարկվել ու մատնվել անտարբերության։ Սա շարունակվում է նաև այսօր, որպեսզի հասարակությունը վերջնականապես հիասթափվի բանակից, ավելին՝ որևէ ցանկություն չմնա ո՛չ բանակ ունենալու, ո՛չ էլ զինվոր տալու: Իշխանությունները հատուկ քաղաքականություն են տարել նաև ազգային արժեհամակարգի վերաբերյալ հանրային ընկալումները փոխելու և անլրջացնելու ուղղությամբ։

Դրա արդյունքում էլ քաղաքացիներն այսօր այլ կերպ են նայում որոշակի երևույթների։ Օրինակ՝ տևական ժամանակ մարդկանց կողմից հերոսությունը կամ ազգային հերոսի կոչմանն արժանանալը ընկալվել է որպես բացառիկ ու ակնածանքի արժանի երևույթ։ Իսկ հերոսները իրենց գործունեության ու զոհողությունների արդյունքում օրինակ են դարձել հասարակության համար։ Բայց հիմա իշխանությունների կողմից հերոս կարող է հռչակվել յուրաքանչյուրը՝ անկախ համապատասխան անհրաժեշտ հիմքերի առկայությունից։ Օրինակ՝ 2020 թվականի ամռանը մի քանի օր Տավուշի սահմանամերձ շրջաններում տեղի ունեցած փոքրամասշտաբ բախումներից հետո Փաշինյանը հատուկ միջոցառում կազմակերպեց Սարդարապատում, բազմաթիվ մեդալներ տվեց, հերոսներ հռչակեց։ Արցախյան պատերազմում փաշինյանական պարտության պարագայում ևս օրվա իշխանությունները աջուձախ հերոսների կոչումներ էին բաժանում՝ առանց անհրաժեշտ վերլուծություններ կատարելու։ Ու Փաշինյանն անգամ էմոցիաների ազդեցության տակ ֆեյսբուքով էր հերոսներ հռչակում։

Բայց, միևնույն ժամանակ, ոչ ոք չի կարող երաշխավորել, որ այդ հերոսները հանրային ընկալումներում պահպանելու են իրենց ձևավորած կերպարները։ Եվ այս տեսանկյունից որևէ արժեքային հարթություն չկա, իշխանությունները առաջնորդվում են միայն իրավիճակային մոտեցումներով, որից ելնելով էլ կարող են ինչ-որ մի պահի որոշել խրախուսել, ինչ-որ մի պահի քրեական գործ հարուցել կամ դատել, ինչ-որ մի պահի որևէ ծրագիր ֆինանսավորել կամ չֆինանսավորել։ Նայած՝ պահի թելադրանքին: Ուստի, կախված իրենց քիմքին հաճելի լինելուց, իշխանությունները միևնույն անձին կարող են հերոսի կոչում տալ, մեդալներով պարգևատրել, հետո զրկել այդ կոչումներից, հերոսին վերածել հակահերոսի։ Այս իշխանությունների համար արժեքներ չկան, չկա արժեհամակարգ, չկան կարմիր գծեր: Նրանց միակ արժեքը փողն է, բարեկեցությունն ու աթոռը: Իսկ մնացյալ ամեն ինչը նրանք ծառայեցնում են այդ ամենը պահպանելուն...

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

В Центральном административном районе Еревана продолжаются работы по демонтажу незаконно размещенных киосковТрамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и УкраинойСын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в странеВодители грузовиков из РА ожидают восстановления 180-дневного срока пребывания в РоссииГарвард проведёт расследование связей экс-министра финансов США с Джеффри ЭпштейномПосол Армении в США обсудил возможное расширение сотрудничества между армянским и американским бизнесамиЦИК: Пересчет голосов в Вагаршапате не отразился на результатах голосованияБернар Арно в Шанхае: глава LVMH покупает китайские бренды, пока иностранные люксовые марки теряют спросТрамп пригласил на ужин в честь принца Саудовской Аравии Криштиану Роналду и Илона МаскаПольша задействовала авиацию в связи с ударами России по территории Украины