Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Արևմտյան ինքնավնասում. պատժամիջոցները՝ համաշխարհային տնտեսության կոնյուկտուրայի փոփոխությունների «նախերգանք». «Փաստ»

АНАЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ներկայիս առաջընթացի ու զարգացման պայմաններում պատերազմներն ու հակամարտությունները, ռազմական և դիվանագիտական ճանապարհներից բացի, նաև տնտեսական ուղիներով են իրականացվում։ Եվ ավելի հաճախ է օգտագործվում տնտեսական պատժամիջոցների սահմանման կամ միջազգային ֆինանսական հոսքերից առանձին երկրների կտրելու պրակտիկան։

Օրինակ՝ Իրանի կամ Հյուսիսային Կորեայի նկատմամբ խիստ տնտեսական պատժամիջոցներ են կիրառվում, ինչը թույլ չի տալիս, որ այդ երկրները զարգանան և ինտեգրվեն համաշխարհային տնտեսության հոսքերին։ Եվ եթե այս երկրների՝ Արևմուտքի կողմից պատժամիջոցների տակ հայտնվելը կարող է տեղային, ինչ-որ առումով նաև ռեգիոնալ նշանակություն ունենալ, ապա Ուկրաինայի շուրջ ստեղծված ճգնաժամի փոխադրումը տնտեսական արգելքների ու սանկցիաների հարթակ համաշխարհային տնտեսության կոնյուկտուրայի լուրջ փոփոխություններ է խոստանում։ Առանց այն էլ կորոնավիրուսի համավարակի պատճառով համաշխարհային տնտեսությունը հազիվ է հաղթահարում տնտեսական ճգնաժամի առաջ բերած հետևանքները, իսկ Ռուսաստանի դեմ սահմանված պատժամիջոցները համաշխարհային տնտեսության աճի համար լրացուցիչ խոչընդոտ են դառնալու։

Ճիշտ է՝ ռուսական տնտեսությունն իր չափերով չի կարող համեմատվել ԱՄՆ-ի, ԵՄ-ի կամ Չինաստանի հետ, սակայն պետք է նկատի ունենալ, որ Ռուսաստանը տարածքով աշխարհի ամենամեծ երկիրն է, որը տիրապետում է ահռելի ռեսուրսների, իսկ այդ ռեսուրսների կարիքը շատ է զգացվում։ Եվ պատահական չեն այն գնահատականները, որ Ռուսաստանը ռեսուրսների առումով համարվում է ինքնաբավ և նույնիսկ ամենախիստ պատժամիջոցների սահմանման պարագայում կարող է բավարարել սեփական պահանջները։ Սակայն նույնը չեն կարող իրենց թույլ տալ արևմտյան պետություները։ Օրինակ՝ Եվրոպայի գազի պահանջարկի մոտ 40 տոկոսը բավարարում է հենց Ռուսաստանը։ Եվ Ուկրաինայի շուրջ ստեղծված իրավիճակի սրման պայմաններում եվրոպական երկրները փորձում են այլընտրանքային ուղիներ գտնել, այդ թվում՝ հեղուկ գազի մատակարարման առումով։

Այլընտրանքային ուղիներից մեկն, օրինակ՝ դիտարկվում է Կատարից ներկրումներն ավելացնելու տարբերակը։ Բայց ուշագրավ է, որ Կատարի էներգետիկայի նախարարը հայտարարեց, որ եթե ռուս-ուկրաինական ճգնաժամի պատճառով ռուսական գազի արտահանումը Եվրոպա դադարեցվի, Կատարը և ոչ մի այլ երկիր չի կարողանա հեղուկ բնական գազով լրացնել այդ բացը: Ստացվում է, որ եթե հանկարծ ռուսական գազի մատակարարումը դեպի Եվրոպա դադարեցվի, ապա եվրոպական երկրներում էներգետիկ ճգնաժամը դառնալու է անխուսափելի։ Ուշագրավ է, որ Գերմանիան, որի տնտեսության մեջ գազի ահռելի պահանջարկ է ձևավորվել, Ուկրաինայի ճգնաժամի ֆոնին, քաղաքական դրդապատճառներից ելնելով, հայտարարում է «Հյուսիսային հոսք 2» գազատարի շահագործումը սառեցնելու մասին։ Ստացվում է, որ արևմտյան պետությունները, պատժամիջոցային տրամաբանությամբ առաջնորդվելով, առաջին հերթին իրենք իրենց տնտեսությունն են վտանգի տակ դնում կամ զբաղվում են ինքնավնասմամբ։ Եվ սա վերաբերում է ոչ միայն էներգետիկային, այլև տնտեսական և ֆինանսական մյուս ոլորտներին։

Օրինակ՝ Արևմուտքը լրջորեն դիտարկում է SWIFT միջբանկային վճարային համակարգից Ռուսաստանն անջատելու հարցը, իսկ այն հարված կհասցնի ոչ միայն Ռուսաստանին, այլև հենց արևմտյան երկրների տնտեսություններին, որոնք կկորցնեն հասանելիությունը ռուսական ռեսուրսներին և չեն կարողանա իրենց ապրանքներն ու ծառայությունները արտահանել ռուսական շուկա։ Իսկ SWIFT-ի փոխարեն ռուսական ֆինանսական հաստատությունները կարող են սկսել այլընտրանքային վճարային փոխանցումների համակարգից օգտվել։ Մյուս կողմից էլ՝ Ռուսաստանի դեմ Արևմուտքի սահմանած պատժամիջոցները նպաստելու են Ռուսաստանի և Չինաստանի տնտեսական համագործակցության խորացմանը, իսկ երկարաժամկետ կտրվածքով նման հեռանկարը չի բխում առաջին հերթին արևմտյան պետությունների շահերից, քանի որ նրանք Չինաստանին դիտարկում են տնտեսական և տեխնոլոգիական առումով որպես իրենց հիմնական մրցակիցը։

Պետք է նկատի ունենալ նաև այն հանգամանքը, որ արևմտյան պետությունները չեն ցանկանում միջնորդական առաքելությամբ հանդես գալ և հավասարակշռության հաստատման արդյունքում խաղաղության հասնել։ Ավելին՝ միակողմանի դիրքորոշմամբ Արևմուտքը նպաստում է ռուսուկրաինական հակամարտության թեժացմանը, որի դեպքում Ուկրաինան կատարում է միայն Արևմտյան պետությունների ցանկությունները։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Важность информационной безопасности: IDBank и Idram поддержали конкурс APOCALYPSE CTF 2025Представитель IDBank Иннеса Амирбекян назначена сопредседателем Рабочей группы Комиссии по банковским вопросам МТП по гарантиямВ окрестностях Дилижана продолжаются работы по тушению пожаровГенеральный директор Ucom Ральф Йирикян вручил сертификаты участникам курса по кибербезопасностиГубернатор Вайоцдзорской области Армении: Пожары на мусорных свалках в городах Ехегнадзор и Джермук под контролемСледственные органы не представили надлежащих доказательств: Слушания в НС Армении по теме политзаключенныхТрамп: Часть территории Украины все равно могла бы перейти к России в течение следующих нескольких месяцевТатоян: Бывшие президенты Армении питают власть Никола Пашиняна В Центральном административном районе Еревана продолжаются работы по демонтажу незаконно размещенных киосковТрамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и УкраинойСын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливости