Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Մսխել, մսխել մինչև... վերջին «խազը». «Փաստ»

АНАЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Եթե հետահայաց նայենք Հայաստանի շուրջ տեղի ունեցող իրադարձությունների շղթային, ապա կտեսնենք, թե 2018 թվականից սկսած ինչպես է հետևողականորեն, անշեղորեն մսխվում մեր երկրի ունեցած պոտենցիալը, ինչն առավել ցայտուն կերպով տեսանելի է հատկապես արտաքին քաղաքականության բնագավառում։

Բնականաբար, ոչինչ հենց այնպես տեղի չի ունենում, քանի որ պատճառահետևանքային կապ է գործում նաև այն հարցում, թե ինչու ենք հասել կապիտուլ յացիոն պարտության վիճակի ու ի վիճակի չենք դուրս գալ դեպի ներքև քաշող ճահիճից։ Խնդիրն այն է, որ բավարար ջանքեր չեն գործադրվել Հայաստանի համար ավելի բարենպաստ արտաքին միջավայր ստեղծելու ուղղությամբ։ Այս իշխանություններն իրենց ողջ պաշտոնավարման ընթացքում վատնել կամ քանդել են անցյալից ժառանգություն ստացածը, սակայն նորը չեն կառուցել, ավելին՝ պատի վրա որևէ քար չեն ավելացրել։

Փոխարենը նախկին իշխանությունների օրոք ձեռք բերված պայմանավորվածությունների արդյունքում տեղի ունեցած ձեռքբերումներն ու խոշոր միջոցառումները ներկայացնում էին որպես իրենց արտաքին քաղաքական ձեռքբերումներ և դրանով բավարարվում։ Օրինակ՝ այդպես էր Ֆրանկոֆոնիայի գագաթնաժողովի, Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների համաշխարհային համաժողովի և տարբեր երկրների ներկայացուցիչներին Հայաստանում մեկ հարկի տակ հավաքելու հետ կապված այլ կարևոր միջոցառումների դեպքում։ Եվ չնայած գործող իշխանությունների պաշտոնավարումը մոտենում է արդեն չորս տարվա եզրագծին, սակայն նրանցից որևէ այնպիսի նշանակալից նախաձեռնություն չենք նկատել, որի դեպքում Հայաստանի միջազգային դերակատարությունը կարող էր ընդլայնվել։

Ճիշտ է՝ Փաշինյանն իր պաշտոնավարման ընթացքում հասցրել է մի շարք երկրների առաջնորդների հետ հանդիպումներ ունենալ, սակայն գործնական և բովանդակային առումով այդ հանդիպումները հիմնականում ոչ հագեցած ու ձևական բնույթ են կրել։ Երևի թե միակ հիշարժան դրվագը, որ մնացել է մարդկանց հիշողության մեջ, տարբեր երկրների ղեկավարների ու պաշտոնյաների հետ Փաշինյանի սելֆիներն են։ Իսկ ամենացավալին այն է, որ արտաքին գործընկերների հետ փոխգործակցության հիմքեր ստեղծելու փոխարեն իշխանությունները վարպետացան միայն մեկ հարցում՝ թշնամանք սերմանել հանրության տարբեր հատվածների միջև, ատելություն գեներացնել ու բաժանարար գծեր անցկացնել քաղաքացիների միջև։

Ուստի պարզ է, որ մինչ ՀՀ իշխանության ներկայացուցիչները հիմնականում զբաղված էին հասարակությունը պառակտելով ու դրա ֆոնին իրենց պաշտոններն ու պարգևավճարները վայելելով, հակառակորդն ակտիվորեն աշխատում էր հնարավոր բոլոր արտաքին ուղղություններով։ Ու այդպես է նաև ներկա փուլում։ Եվ պատահական չէ, որ Թուրքիան ու Ադրբեջանը հասցրեցին փոխադարձ հարաբերություններն այնքան խորացնել, որ արդեն ընդլայնված համագործակցության մասին «Շուշիի հռչակագիրն» են վավերացնում, որն իր սուր ծայրով ուղղված է Հայաստանի դեմ։ Իսկ ՀՀ իշխանությունները լռում են, չեն ցանկանում անգամ միանալ այդ հռչակագրին արձագանքելու հետ կապված ընդդիմության նախաձեռնությանը՝ պատճառաբանելով, թե դա կվնասի «խաղաղության օրակարգին»։

Պատերազմից հետո փաստացի Ադրբեջանը կարողացել է հարաբերությունների խորացմանը վերաբերող հռչակագիր կնքել և՛ Թուրքիայի, և՛ Ռուսաստանի հետ, իսկ ՌԴ-ի ու Հայաստանի մյուս գործընկերների հետ հարաբերությունները խորացնելու ուղղությամբ այս ընթացքում ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկել ՀՀ իշխանությունները Փաշինյանի գլխավորությամբ։ Ակնհայտ է, որ ոչինչ չեն ձեռնարկել և միայն հակառակորդին զիջումներ կատարելով են զբաղվել։ Իսկ պատերազմից հետո ընդհանրապես որևէ դաշնակցային պայմանագիր չեն կնքել։ Ուստի բնական է, որ եթե մենք ի վիճակի չենք աշխատել ռազմավարական դաշնակից Ռուսաստանի հետ, ապա մեր փոխարեն աշխատում է հակառակորդ պետությունը։ Մյուս կողմից էլ՝ ՀՀ իշխանությունները հասել են բարոյալքման այնպիսի մի աստիճանի, որ գրեթե ամենօրյա ռեժիմով կուլ են տալիս հակառակորդի նվաստացումները։

Հասկացանք, որ իշխանության ներկայացուցիչների համար ամենակարևորը սեփական աթոռն է, նրանք ինքնասիրություն չունեն, բայց հարցը ոչ թե իրենք են, այլ պետությունը, որի ինքնիշխանությունը դրել են խաղատախտակին։ Փաշինյանը ընդդիմադիր եղած ժամանակ ԱԺ ամբիոնից իրեն պատռում էր ինքնիշխանության անխոնջ պաշտպան ներկայանալու համար, սակայն ճակատագրի հեգնանքով հենց ինքը, կարծես թե, համակերպվել է, որ այսօր մեր ինքնիշխանությունը և տարածքային ամբողջականությունը խախտված է հակառակորդի կողմից։ Տպավորություն է, որ Փաշինյանն արդեն նախընտրում է այդ մասին չխոսել։ Ու արդեն պարզ է, թե մյուս պետություններն այս պարագայում ինչպես են նայում Հայաստանին...

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Представитель IDBank Иннеса Амирбекян назначена сопредседателем Рабочей группы Комиссии по банковским вопросам МТП по гарантиямВ окрестностях Дилижана продолжаются работы по тушению пожаровГенеральный директор Ucom Ральф Йирикян вручил сертификаты участникам курса по кибербезопасностиГубернатор Вайоцдзорской области Армении: Пожары на мусорных свалках в городах Ехегнадзор и Джермук под контролемСледственные органы не представили надлежащих доказательств: Слушания в НС Армении по теме политзаключенныхТрамп: Часть территории Украины все равно могла бы перейти к России в течение следующих нескольких месяцевТатоян: Бывшие президенты Армении питают власть Никола Пашиняна В Центральном административном районе Еревана продолжаются работы по демонтажу незаконно размещенных киосковТрамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и УкраинойСын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в стране