Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
Русский
Հայերեն English
ВАЖНО
Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой Работы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в Люксембурге Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезни ABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по Украине В Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме Вашингтона Зои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизни Израиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы» Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по миру Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276 Токаев: Армения является надежным партнером для Казахстана Китайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 км Генрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкам


Ինչո՞ւ են իշխանությունները ավերում մայր բուհը. «Փաստ»

АНАЛИТИКА
Կիսվել

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Երևանի պետական համալսարանը՝ Հայաստանի մայր բուհը, անցնելով ավելի քան մեկ դար ճանապարհ, շարունակում է կարևոր դերակատարություն ունենալ կրթության, գիտության, մշակույթի ավանդույթների պահպանման, գիտահետազոտական նորարարությունների կյանքի կոչման և հանրային կարծիքի ձևավորման հարցում։ Եվ պատահական չէ, որ ԵՊՀ-ի շուրջ տեղի ունեցող իրադարձությունները միշտ գտնվել են հասարակության լայն շերտերի ուշադրության ներքո։ Եվ գրեթե միշտ խոսակցություններ են եղել այն մասին, որ մայր բուհը պետք է զերծ պահել քաղաքականացումից, ինչը, մեղմ ասած, միշտ չէ, որ հաջողվել է, սակայն հատուկ ուշադրության է արժանի այն հանգամանքը, որ 2018 թ.-ի իշխանափոխությունից հետո ԵՊՀ-ն անընդհատ հայտնվել է քաղաքական զարգացումների կիզակետում։ Սկզբում իշխանությունները փորձում էին ամեն կերպ հեռացնել ԵՊՀ այն ժամանակվա ռեկտորին, իսկ ռեկտորի հրաժարականից հետո մայր բուհն ամբողջովին հայտնվեց բարձիթողի վիճակում։

Խնդիրն այն է, որ կրթական համակարգի բարեփոխումներ, բուհերի ինքնավարություն և ապաքաղաքականացում խոստացող իշխանությունները սկսեցին քայլ առ քայլ շարժվել ԵՊՀ-ն իրենց քաղաքական կամքից ամբողջովին կախվածության մեջ գցելու ճանապարհով։ Ինչպես «հաջողեցին» ավերակների վերածել ողջ պետական համակարգը և այն ներառող տարբեր ճյուղերն ու համակարգերը, ոտնատակ տալ ազգային արժեքները, այնպես էլ նրանց թիրախում է հայտնվել կրթական ոլորտը։ Ու մայր բուհի դեմ ծավալած արշավում իշխանություններին բացարձակ հետաքրքիր չէ, թե ինչ վիճակի կարող է հասնել մայր բուհը, դրանից ինչ վնասներ կկրեն կրթությունն ու գիտությունը։ Կարևորն իրենց քաղաքական նպատակադրումներն են։ Թերևս այս հանգամանքով է պայմանավորված, որ արդեն երկու տարի է, ինչ ԵՊՀ-ն ռեկտոր չունի։ Անընդհատ շրջանառվում է այն թեման, թե շուտով ռեկտորի ընտրություններ են տեղի ունենալու, սակայն այդ ընտրություններն այդպես էլ չեն իրականանում։ Իշխանություններին պետք է, որ համալսարանում ճգնաժամը պահպանվի այնքան, մինչև ստեղծված իրավիճակի հանգուցալուծումը ձեռնտու լինի իրենց։

Դրա համար էլ իշխանությունների հրահանգավորման արդյունքում ԵՊՀ խորհրդի նիստերն ուղղակի չեն կայանում, որպեսզի հնարավոր չլինի ռեկտոր ընտրել։ Բայց դա քիչ չէ, իշխանությունները փորձում են հասնել նրան, որ ԵՊՀ-ն կառուցվածքային առումով կազմալուծված վիճակի առաջ կանգնի։ Եվ պատահական չէ, որ օրերս պարզ դարձավ, որ իշխանության կողմից ներկայացված ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի 15 անդամ հրաժարվել է ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի անդամությունից։ Իշխանությունների նպատակը խորհրդի լուծարումն է: Դրան հասնել դեռևս չհաջողվեց: Ի դեպ, այս հարցի շուրջ ԵՊՀ գիտական խորհրդի անդամները դիմել են ԵՊՀ ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատարին՝ համալսարանի գիտական խորհրդի արտահերթ նիստ հրավիրելու պահանջով: Իսկ թե որն է իշխանությունների վերջնական նպատակը, այս հարցում կարծիքները մի քանի մասի են բաժանվում։ Եթե հիշում եք, վերջերս իր մարզային այցելություններից մեկի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, թե իրենք նախագիծ ունեն բուհերի շենքերը վաճառքի հանելու և այդ գումարով ակադեմիական քաղաք կառուցելու համար։ Եվ շատ հավանական է համարվում այն տարբերակը, որ իշխանություններին անհրաժեշտ է ԵՊՀ-ն կազմաքանդել, որպեսզի կարողանան ԵՊՀ շենքի մասնավորեցումն առանց խոչընդոտների իրականացնել:

Տեսակետ կա նաև, որ համալսարանի դեմ ուղղված քայլերի միջոցով իշխանությունները փորձում են վրեժ լուծել համալսարանի անձնակազմից՝ նրանց ցուցաբերած կեցվածքի համար, քանի որ ամիսներ առաջ ԵՊՀ գիտական խորհուրդը ձայների մեծամասնությամբ պահանջել էր Փաշինյանի ու կառավարության հրաժարականը։ Սակայն հավանական է համարվում նաև այն տարբերակը, որ իշխանությունները փորձում են ուղղակի այնպիսի իրավիճակ ստեղծել համալսարանում, որը հնարավորություն կտա իրենց ցանկացած անձին ուղղակի ռեկտոր կարգել, դրանով էլ նրանք համալսարանը վերահսկելու և իրենց քաղաքական նպատակներին ծառայեցնելու հնարավորություն կստանան։ Մարտի վերջին ԱԺ-ն երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունեց «Բարձրագույն կրթության ու գիտության մասին» օրենքում փոփոխությունների և լրացումների աղմկահարույց նախագիծը, որի ընդունմանը դեմ էին հանդես եկել Գիտությունների ազգային ակադեմիան, մի շարք բուհեր` ԵՊՀ–ն, Երևանի պետական բժշկական համալսարանը, Վանաձորի պետական համալսարանը։ Այդ նախագիծը ենթադրում է, որ բուհի ռեկտորը պետք է ընտրվի համալսարանի կառավարման խորհրդում և հրամանագրվի լիազոր մարմնի ղեկավարի կողմից:

Այսինքն՝ ԿԳՍՄ նախարարության կողմից նշանակված կառավարման խորհրդի անդամները ընտրելու են ռեկտորի թեկնածուների, իսկ նախարարը հաստատելու է մեկին կամ մերժելու է թեկնածուներին, եթե անգամ կա մեկ թեկնածու։ Իսկ այլ կերպ ասած՝ ռեկտորի պաշտոնը փաստացի նշանակովի է դառնում, ինչը բազմաթիվ մասնագետներ հակասահմանադրական են համարում։ Փաստորեն, ստացվում է, որ ԵՊՀ-ում ճգնաժամի պահպանումը իշխանությունների համար առավել քան ձեռնտու է, քանի որ այդպիսով համալսարանի հոգաբարձուների խորհուրդն ինքն իրենով հնարավորություն չի ունենա ռեկտոր ընտրել, մինչև որ այս աղմկահարույց օրենքով իշխանությունները կհասնեն «իրենց սրտի» ռեկտորի նշանակմանը։

Արթուր Կարապետյան

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Կիսվել
Лента новостей
Сын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в странеВодители грузовиков из РА ожидают восстановления 180-дневного срока пребывания в РоссииГарвард проведёт расследование связей экс-министра финансов США с Джеффри ЭпштейномПосол Армении в США обсудил возможное расширение сотрудничества между армянским и американским бизнесамиЦИК: Пересчет голосов в Вагаршапате не отразился на результатах голосованияБернар Арно в Шанхае: глава LVMH покупает китайские бренды, пока иностранные люксовые марки теряют спросТрамп пригласил на ужин в честь принца Саудовской Аравии Криштиану Роналду и Илона МаскаПольша задействовала авиацию в связи с ударами России по территории УкраиныПодведены итоги 20-й ежегодной Международной олимпиады по микроэлектроникеКарты VISA DIGITAL Юнибанка стали бесплатными
Вся лента »
Самое популярное
1 Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст» 2 Почему власти «паникуют»? «Паст» 3 Какие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст» 4 Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой 5 Тупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полно...
Опрос