Ереван, 23.Август.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Քանի զոհ ունեն Հայաստանն ու Ադրբեջանը 1991 թվականից հետո. ՊՆ նախկին փոխնախարարը թվեր է հրապարակել

БЛОГ

ՊՆ նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է.

«1991թ-ից առ այսօր, արցախյան երեք պատերազմներում (1991-94թթ., 2016թ. և 2020թ. աշնանային), Հայաստանի, Արցախի և Ադրբեջանի սահմաններին մարտական հերթապահության, դիվերսիոն գործողություններում, դիրքային մարտերում և ականների պայթյունից Հայ Ժողովուրդը տվել է շուրջ 15.000 զոհեր և անհետ կորածներ՝ ներառյալ խաղաղ բնակչությունը: Ադրբեջանը տվել է շուրջ 43.500 զոհեր և անհետ կորածներ:

Մեր զոհերի մեծ մասը երիտասարդներ էին, որոնցից շատերը դեռևս չէին հասցրել անգամ ընտանիք կազմել: Արցախյան առաջին պատերազմում մենք աննախադեպ հաղթանակ արձանագրեցինք՝ ի հաշիվ մեր կռվող տղաների արիության, մեր ժողովրդի միասնականության ու տոկունության, մեր ռազմա-քաղաքական ղեկավարության պրոֆեսիոնալիզմի և հայրենասիրության: Առաջին պատերազմում նշանակալի էր նաև Ռուսաստանի բարյացկամ վերաբերմունքը մեր ազատամարտի նկատմամաբ, որի պատճառներից մեկն էլ Ադրբեջանի նախագահի պրոթուրքական քաղաքականությունն էր:

Առաջին պատրազմից հետո մենք հաշտվեցինք մեր զոհերի հետ, իմաստավորվեց նրանց քաջությունն ու անձնազոհությունը: Նրանց սերունդներն Արցախ և Հայաստանի սահմանամերձ գոտիներ այցելությամբ ներքին հպարտություն էին ապրում: Առաջին պատերազմը մեզ ազգային հերոսներ տվեց, բազմաթիվ զորահրամանատարներ աչքի ընկան, Հայաստանն ամուր նստեց համաշխարհային քաղաքական սեղանների շուրջ, Հային սկսեցին հարգանքով մոտենալ: Առաջին պատերազմը մեզ ոգի տվեց Հայոց Ազգային Բանակ ստեղծելու և զարգանալու համար: Առաջին պատերազմը Հայաստանը դարձրեց տարածաշրջանային գործոն: Առաջին պատերազմում նույնիսկ ռազմական դրություն հայտարարելու կարիք չեղավ:

Մեր ժողովրդի հաջորդ փորձությունը 2016թ. ապրիլյան քառօրյա պատերազմն էր: Համաժողովրդական միասնության, Ազգային Բանակի պաշտպանական ամուր բռունցքի, ռազմա-քաղաքական ղեկավարության կողմից քաղաքական ու դիվանագիտական ճշգրիտ գործողությունների, զինանձնակազմի հերոսությունների ու ցուցաբերած քաջության շնորհիվ հնարավոր եղավ պահպանել մեր ազդեցության գոտիներն ու ամրապնդել Հայաստանի ու Արցախի քաղաքական-դիվանագիտական դիրքերը: Միջազգային կազմակերպությունները, տարբեր պետություններ՝ մեկը մյուսի հետևից դատապարտում էին Ադրբեջանի ագրեսիան ու ռազմական ավանտյուրան:

Մենք շարունակեցինք մեծարել նաև ապրիլյան պատրազմի մեր զոհերին՝ հաշտվելով պատերազմի դաժան իրողությունների հետ: Հայ ժողովրդի նկատմամբ հարգանքն ու Հայաստանի դերը շարունակվեց մնալ անսասան: Ապրիլյան պատերազմում ևս ռազմական դրություն հայտարարելու կարիք չեղավ:

2020թ. աշնան պատերազմն, ի տարբերություն 2016թ. ապրիլյան պատերազմի, սպասելի էր: Այն Հայաստանի քաղաքական ղեկավարության անընդհատ կրկնվող կոպիտ սխալների ու արկածախնդրության հետևանք դարձավ: Մոտալուտ պատերազմի մասին խոսել ենք բազմաթիվ անգամներ: Այնուամենայնիվ՝ մեր ժողովուրդը կրկին բռունցքվեց, դարձավ միասնական՝ ի հեճուկս իշխանությունների պառակտիչ գործողությունների:

Արցախը կրկին դարձավ բոլորի ուշադրության միակ խնդիրը: Ազգային Բանակն արեց ինչ հնարավոր էր, ստորաբաժանումները կռվում էին քաջության ու սխրագործությունների բարձր ոգով: Սակայն, ի տարբերություն նախորդ երկու պատերազմների՝ վերջին պատերազմում Հայաստանի ռազմա-քաղաքական ղեկավարությունն անգերազանցելի էր իր շարունակվող սխալներով ու անկազմակերպ, շատ դեպքերում կասկածելի վարքով: Համաշխարհային հանրությունը լուռ էր, Թուրքիան բացահայտ անցել էր Հայաստանի դեմ պատերազմի, ոչ ոք չէր դատապարտում Ադրբեջանի ու Թուրքիայի համատեղ ագրեսիան, կիրառվում էին աննախադեպ քանակի արգելված զինատեսակներ:

Ռազմա-քաղաքական և դիվանագիտական արդյունավետ գործողությունների փոխարեն՝ Հայոց կառավարությունը զբաղված էր ստելով: Հայտարարվել էր ռազմական դրություն, որպեսզի գերագույն գլխավոր հրամանատար դառնա շարքային ստախոս լրագրողը և ամենօրյա ռեժիմով կեղծի պատերազմը: Ռազմական դրությունը նաև նրա համար էր, որպեսզի պաշտոնական կեղծիքից բացի այլ՝ կարծիքներ չհնչեին: Այսօր էլ ռազմական դրությունը նրա համար է, որպեսզի շարունակվեն հետպատերազմական դաժան հետևանքներն ու գերագույն գլխավոր հրամանատարը հետաձգի դավաճանության կասկածով պատասխանատվություն ենթարկվելու գործը:

Այս պատերազմի զոհերը դարձան մեր համազգային ցավի, Ազգային ողբերգության, Հայրենիքի կորստի դեմ պայքարի ելած նահատակներ: Նրանք չգիտեին, որ Հայրեիքը կարող է կորսվել նաև ղեկավարների ապաշնորհ ու դավաճան լինելով: Նրանք հավատացել ու հիմա էլ հավատում են, որ Հայ Ժողովրդի միակ փրկությունը իր հավաքական ուժի մեջ է: Նրանցից յուրաքանչյուրի հիշատակը պետք է վերարժևորենք ու միշտ փառքով պսակենք, որովհետև նրանք գնացին Հայրենիքը պաշտպանելու: Նրանք նաև զոհվեցին, որպեսզի մի ամբողջ Հայ Ժողովուրդ հասկանա, որ չի կարելի Ազգի և պետության ճակատագիրը վստահել բախտախնդիր ապիկարներին:

Հայաստանը ցավոք կորցրեց իր տարածաշրջանային ու համաշխարհային դիրքերը: Հայաստանը դարձավ անվտանգային թիրախ, գերտերությունների առևտրի առարկա: Իսկ Արցախը՝ դարձավ Հայաստանի կառավարության մատաղացու գառը:

Փառք ու պատիվ բոլոր ժամանակների մեր Հորոսներին: Նրանց գործն անմահ է, նրանց անուներն ապրողների սրտերում: Մենք իրավունք չունենք ընկրկելու, մենք իրավունք չունենք մեր քաղաքական միտքն ու ոգին կոտրելու: Մենք պետք է նորից վերածնվենք, վերականգնվենք ու հզորանանք՝ հանուն մեր սուրբ նահատակների հիշատակի, և հանուն մեր ապագա սերունդների»:

Начался процесс продажи народу слова «мир»: «Паст»Действительно ли выборы будут очередными? «Паст»То, что плохо лично для Пашиняна, может быть очень хорошо для Армении, и наоборот: «Паст»Фанаты Дженнифер Лопес считают, что в блонде она похожа на Мадонну: первые кадры фильма «Поцелуй женщины-паука»Аделия Петросян прошла отбор на Олимпиаду-2026 в ИталииВ Краснодаре реставрируют здание армянского церковного попечительстваBrent торгуется у $67,65 за баррельВ Бельгии строят первый в мире экологичный завод по производству пластмассАлиев: Азербайджан хочет мира, но должен быть готов к войнеГосдеп проверяет всех обладателей виз США - 55 миллионов человекЛюсине Арутюнова хочет представить Армению на «Интервидении»«Вредна ли сумка для рюкзака? — «Паст»»От «Эй вы...аплодируйте!» — до «бурные, продолжительные аплодисменты» и «овация»: «Паст»Школьные покупки с выгодой вместе с Idram&IDBankUcom и SunChild установили солнечную электростанцию в культурном центре Ехегнадзора Пашинян предоставит Азербайджану жизненные пути Республики Армении: «Паст»Остров-призрак у Венеции: из бывшего чумного кладбища и психлечебницы сделают городской паркКогда деревенский обед дороже Ritz-Carlton: новая философия роскошиВ небе над Японией заметили таинственный огненный шарИран проведет ракетные учения на мореПоложительная динамика экономики РА в рамках ЕАЭС Актуальные вопросы армяно-российской повестки и приоритетные темы сотрудничества в рамках ЕАЭС Мы чтим память тех, кто покоится на Холме Чести и тем самым оберегаем нашу Армению․ Андраник Никогосян Великобритания заявила о готовности помочь Украине в проведении выборовТрамп назвал Крым очень красивым, дважды оговорившись, что он находится в океанеВ Армении установлены обязательные требования для награжденных оружием лицBrent подорожала до $66,05 за баррельФранция назначила нового посла в АзербайджанТрамп заверил, что стремится к прекращению войнНасильственно перемещенные из Карабаха лица для получения гражданства Армении могут обратиться и в мобильные офисыIdram Junior: лучший спутник для Вашего ребёнкаКультурный мост между Арменией и Россией: почему это важно? ВТБ (Армения) оказывает поддержку инициативе по обновлению книжных фондов библиотек в регионах Новая гуманитарная помощь из России перемещенным лицам из Арцаха: «Паст» «Фактически мы имеем дело с сокрытием преступления»: «Паст»60-летний юбилей в тюрьме: Особенность «Армении во времена Никола»: «Паст»Власти уходят от ответа: кто будет контролировать азербайджанский транзит? «Паст»«Международная энергетическая корпорация» поздравила Самвела Карапетяна с 60-летиемВ Саудовской Аравии строят самый высокий небоскрёб в мире: Jeddah Tower превзойдёт Burj KhalifaВ церкви Сурб Акоб Симферополя отметили Успение Пресвятой БогородицыСперцян в матче против Сочи оформил дубль и сделал голевую передачуПрезидент Ирана прибыл в АрмениюВ Ереване началось второе судебное заседание по делу Микаела АджапахянаНа острове Сулавеси произошло землетрясение магнитудой 6,0: около 30 человек раненыЛанч в честь Путина: крем-брюле, филе-миньон и рассадка министров в забытых в отеле бумагахАлмаз из космоса: учёные создали материал, который может быть твёрже всех известныхСМИ: Германия предложила провести трехсторонний саммит Трампа, Путина и Зеленского в ЕвропеReuters: Израильские войска готовятся к переселению жителей ГазыХиллари Клинтон: Я вручу Трампу Нобелевскую премию мира, если ему удастся договориться с ПутинымСотрудничество стран ЕАЭС в сфере туризма может стать катализатором экономического роста — Лусине Багратуни