Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Թուր­քի­ան պետք է հա­մա­կերպ­վի Ար­ցա­խյան հա­կա­մար­տու­թյան կար­գա­վոր­ման բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցից դուրս մնա­լու իրո­ղու­թյան հետ․«Փաստ»

АНАЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ադրբեջանաթուրքական հրոսակների կողմից սանձազերծված ագրեսիայի արդյունքում Արցախում ծավալվող ռազմական գործողությունները լուրջ վտանգ են ներկայացնում տարածաշրջանային անվտանգության համար, քանի որ անկայունության ալիքը կարող է բռնկվել ավելի մեծ աշխարհագրությամբ և ուղղակի պայթեցնել ողջ տարածաշրջանը։ Այդ իսկ պաճառով էլ ռազմական գործողությունների ծավալման ընդլայնումը թույլ չտալու և դրա ինտենսիվությունը նվազեցնելու նպատակով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրները փորձեր են ձեռնարկում իրավիճակը բեռնաթափելու, կրակը դադարեցնելու և հրադադարի հաստատմանը տանելու համար, որպեսզի հնարավոր լինի կրկին բանակցային սեղանի շուրջ նստել։

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների այսպիսի դիրքորոշումը ուղղակիորեն բխում է հակամարտության խաղաղ կարգավորման իրենց միջնորդական առաքելությունից։ Պատահական չէ, որ Արցախյան հիմնախնդրի կարգավորման բանակցային հիմնական սկզբունքներից մեկն էլ վերաբերում է ուժ կամ ուժի սպառնալիք չկիրառելուն։ Սակայն Ադրբեջանը, ստանալով Թուրքիայի անվերապահ աջակցությունը և օգտվելով այն հանգամանքից, որ համանախագահող երկրները հասցեականորեն չեն դատապարտում իր գործողությունները, կոնֆլիկտը բորբոքում է նոր ուժով։

Մեկ անգամ չէ, որ Ադրբեջանի նախագահն իր ելույթներում թիրախավորել և թիրախավորում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության ձևաչափը։ Թուրքիան այս առումով ևս ձայնակցում է Ադրբեջանին՝ համանախագահության ինստիտուտը համարելով անարդյունավետ, քանի որ նրանք տասնամյակներ շարունակ անընդունակ են եղել լուծել Արցախյան հակամարտությունը։ Այս հայտարարությունների տակ թաքնված է այն մտադրությունը, որ ստեղծվի կոնֆլիկտի կարգավորման այնպիսի մի ձևաչափ, որում իր գործուն մասնակցությունը կունենա Թուրքիան։ Այլ կերպ ասած՝ Թուրքիան՝ որպես Մինսկի խմբի անդամ պետություն, բացահայտ կերպով նպատակ ունի դառնալ նաև Մինսկի խմբի համանախագահող երկիր։

Եվ Ադրբեջանի նախագահ Ալիևը պարբերաբար ակնարկում է այս մասին՝ նշելով Թուրքիայի կարևոր դերակատարությունը հակամարտության կարգավորման գործում։ Գաղտնիք չէ, որ համանախագահող երկրի կարգավիճակի միջոցով Թուրքիան տարածաշրջանային ազդեցության նոր լծակ կարող է ստանալ և հակազդել մյուս ուժերին։ Իսկ այդ նպատակին հասնելու ճանապարհներից մեկն էլ Արցախյան հակամարտության վրա ներգործությունն է, որը շարունակ Թուրքիան փորձում է ընդլայնել։

Ադրբեջանական օդուժի աշխատանքների կոորդինացումը փաստացի գտնվում է թուրքական հրամանատարության ձեռքերում, թուրք հատուկ ջոկատայինները ներգրավված են Արցախում ընթացող հատուկ օպերացիաներում, ռազմական գործողություններում կարևոր դեր է կատարում թուրքական սպառազինության կիրառումը։ Բացի այդ, հենց Թուրքիայի միջոցով են վարձկան ահաբեկիչները ներմուծվում հակամարտության գոտի։ Ու պատահական չէ նաև, որ հակամարտության գոտում տեղի ունեցող յուրաքանչյուր իրողություն պարտադիր միակողմանի մեկնաբանություն է ստանում Թուրքիայում, այն էլ ամենաբարձր մակարդակով։ Բնականաբար, Թուրքիայի այսպիսի ակտիվ ներգործությունը ենթադրում է տարածաշրջանային մյուս ուժերի դուրս մղում։

Սակայն Մինսկի խմբի համանախագահ երկրներից Ռուսաստանը, Հարավային Կովկասի վրա ունենալով ամենամեծ ազդեցությունը, նախաձեռնությունը վերցրել է իր ձեռքը և հրադադարի հասնելու ուղղությամբ ջանքեր է գործադրում։ ՌԴ միջնորդությամբ հոկտեմբերի 9-ին ավելի քան 11 ժամ քննարկվեց հրադադարի հասնելու պայմանավորվածությունը և, ի վերջո, եղավ ՌԴ-ի, Հայաստանի և Ադրբեջանի եռակողմ հայտարարությունը: Բայց Թուրքիային մտահոգում է այն հարցը, որ ինքը այդ հայտարարության կողմ չէ, ավելին՝ հստակ նշվում է, որ Մինսկի խմբի համանախագահության ձևաչափը մնում է անփոփոխ։

Դրա համար էլ Անկարան Ադրբեջանին մղում է հրադադարի ռեժիմի խախտմանը և խաղաղ բնակավայրերի ռմբակոծմանը։ Այսպիսի իրավիճակից ելնելով՝ ՀՀ արտգործնախարար Մնացականյանը օրերս մեկնեց Մոսկվա և հանդիպում ունեցավ ՌԴ արտգործնախարար Լավրովի հետ, որտեղ կողմերը կրկին վերահաստատեցին հրադադարը պահպանելու անհրաժեշտությունը։ Սա, կարծես թե, արդեն մեսիջ էր Թուրքիային, որ չփորձի յուղ լցնել առանց այն էլ թեժ հակամարտության վրա։ Թուրքիային մնում է միայն համակերպվել այն իրողության հետ, որ ինքը դուրս է հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացից, իսկ կոնֆլիկտի զոնայում նրա միջամտությունները կարող են ոչ բարվոք ավարտ ունենալ իր համար։

Այս համատեքստում պատահական չէ, որ երկուշաբթի ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն հեռախոսային խոսակցություն է ունեցել Թուրքիայի ազգային պաշտպանության նախարար Հուլուսի Աքարի հետ: Ռուսաստանը հասկացնում է, որ Թուրքիայի միջամտությունները հակամարտության գոտում կոշտ արձագանքի կարող է արժանանալ ռուսական կողմից, այդ թվում և ռազմական իմաստով։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Мир - лозунг или внешняя политика? Толерантность должна формироваться с школьного возрастаВажность информационной безопасности: IDBank и Idram поддержали конкурс APOCALYPSE CTF 2025Представитель IDBank Иннеса Амирбекян назначена сопредседателем Рабочей группы Комиссии по банковским вопросам МТП по гарантиямВ окрестностях Дилижана продолжаются работы по тушению пожаровГенеральный директор Ucom Ральф Йирикян вручил сертификаты участникам курса по кибербезопасностиГубернатор Вайоцдзорской области Армении: Пожары на мусорных свалках в городах Ехегнадзор и Джермук под контролемСледственные органы не представили надлежащих доказательств: Слушания в НС Армении по теме политзаключенныхТрамп: Часть территории Украины все равно могла бы перейти к России в течение следующих нескольких месяцевТатоян: Бывшие президенты Армении питают власть Никола Пашиняна В Центральном административном районе Еревана продолжаются работы по демонтажу незаконно размещенных киосковТрамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и УкраинойСын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по карате