Ереван, 13.Ноябрь.2025,
00
:
00
Русский
Հայերեն English
ВАЖНО
Мега-яхты, собачьи какашки и NDA: почему поколение Z становится няньками и личными ассистентами миллиардеров Министр финансов Армении: Необходимо быть готовыми к возможным рискам Ара Зограбян о происходящем вокруг архиепископа Натана: Это незаконный процесс В МВД РА прокомментировали похищение сторонника движения «Мать Армения» Единственный внук Джона и Джеки Кеннеди баллотируется в Конгресс США Минфин: Последние 5 лет средний экономический рост в Армении составлял 7,6% На заседании парламента Армении обсуждается проект госбюджета на 2026 год: основные показатели Зограбян: По меньшей мере 8 священнослужителей вызваны в Следственный комитет Трамп заявил, что «обязан» подать в суд на телеканал ВВС Украина сообщила о продвижении российских войск в Запорожье: захвачено три населённых пункта Захарова прокомментировала заявления о «гибридной войне» против Армении Сын чемпиона мира Исраела Акопкохяна - чемпион Европы до 23-х лет


Ի՞նչ է քաղցկեղը և ինչի՞ց կարող է այն առաջանալ ու տարածվել

ЛАЙФ
Կիսվել

Հարգելի՛ ընթերցող, շարունակ խոսում և լսում ենք քաղցկեղ հիվանդության մասին, լինի դա կրծքագեղձի, թոքի, մաշկի կամ այլ օրգանի: Բայց թերևս քչերը գիտեն, թե իրականում ինչ է իրենից ներկայացնում այն: Եկեք փորձենք հասկանալ, թե ինչ է քաղցկեղն ընդհանրապես, ինչպես է առաջանում, տարածվում /մետաստազավորում/ և այլն:

 

Ի՞նչ է քաղցկեղը

 

Քաղցկեղը մոտավորապես 100 տարբեր հիվանդությունների ընդհանուր անվանումն է: Չնայած գոյություն ունեն քաղցկեղի բազմաթիվ տարատեսակներ, բոլոր քաղցկեղներն առաջանում են, երբ ոչ նորմալ բջիջները սկսում են անկանոն բազմանալ: Չբուժվելու դեպքում քաղցկեղը կարող է առաջացնել ծանր բարդություններ և մահվան պատճառ լինել:

 

Օրգանիզմի նորմալ բջիջները

 

Մարդու օրգանիզմը կազմված է տրիլիոնավոր բջիջներից, որոնք աճում են, կիսվում՝ առաջացնելով նոր բջիջներ և մահանում: Վաղ տարիքում նորմալ բջիջներն ավելի արագ են կիսվում, ինչը թույլ է տալիս մարդուն աճել: Երբ մարդը դառնում է հասուն, բջիջների մեծամասնությունը կիսվում է միայն մահացող բջիջներին փոխարինելու կամ վնասվածքները վերականգնելու համար:

 

Ինչպե՞ս է առաջանում քաղցկեղը

 

Քաղցկեղն առաջանում է, երբ օրգանիզմի որևէ հատվածում բջիջները սկսում են անկանոն բազմանալ: Քաղցկեղային բջիջների աճը տարբերվում է նորմալ բջիջների աճից: Քաղցկեղի բջիջները մահանալու փոխարեն շարունակում են աճել և առաջացնել նոր՝ ոչ նորմալ բջիջներ: Քաղցկեղային բջիջները, ի տարբերություն նորմալ բջիջների, կարող են նաև ներխուժել այլ հյուսվածքներ և աճել նրանց մեջ: Այս երկու հիմնական հատկանիշներն են բնորոշ քաղցկեղի բջիջներին՝ անկանոն աճը և ներխուժումը դեպի օրգանիզմի այլ հյուսվածքներ:

 

Բջիջները դառնում են քաղցկեղային ԴՆԹ-ի /դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթու/ վնասման հետևանքով: ԴՆԹ-ն կա յուրաքանչյուր բջջում, և այն կարգավորում է նրա բոլոր գործողությունները: Եթե նորմալ բջջում ԴՆԹ-ն վնասվում է, բջիջը կամ վերանորոգում է այն, կամ ինքն է մահանում: Քաղցկեղային բջիջներում վնասված ԴՆԹ-ն չի վերանորոգվում, և, ի տարբերություն նորմալ բջիջների, քաղցկեղային բջիջներն այս դեպքում չեն մահանում, այլ, ընդհակառակը, այդ վնասված բջիջները սկսում են արտադրել օրգանիզմի համար անպետք նոր բջիջներ: Այս բոլոր նոր առաջացած բջիջներն ունենում են նույն վնասված  ԴՆԹ-ն, ինչ վնասված ԴՆԹ-ով «մայր» բջիջը, որից առաջացել են:

 

Մարդը կարող է ժառանգել աննորմալ ԴՆԹ /ստանալ ծնողներից/, բայց առավել հաճախ ԴՆԹ-ի վնասումն առաջանում է նորմալ բջիջների բազմացման ժամանակ առաջացած սխալների կամ շրջապատի որևէ ազդեցության հետևանքով: Երբեմն ԴՆԹ-ի վնասման պատճառը կարող է լինել շատ ակնհայտ, օրինակ՝ ծխելը կամ արևի չափից ավելի ճառագայթումը: Սակայն, հիմնականում, շատ դժվար է լինում պարզել անհատի մոտ քաղցկեղի առաջացման հիմնական պատճառը:

 

Հիմնականում քաղցկեղային բջիջները ձևավորում են ուռուցք, և ժամանակի ընթացքում ուռուցքը կարող է փոխարինել նորմալ հյուսվածքին, ներխուժել դրա մեջ կամ «մի կողմ հրել նորմալ հյուվածքին»: Քաղցկեղի որոշ տեսակներ, որոնցից է, օրինակ, լեյկեմիան, հազվադեպ են ձևավորում ուռուցքներ: Փոխարենն, այս քաղցկեղային բջիջները ներառում են արյունն ու արյուն առաջացնող օրգանները և պտտվում են այլ հյուսվածքների մեջ, որտեղ աճում են:

 

Ինչպե՞ս է տարածվում քաղցկեղը

 

Քաղցկեղային բջիջները հաճախ ճամփորդում են օրգանիզմի այլ մասեր, որտեղ նրանք աճում են և ձևավորում են նոր ուռուցքներ: Սա լինում է, երբ քաղցկեղային բջիջներն ընկնում են արյան հունի կամ ավշային անոթների մեջ: Քաղցկեղի բջիջների տարածման գործընթացը կոչվում է մետաստազավորում:

 

Անկախ նրանից, թե քաղցկեղային բջիջները որտեղ են տարածվում, քաղցկեղի անվանումը միշտ պայմանավորված է օրգանիզմի այն տեղով, որտեղ այն ի սկզբանե առաջացել է: Օրինակ՝ հաստ աղու քաղցկեղը, որը տարածվել է դեպի լյարդ, կոչվում է ոչ թե լյարդի քաղցկեղ, այլ հաստ աղու մետաստատիկ քաղցկեղ: Այս դեպքում լյարդից վերցված քաղցկեղային բջիջները կլինեն նույնը, ինչ հաստ աղուց վերցվածները: Դրանց բուժումը նույնպես նույն ճանապարհներով կլինի:

 

Տարբեր տեսակի քաղցկեղները կարող են ունենալ բոլորովին տարբեր պատկեր: Օրինակ՝ թոքի և մաշկի քաղցկեղները բոլորովին տարբեր հիվանդություններ են: Դրանք ունեն աճի տարբեր տեմպեր և տարբեր կերպ են արձագանքում բուժման տարբեր տեսակների: Սա է պատճառը, որ քաղցկեղով հիվանդներին անհրաժեշտ է ստանալ հենց իրենց քաղցկեղի տեսակի համար նախատեսված բուժում:

 

Ուռուցքներ, որոնք քաղցկեղ չեն

 

Ուռուցքը բջիջներից կազմված աննորմալ գոյացություն է, բայց ոչ բոլոր ուռուցքներն են քաղցկեղ: Այն ուռուցքները, որոնք քաղցկեղ չեն, կոչվում են բարորակ: Բարորակ ուռուցքները ևս կարող են խնդիրներ առաջացնել. նրանք կարող են աճել և հասնել մեծ չափերի ու ճնշել հարակից առողջ օրգաններին և հյուսվածքներին: Բայց դրանք չեն կարող ներխուժել այլ հյուսվածքներ և տարածվել դեպի օրգանիզմի այլ մասեր /մետաստազավորել/: Այս ուռուցքները հազվադեպ են կյանքի համար վտանգավոր լինում:

 

Կիսվել
Лента новостей
Мега-яхты, собачьи какашки и NDA: почему поколение Z становится няньками и личными ассистентами миллиардеров Министр финансов Армении: Необходимо быть готовыми к возможным рискамВ Армению через территорию Азербайджана поступило зерно четвёртого сорта – кормовое зерно, предназначенное для животных, а не для употребления человеком: Арман Гукасян, политолог Ара Зограбян о происходящем вокруг архиепископа Натана: Это незаконный процессВ МВД РА прокомментировали похищение сторонника движения «Мать Армения»Единственный внук Джона и Джеки Кеннеди баллотируется в Конгресс СШАМинфин: Последние 5 лет средний экономический рост в Армении составлял 7,6%Директор Ереванского филиала РЭУ — в жюри Межвузовского чемпионата по дебатам На заседании парламента Армении обсуждается проект госбюджета на 2026 год: основные показатели Зограбян: По меньшей мере 8 священнослужителей вызваны в Следственный комитетТрамп заявил, что «обязан» подать в суд на телеканал ВВС Ucom поддерживает развитие высокотехнологичного образования в Армении Украина сообщила о продвижении российских войск в Запорожье: захвачено три населённых пунктаВыход из ЕАЭС приведёт к коллапсу экономики Республики Армения: Россия остаётся основным торговым партнёром Участники Idram Junior получили призы: завершился первый конкурс финансовой грамотности JuniusКакую альтернативу можно предложить исключительным условиям? «Паст»Почему наблюдательная миссия борется с другой наблюдательной миссией? «Паст»Какова цель изменения порядка учета? «Паст»Оппозиционеры «решили» победить в Вагаршапате: «Паст» 5 312 038 драмов — «Симфоническому лесу»: ноябрьский бенефициар — национальный хакатон AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature Пашинян сделал все, чтобы передать Арцах Азербайджану: «Паст»Захарова прокомментировала заявления о «гибридной войне» против АрменииСын чемпиона мира Исраела Акопкохяна - чемпион Европы до 23-х летОтслуживших в армии иностранцев не будут выдворять из России и лишать разрешения на работуРоссия — важный экономический партнёр Армении: 15% населения страны зависят от денежных переводов из РФТео Джеймс рассказал, чего ожидать от второго сезона сериала «Джентльмены» на NetflixПоданы кассационные жалобы на решение о приговоре Ашота Минасяна к двум годам лишения свободыТрамп пообещал выплатить гражданам США по $2 тысячи от повышенных таможенных пошлинТам, где исчезает материя: пятое измерение и происхождение невидимого мираЗеленая инициатива Ucom продолжилась в УрцадзореПамять как оружие: пять лет спустя после падения Ми-24 в небе над Ерасхом (Фото) Члены партии «Всеармянский фронт» отдали дань памяти воинам в воинском пантеоне «Ераблур» Monumentwatch.org: Алиев продвигает тезис «Западного Азербайджана» и дает распоряжение «историкам»Адвокат архиепископа Микаэла продолжает публиковать нарушения судьи Армине МеликсетянСенаторы США договорились прекратить самый долгий в истории шатдаун правительства«Почему Армения не может отказаться от дешёвого российского газа»«Пашиняну осталось недолго оставаться у власти, максимум 8 месяцев»: «Паст»Западный «сегмент» объединится: «Паст»Стипендиаты фонда «Музыка во имя будущего» выступили на юбилейном концерте фонда «Артис Футура»Убеждают, чтобы Никол Пашинян внезапно не появился возле Эчмиадзина: «Паст»Только от самого факта интервью Нарека Карапетяна впали в шок: «Паст»Подано ходатайство об аресте бывшего министра экономики АрменииДубай обогнал Нью-Йорк в рейтинге Savills лучших городов для миллионеровВоенные прокуратуры Армении и Италии подписали Меморандум о сотрудничествеВладимир Путин наградил орденом архиепископа Езраса- предстоятеля Российской и Ново-Нахичеванской епархии Армянской Апостольской Церкви Президент Армении встретился с представителями армянской общины КатараЛиван освободил сына Каддафи после десятилетнего заключенияУзбекистан инвестирует в США более 100 млрд долларов: Трамп объявил о сделкеВ Турции ни один армянский актер не согласился сыграть роль бойца АСАЛАПочему нам нравится притворяться богатыми?
Вся лента »
Самое популярное
1 «Пашиняну осталось недолго оставаться у власти, максимум 8 месяцев»: «Паст» 2 Только от самого факта интервью Нарека Карапетяна впали в шок: «Паст» 3 Почему наблюдательная миссия борется с другой наблюдательной миссией? «Паст» 4 Какую альтернативу можно предложить исключительным условиям? «Паст» 5 Убеждают, чтобы Никол Пашинян внезапно не появился возле Эчмиадзина: «Паст»
Опрос