Այդքան սովորական ու անհրաժեշտ պտուտակիչը

Պտուտակիչը՝ պտուտակահան, դարձուցակ, պարուրահան (отвертка), գլխիկների վրա առվիկ (ակոսիկ) ունեցող պտուտակները ներպտուտակելու և արտապտուտակելու գործիք է: Պտուտակիչը այնպիսի հատուկ գործիք է, որի օգտագործումը մեզ համար դարձել է սովորական, բայց, միևնույն ժամանակ, մեծ դեր է խաղում մեր կյանքում: 

Մոլորակի ամբողջ տարածքում այն օգտագործում են բոլոր մասնագիտությունների տեր մարդիկ՝ տիեզերագնացից սկսած մինչև շարքային մարդ: 

Պտուտակիչ է օգտագործվում բոլոր մեխանիզմների և առարկաների հավաքման ժամանակ, լինի դա մանկական խաղալիք, թե բարձր տեխնոլոգիաների սարքավորում: 

Ենթադրվում է, որ պտուտակիչը ստեղծվել է 17-րդ դարում, սակայն դրա ծագման ոչ պաշտոնական վարկածի համաձայն, դա եղել է առնվազն ևս հարյուր տարի առաջ՝ ճշգրիտ մեխանիզմների տարածման ժամանակ: 

Ինչպես բազմիցս ապացուցել է պատմությունը, մարդկության համար տեխնիկական զարգացման ամենամեծ խթան հանդիսանում է պատերազմը: 

Այս աքսիոմը ճիշտ է նաև պտուտակիչի դեպքում: Հրազենի և հրետանու ստեղծման ժամանակահատվածը համընկնում է պտուտակիչի գյուտի հետ:

 Ձեռքի հրազենի ստեղծումը հանգեցրել էր դրանում օգտագործվող մեծաթիվ մասերի և օժանդակ մեխանիզմների գյուտին: 

Այսպիսով, հին ատրճանակների, մուշկետների և արկեբազուկների հարվածային- ձգման մեխանիզմների տարրերը ամրացնելու և կարգավորելու համար սկսել են օգտագործել պտուտակներ: Մեր օրեր են հասել այդ ժամանակների ոչ միայն նմուշներ, այլ նաև թղթային ապացույցներ: 

Օրինակ՝ 1556 թվականին լույս տեսած «Մետաղների մասին» (Գ. Ագրիկոլա) գրքում նկարված է ինքնաշեն պտուտակ, որը ոչնչով չի տարբերվում իր ժամանակակից եղբայրներից, և պարզ է, որ նրա գլխիկի վրայի ակոսը գեղեցկության համար չէ, այլ պտուտակիչով պտտելու համար: Քսաներորդ դարի սկզբին հայտնաբերվել է կենտրոնական ակոսով պտուտակը և դրան համապատասխան պտուտակիչը: 

Դա ստեղծել է կանադացի վաճառական Փիթեր Ռոբերտսոնը, որը պտուտակիչը օգտագործելու ժամանակ գործիքի սայթաքելու պատճառով վնասել էր ձեռքը: Որպեսզի այդ գործիքը օգտագործելիս վնասվածք չառաջանա, նա ստեղծել է կենտրոնական ակոսով պտուտակը և 1907 թվականին արտոնագրել այն: Նոր գյուտը անմիջապես մեծ հետաքրքրություն է առաջացրել արդյունաբերական ձեռնարկությունների տերերի և աշխատողների շրջանում: Ռոբերտսոնի գյուտը մի շարք առավելություններ ուներ: 

Նախ՝ նոր պտուտակների արտադրությունը էժան էր: 

Երկրորդ՝ դրանց հետ աշխատելը շատ հարմար էր, քանի որ պտուտակահանը լավ էր նստում կենտրոնական ակոսում, իսկ պտուտակները կարելի էր պտտել քիչ ջանք գործադրելով: 

Պտուտակիչի պատմության մեջ կա ևս մեկ հայտնի անուն: Երկրորդ աշխարհամարտից մի քանի տարի առաջ ամերիկացի Հենրի Ֆիլիպսն սկսել էր արտադրել խաչաձև ակոսով պտուտակներ: 

Ֆիլիպսի պտուտակների օգտագործման բոլոր առավելությունները անմիջապես գնահատել է General Motors ընկերությունը և ընդամենը մեկ տարվա ընթացքում ներդրել Cadillac ավտոմեքենաների հավաքման հոսքագծում: 

Ֆիլիպսի պտուտակները և պտուտակիչները ԽՍՀՄում հայտնվել են ճապոնական Կվանտունյան բանակի ռազմավար V-29 ռմբակոծիչներով: 

Տեղական ինժեներները նույնպես անմիջապես գնահատել են Ֆիլիպսի պտուտակների առավելությունները, և 2 տարի անց դրանք օգտագործվել են Ту-4 ռմբակոծիչի արտադրության մեջ: 

Ներկայումս պտուտակների և պտուտակիչների գլխիկների բազմաթիվ տեսակներ գոյություն ունեն: 

Պտուտակիչի պատմությունը զարգանում է նաև մեր ժամանակներում: 

Ներկայումս կան կիսաավտոմատ և լրիվ ավտոմատ պտուտակիչ էլեկտրական բազմաթիվ սարքեր: 

Միևնույն ժամանակ, որոշ դեպքերում բարդացվում են պտուտակների ակոսների ձևերը այն նպատակով, որ ամեն «հիմար» չկարողանա այն պտտել: Այնուամենայնիվ, սովորական պտուտակիչին համարժեք փոխարինում դեռևս չկա:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը