Ереван, 06.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


«Իշ­խա­նու­թյու­նը վա­րում է մի­այն մեկ՝ իր իշ­խա­նու­թյունն ավե­լաց­նելու քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն»

ПОЛИТИКА

Ընդդիմության ինստիտուտի նկատմամբ ունեցած իշխանության ընկալումները և առհասարակ քաղաքական դիսկուրսն առկա իրավիճակի ֆոնին որոշակի հարցեր են առաջացնում: Ակնհայտ է նաև, որ ընդդիմության նկատմամբ ընկալումները հաճախ սկսվում են հեգնանքով, ավարտվում՝ «մուննաթով»: Իշխանության ինստիտուտն ընկալելու հարցում ևս ամեն ինչ հարթ չէ: Խոսելով վերոնշյալ թեմայի շուրջ՝ քաղաքագետ Աղասի Ենոքյանը «Փաստի» հետ զրույցում խոսեց միանգամից մի քանի գործոնների մասին:

Խոսելով իշխանություն-ընդդիմություն դիսկուրսի, իշխանության ներկայացուցիչների կողմից ընդդիմության ինստիտուտի նկատմամբ ունեցած ընկալումների մասին՝ քաղաքագետն ընդգծեց.

«Իշխանությունը բազմիցս հայտարարել և ամեն հարմար առիթով հայտարարում է, որ ինքը ժողովրդի իշխանությունն է: Համաձայն այդ ընկալման՝ կարծում են, որ միայն իրենք իրավունք ունեն խոսել ժողովրդի անունից, իսկ մնացածները պատահականություններ են, ընդհանուր թրենդից դուրս գտնվող ինչոր մարգինալներ: Իշխանության ընկալումն է այդպիսին. այն, ինչն իրենց ասածին հակառակ է, դուրս է իրենց ասածից, լուրջ չէ: Իշխանության ընկալմամբ՝ միակ ճիշտն ինքն է և միայն ինքն իրավունք ունի ներկայացնել երկրի զարգացման տեսլականները:

Այդուհանդերձ, իշխանությունն այդպես էլ տեսլականներ չի առաջարկել, բայց նաև չի էլ համարում, որ մյուսներն ունեն այդ տեսլականները առաջարկելու իրավունքը: Մյուս կողմից՝ իշխանության մոտ կա շոու սարքելու մեծ ցանկություն, ինչն իր պատճառն ունի: Այդ ցանկությունը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ նույն Ազգային ժողովն ընկալվի որպես քաղաքական մարմին, քննարկվի հասարակության շրջանում, ռեպորտաժներ լինեն, որովհետև այնտեղ, մեծ հաշվով, ոչինչ տեղի չի ունենում: Իսկ երբ շոուներ են լինում, միմյանց վիրավորում են, հեգնանքով են խոսում, ինչը բավականին լավ նյութ է դառնում»,-նկատում է քաղաքագետը:

Իսկ «միակ ճիշտը» լինելու ճանապարհն, ըստ Ա. Ենոքյանի, այլ տեղ է տանում. «Ակնհայտ է, որ Հայաստանում մենիշխանություն հաստատելու փորձ է արվում, որովհետև մենք տեսել ենք, որ Նիկոլ Փաշինյանը միտինգային եղանակով վերցրեց գործադիր իշխանությունը, միտինգային եղանակով վերցրեց օրենսդիրը և նույն եղանակով փորձեց վերցնել նաև դատական իշխանությունը, ինչը չստացվեց, բայց հիմա այլ մեթոդներ է փորձում: Այս ճանապարհը պետք է տանի մենատիրության:

Երբ անգամ թույլ չի տրվում, որ հակառակ կարծիք հնչի, և չի լսվում արտահայտված հակառակ կարծիքը, «միակ ճշտի» գաղափարն, ի վերջո, տանելու է ավտորիտար համակարգի վերականգնման՝ անգամ ֆորմալ առումով: Այսինքն, եթե նախկինում մենք ասում էինք, որ համակարգը ավտորիտար է, բայց տեսնում էինք, որ դատարանները, լրատվամիջոցները գոնե որոշակի անկախություն ունեին, ապա հիմա այս ճանապարհն այնպիսին է, որի դեպքում այդ ինստիտուտները կարող են կորցնել անկախությունը: Համենայն դեպս, նոր իշխանությունների ցանկությունը և քայլերի տրամաբանությունն է այդպիսին»:

Քաղաքագետը նկատում է՝ բոլոր իշխանությունների բնույթը նույնն է. «Իշխանությունը հիմա ցանկանում է ունենալ ավելի շատ իշխանություն: Բոլոր իշխանություններն են այդպիսին, ուղղակի սովորաբար այդ ցանկությունը սահմանափակված է լինում Սահմանադրությամբ: Մարդիկ և հատկապես քաղաքական գործիչներն իրավունք չունեն անել քայլեր, որոնք դուրս են մարդկային համակեցության կանոններից: Այս ամենն, ի վերջո, սահմանափակվում է նաև ընդդիմությամբ. այսինքն, երբ լինում է ուժեղ ընդդիմություն, այն թույլ չի տալիս, որ իշխանություններն անեն այն ամենը, ինչն իրենք են ցանկանում: Հիմա մեզ մոտ չկան նշվածները կամ շատ թույլ են արտահայտված, և իշխանությունները փորձում են օգտագործել այդ հանգամանքը՝ ավելի շատ իշխանություն ստանալու համար: Այսօր իշխանությունը վարում է միայն մեկ քաղաքականություն՝ իր իշխանությունն ավելացնելու քաղաքականություն: Չենք տեսնում տնտեսական քաղաքականություն, խոսում են դատաիրավական համակարգի բարեփոխումների մասին, բայց այդ առումով ևս որևէ քայլ չենք տեսնում, բացի դատարանները փակելուց: Խոսում են հակակոռուպցիոն քաղաքականության մասին, բայց այդ ուղղությամբ ևս քայլեր չկան»: 

Վերադառնալով ընկալումներին՝ քաղաքագետը հավելեց. «Իշխանությունը դեռևս չունի ամբողջական ընկալում, որ իր պատասխանատվությունն այսօր շատ ավելի բարձր է, քան այն ժամանակ, երբ իրենք ընդդիմություն էին: Պատասխանատվության զգացում չկա, մինչդեռ իշխանությունը պետք է պատասխանատվություն ունենա ոչ միայն իրեն ձայն տված 70 կամ 80 տոկոսի համար, այլ ամբողջ հասարակության, այդ թվում՝ ընդդիմության և այն մարդկանց, որոնք ընտրել են նաև նրանց: Իրենց մոտ այս ընկալումը չկա: Իշխանության մոտ չկա պատասխանատվություն առ այն, որ իրենք այս իրավիճակը փրկելու համար պետք է քայլեր ձեռնարկեն: Իրենց անընդհատ թվում է, թե իրենց խնդիրն այն է, որ իրենք բավարար իշխանություն չունեն»:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

«Россия и Армения укрепляют стратегическое сотрудничество через новый железнодорожный маршрут» Уважаемые военные разведчики, вы гордость нашей страны․ Аршак КарапетянИнтервью председателя правления IDBank Мгера Абраамяна для Khaleej TimesБританские ученые разработали алмазный источник энергии, который работает 6000 летШойгу Армену Григоряну: Ситуация на Южном Кавказе требует нашего постоянного вниманияPolitico: Руководства Еврокомиссии и Бельгии проведут кризисную встречу по российским активамНаграждение архиепископа Езраса Нерсисяна президентом России Владимиром Путиным - четкий месседж правительству РА (видео) Корпоративный кредитный портфель Америабанка превысил отметку в 1 триллион драмовВ Непале в результате схода лавины погибли по меньшей мере 7 человекВодители, управляющие автомобилем с иностранными правами в течение 3 месяцев после въезда в РА, будут оштрафованыАпелляционный суд США разрешил штату Флорида ограничить покупку недвижимости гражданами КитаяЗохран Мамдани одержал победу на выборах мэра Нью-ЙоркаВозможности и перспективы сотрудничества бизнеса и банковской системы в Сюникской области – IDBank Главное, чтобы был хаос и потрясения։ «Паст»Самое широкое 5G-покрытие в Армении: сеть Ucom охватывает более чем 94 % населения Почему российские студенты приезжают в Армению и что они здесь будут делать? «Паст»Абрам Овеян: вклад каждого народа вплетён в великое полотно российской истории На Западе тоже начинают «умывать руки» от Никола Пашиняна? «Паст»Как будет называться партия Самвела Карапетяна? «Паст»В Ереване стартует третья Неделя моды: столица снова становится центром креатива, дизайна и вдохновения«Где, как не в Армении, можно найти лучшую школу света?»: Выставка «От Вана до Парижа», посвящённая армянскому импрессионизму Расходы на нужды МВД в Армении в 2026 году сократятТрамп объяснил, почему пошлины не заставят Путина закончить войнуВ медучреждениях Еревана лечатся 9 студентов, пострадавших при ДТП близ АгарцинаУчёные раскрыли загадку изумрудной мумииТрамп о «Томагавках» для Украины: «На самом деле нет»Адвокат: Геворк и Амбарцум Нерсисяны дали показания - ждем решенияЦены на нефть повышаются«Россия понимает и действует»: в Армению приедут волонтеры - филологи и педагоги Стипендиаты фонда «Музыка во имя будущего» приняли участие в международном фестивале «Москва встречает друзей» Наша Церковь вынуждена защищаться от преследований на территории нашей страны: «Паст»Британцы пытаются усилить свое влияние вокруг Армении: «Паст»У властей Армении нет карт-бланша в вопросе «наличия политзаключенных»: «Паст»Трамп-младший посетит Армению: «Паст»«Окно Овертона»: технология манипуляции против святости: «Паст»Еще один мост между народами Министр обороны Армении не принял участия в мероприятии на уровне СНГАрсен Гукасян помещен под домашний арестНовая кампания к Дню сбережений: IDBank Генеральный директор Ucom Ральф Йирикян представил видение развития телекоммуникаций в эпоху искусственного интеллекта Разъяснение Нарека Карапетяна: Как можно снизить тариф для населения на 3 драма?Почти 50 человек стали жертвами урагана «Мелисса» в странах Карибского бассейнаУкраинские беспилотники атаковали ТЭЦ в Орле: Минобороны сообщило о 130 дронах, сбитых над регионами РоссииUBPay начала сотрудничество с сервисом денежных переводов iSendСирануш Саакян: «Заявление Рубена Варданяна имеет важное юридическое значение»Армянские тяжелоатлеты завоевали малые медали в ДурресеСуд одобрил отмену дачи показаний Нетаньяху в воскресенье в связи с поминками его тестяВперёд в будущее: Toyota обещает электромобиль с рекордным пробегом и сверхбыстрой зарядкойПредставители Армении удостоились наград на первой Международной премии «Евразия» в Москве Политические камикадзе: чем напугают армянский народ? «Паст»