Մի շարք իրավունքներ են խախտվել, իսկ անցումային արդարադատությունը նախորդ իշխանության ժամանակ տուժած անձանց իրավունքների վերականգնումն է. Նիկոլայ Բաղդասարյան
ОБЩЕСТВОՏարբեր պատգամավորներով ձեռնամուխ ենք եղել ուսումնասիրելու, թե անցումային արդարադատության ինչ մեխանիզմներ պետք է ներդնել. Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Նիկոլայ Բաղդասարյանը: Նա նշեց, որ ինչպես վարչապետն է ներկայացրել, այս գործընթացի մանդատը տրվել է ԱԺ-ին:
«Այսինքն՝ այդ աշխատանքային խումբը, որը կնախապատրաստի անհրաժեշտ օրենքների նախագծեր, կլինի ԱԺ-ում և հնարավորություն կընձեռի մանդատի շրջանակներում ներգրավել ոչ միայն իշխանություն ներկայացնող ֆրակցիան, այլ նաև ընդդիմադիր մյուս խմբակցությունները և այն քաղաքական ուժերը, որոնք ներկայացված չեն ԱԺ-ում, նաև հնարավորություն կընձեռվի քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներին մասնակցել այդ օրենքների և իրավական ակտերի մշակմանը»,-ասաց նա:
Բաղդասարյանի խոսքով՝ անհրաժեշտ է լուրջ ուսումնասիրություններ կատարել, շատ ավելի պատգամավորներ ներգրավել, փորձագետների հետ աշխատել, նաև միջազգային կազմակերպությունների հետ խորհրդակցել. «Պետք է չսխալվել»,- ասաց նա:
Հարցին, թե որպես աշխատանքային խմբում ներգրավված պատգամավոր, ըստ նրա, ի վերջո ի՞նչ են նախատեսում անցումային գործընթացին ուղղված այդ նախագծերը, Նիկոլայ Բաղդասարյանը պատասխանեց, որ անցումային արդարադատությունը որոշ խումբ անձանց իրավունքների վերականգնումն է, որոնք տուժել են նախորդ իշխանության ժամանակ:
«ՀՀ-ում կան խորքային խնդիրներ, իհարկե երկրի ներսում չեն եղել պատերազմական գործողություններ, սակայն եղել են տնտեսական հանցագործություններ, եղել է գույքային իրավունքների խախտում, եղել է աշխատանքային իրավունքի խախտում, ընտրական իրավունքի խախտում, և այս բոլոր անձանց իրավունքները, որոնք այդ ընթացքում խախտվել են, պետք է վերականգնվեն՝ համապատասխան հատուցում, փոխհատուցում, վնասի վերականգնում, աջակցություն տրամադրելու ձևով»,- ասաց նա:
Ըստ Նիկոլայ Բաղդասարյանի՝ 2008թ. մարտի 1, 2-ին տուժածներին աջակցություն տրամադրելու մասին նախագիծը, որին ԱԺ պետաիրավական հանձնաժողովը դրական եզրակացություն է տվել, ևս անցումային արդարադատության գործիքակազմերից մեկն է:
Հարցին, թե արդյոք անցումային արդարադատության առաջարկությունների մեջ կլինի՞ այնպիսի գործիքակազմ, որպեսզի ինչպես ընդդիմադիրներն են մատնանշում, «ապօրինի» ձևով հարստացած նախկին պաշտոնյաները պատասխանատվության ենթարկվեն, որոնց դեմ եղած ապացուցողական բազան բավարար չէ իրավական գործընթաց սկսելու համար, Նիկոլայ Բաղդասարյանն ասաց, որ մասամբ այդ խնդրի հետ կապ ունի:
«Անցումային արդարադատությունը պատասխանատվության ենթարկելու գործիքակազմ չունի, ինքն իրենից ներկայացնում է վերականգնողական մոտեցում, իհարկե, պատժողական արդարադատությանն է վերաբերում, բայց պատասխանատվության ենթարկում են քննիչները, այնուհետև գործն ուղարկվում է դատախազին, դատախազը՝ դատարան, և դատարանը քննում է:
Ոչ մի պետությունում դրան չի վերաբերել, պետություններ կան, որտեղ եղել են ռազմական գործողություններ, և այդ ռազմական գործողությունների արդյունքում կատարվել են ռազմական հանցագործություններ, և այդ պետություններում ստեղծվել են արտակարգ դատավորներ, բայց մեր պետությունում, քանի որ նման իրավիճակ չկա, դրա կարիքն էլ չկա:
Այսինքն, մենք արտակարգ դատարաններ ստեղծելու կարիք չունենք, ունենք դատական համակարգ, ունենք Քրեական դատավարության օրենսգիրք, Քրեական օրենսգիրք, և եթե հանցագործություններ կատարած անձինք լինեն, ապա քրեական դատավարության շրջանակում այդ գործերը կքննեն դատարանները, և այդտեղ անցումային արդարադատությունն անելիք չունի»,- ասաց նա:



