Ереван, 25.Ноябрь.2025,
00
:
00
Русский
Հայերեն English
ВАЖНО
Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой Работы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в Люксембурге Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезни ABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по Украине В Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме Вашингтона Зои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизни Израиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы» Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по миру Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276 Токаев: Армения является надежным партнером для Казахстана Китайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 км Генрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкам


Մարզ­պե­տա­րան­նե­րը դառ­նում են հա­մայն­քա­պետ­նե­րի գլխին կախ­ված «մա­հակ»

АНАЛИТИКА
Կիսվել

Տարածքային կառավարման մարմինների ձևավորման սկզբից՝ 1995թ․-ից, երբ ստեղծվեց այս ինստիտուտը բոլորը համարում էին, որ դա ժամանակավոր է և այն ժամանակ մարզպետներն իրենց գորունեությունը կազմակերպում էին առաջին նախագահի հրամանագրերով մինչև  2018-ի գարուն, երբ ԱԺ-ում այդ օրենքներում լրամշակումներ կատարվեցին:։ Դրանք բավական հնացած փաստաթղթեր էին, քանի որ հակասության մեջ էին շատ օրենքների հետ։

Ըստ էության՝ մարզպետարանների դերը համայնքների հետ կապը ապահովելն էր, նաև հսկողությունը, ինչը շատ դեպքերում պետական ուղղաձիգ կառավարման էր վերածվում։ Տեղական համայնքների ինքնուրույնության կորուստը հենց այդ ուղղաձիգ կառավարման պատճառով էր։

Քանիցս խոսվել է այն մասին, որ Հայաստանում ՏԻՄ համակարգը խնդրահարույց ոլորտ է, ի դեպ՝  դա այդպես է եղել սկզբնավորման առաջին իսկ օրից: Ակնհայտ է, որ առկա խնդիրները խորքային են և հասնում են մինչև սահմանադրական կարգավորումներ: ՏԻՄ ղեկավարներն ու ավագանու անդամները առաջնային մանդատ ունեցող, ընտրված ներկայացուցիչներ են, սակայն գործնական կյանքում նրանք ստորադասվում են, կախվածության մեջ են հայտնվում մարզպետներից: Այն դեպքում, երբ մարզպետներն առաջնային մանդատ չունեն, կառավարության կողմից նշանակված պաշտոնյաներ են և պետք է կատարեն կառավարության ներկայացուցչի գործառույթները տեղերում:

Սակայն կյանքը ցույց է տվել, որ մարզպետները վերածվում են համայնքապետերին վերադաս ու թելադրող պաշտոնյաների: Այդ հարցում էական դեր է խաղում ՏԻՄ մարմինների ֆինանսական կախվածությունը մարզպետարաններից ու մարզպետներից: Սա խնդիր է, որը պետք է լուծվի, եթե անգամ պահանջվեն սահմանադրական փոփոխություններ:

Խնդիրների մյուս համախումբը կապված է հենց ՏԻՄ ղեկավարի, նրանց՝ սեփական դերի ու պաշտոնների ընկալման հետ: ՏԻՄ ղեկավարների մեծ մասը ըստ էության չի զգում իրեն տրված քաղաքացիների քվեի իրական արժեքն ու նշանակությունը, իրեն չի համարում անկախ, պետական մարմիններից անկախ պաշտոնյա և գործում է խորհրդային «կոլխոզի նախագահի» տրամաբանությամբ: Այն դեպքում, երբ տեղական ինքնակառավարման համակարգը հանրային կառավարման համակարգի կարևորագույն ենթահամակարգերից է՝ ճիշտ այնպիսին, որպիսին են պետական իշխանության մարմինները, դատարանները կամ քաղաքացիական հասարակությունը:

Ցանկացած կառավարման համակարգ, ունենալով ավելի կամ պակաս ուժեղ կողմեր, արդյունավետ կամ ոչ արդյունավետ է դառնում մի շարք գործոնների հաշվառմամբ, ինչպիսիք են, օրինակ, տվյալ երկրում ժողովրդավարական քաղաքական ավանդութի առկայությունը, քաղաքական պրակտիկայի համապատասխանությունը Սահմանադրությանը, օրենքի գերակայությունը, հասարակության իրավագիտակցության մակարդակը և այլն: Այս տարրերի համախումբն այլ կերպ կոչվում է քաղաքական կամ սահմանադրական մշակույթ:

Առաջին հայացքից թվում է, թե ՏԻՄ-երը  քաղաքական առումով պետք է լինեին ինքնուրույն, քանի որ ամեն համայնք ուղիղ ընտրություններով ընտրում է համայնքի ղեկավար, ավագանու անդամներ, բացի Երևան, Վանաձոր ու Գյումրի քաղաքներից, որտեղ համամասնական ընտրակարգով են ընտրությունները։ Բայց քանի որ նրանք ունեն շատ սահմանափակ լիազորություններ՝ սահմանափակ ֆինանսական ռեսուրսներով, սա առաջացնում է էական կախվածություն պետական մարմիններից։ Ֆինանսական թուլությունն ազդում է քաղաքական ինքնուրույնության վրա:

Կառավարությունը ներկայումս ձեռնամուխ է եղել մի նոր օրեսդրական նախաձեռնությամբ՝ ըստ որի, ավելի է ընդլայնում մարզպետարանների ֆունկցիոնալ առանձնահատկությունը, և մարզպետարանները դառնում են համայնքապետերի գլխին կախված «մահակ»: Վերջին շրջանում ականատես ենք լինում թե ինչպես են մարզպետներն անընդհատ թիրախավորում այս կամ այն համայնքապետին և մեկը մյուսի հետևից «բացահայտումների» ու «չարաշահումների» շղթաներ հայտնաբերում: Ունենք մի իրավիճակ, երբ իշխանություններն իրենց տեղական ներկայացուցիչներին օժտել են լայն լիազորություններ, որպեսզի հնարավոր բոլոր մեթոդներով ու ձևերով հանրության շրջանում ապահովեն ցանկալի տրամադրություն:

 Անդրանիկ Հարությունյան

 
 
Կիսվել
Лента новостей
Сын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в странеВодители грузовиков из РА ожидают восстановления 180-дневного срока пребывания в РоссииГарвард проведёт расследование связей экс-министра финансов США с Джеффри ЭпштейномПосол Армении в США обсудил возможное расширение сотрудничества между армянским и американским бизнесамиЦИК: Пересчет голосов в Вагаршапате не отразился на результатах голосованияБернар Арно в Шанхае: глава LVMH покупает китайские бренды, пока иностранные люксовые марки теряют спросТрамп пригласил на ужин в честь принца Саудовской Аравии Криштиану Роналду и Илона МаскаПольша задействовала авиацию в связи с ударами России по территории УкраиныПодведены итоги 20-й ежегодной Международной олимпиады по микроэлектроникеКарты VISA DIGITAL Юнибанка стали бесплатными
Вся лента »
Самое популярное
1 Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст» 2 Почему власти «паникуют»? «Паст» 3 Какие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст» 4 Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой 5 Тупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полно...
Опрос