Սահմռկեցուցիչ սպանությունից այսքան ամիս հետո
ОБЩЕСТВОՄի քանի ամիս առաջ տեղի ունեցած սահմռկեցուցիչ դեպքը ցնցեց մեր հանրությանը: Երիտասարդը արտակարգ դաժանությամբ սպանեց գիտնական, ԱՅԳ հոգեբանական ծառայությունների խորհրդատու մասնագետ Ռուբեն Պողոսյանին:Տեղեկացնում է Past.am-ը:
Ապա հանցագործը դատահոգեբուժական փորձաքննությամբ ճանաչվեց անմեղսունակ:
Սակայն սրա հետ համաձայն չեն ոչ միայն հոգեբանի հարազատները, նաև կոլեգաները, ովքեր դատաբժշկի եզրակացության մեջ բազմաթիվ հակասություններ են տեսնում:
Ահա ԱՅԳ հոգեբանական ծառայությունների հիմնադիր նախագահ Վարուժան Մելքոնյանի տեսակետը:
«Դատահոգեբանական փորձաքննության արդյունքների մասին շատ բացասական կարծիք կա մասնագիտական շրջանակներում: Եթե անգրագիտություն չանվանեմ, ապա ասեմ, որ պարունակում է բազմաթիվ թերություններ: Մենք միանշանակ ժխտում ենք, որ հանցագործը անմեղսունակ է և չի գիտակցել իր արարքը: Եվ ժխտում ենք՝ հենվելով մի քանի փաստարկների վրա:
Նախ՝ Ռուբեն Պողոսյանը ՀՀ–ում խորհրդատվություն իրականացնող ամենափորձառու և սեփական պրոֆեսիոնալ որակները անընդհատ կատարելագործող մասնագետն է եղել: Նա եղել է թիվ մեկը բոլորի մեջ: Փաստորեն նա էր մեր երկրում հոգեբանական խորհրդատվության հիմնադիրը: Այսինքն՝ նա չէր կարող սխալվել:
Իսկ հոգեբանի աշխատանքում շատ ընդունված է հետևյալ պրակտիկան. երբ անձի մոտ լինում է սահմանային վիճակ, հոգեբանը նրա մոտ նկատում է հոգեկան խնդիրների հետքեր, ուղարկում է հոգեբույժի մոտ: Կամ շարունակում է հոգեբույժի հետ զուգահեռ աշխատել, կամ հոգեբույժն աշխատում ու բերում–հասցնում է մի վիճակի, երբ արդեն նրա միտքն ու ուղեղը կարող են մասնակցել գործընթացին, նոր արդեն սկսվում է հոգեբանի աշխատանքը:
Այնպես որ, ըստ անհրաժեշտի, հոգեբանն ու հոգեբույժը միաժամանակ աշխատում են տվյալ անձի հետ՝ միմյանց հետ անմիջական կապ պահպանելով:
Նման դեպքեր բազում անգամ ունեցել ենք. դրանք նորություններ չեն: Ուստիև հոգեբաններն ունեն իրենց հոգեբույժ գործընկերները, որոնց հետ համագործակցում են մշտապես:
Հիմա անդրադառնանք տվյալ դեպքին: Եթե այդ անձնավորության մոտ լինեին հոգեկան խնդիրներ, ապա անպայման կնկատեր փորձառու Ռուբեն Պողոսյանը և նրան կուղղորդեր հոգեբույժի մոտ: Պողոսյանը չէր կարող դա չնկատել, բացառվում է:
Հաջորդը՝ այդ երիտասարդը, պարբերական ընդհատումներով, մոտ երկու տարի եղել է մեր կենտրոնի անձնակազմի ուշադրության դաշտում: Ես ինքս էլ եմ մի քանի անգամ հանդիպել: Նրան կարելի է նկարագրել որպես խիստ կիրթ պահվածքով, էթիկայի նորմերին հավատարիմ անձնավորություն: Մարդկանց հետ հարաբերվելու ձևը, նրանց հետ խոսելու ոճը, բառապաշարը բնութագրում են որպես կրթված, տրամաբանող, նորմալ մարդ:
Նա բազմաթիվ քննարկումներ է ունեցել մեզ հետ. դրսևորել է անալիտիկ միտք, ընդգծվել է նրա խոսքի տրամաբանված բնույթը, երևույթների պատճառահետևանքային կապի գիտակցումը:
Լա՛վ, այնպես որ, եթե անգամ ենթադրենք, թե այս մարդու մոտ հոգեկան խնդիրներ են եղել և դրանք չի նկատել պարոն Պողոսյանը, ապա գոնե մյուս հոգեբանները, որոնք շփվել են նրա հետ, վերջինիս վարքագծում ինչ–որ կասկածելի բաներ կնկատեին: Սակայն նման կասկած որևէ մեկի մոտ չի առաջացել:
Մեր մյուս փաստարկը, որ այս մարդը չէր կարող անմեղսունակ լինել: Դիտարկենք տվյալ օրվա՝ այդ երիտասարդի գործողությունների հերթագայությունը՝ ամեն ինչ տրամաբանված, նախօրոք պլանավորած:
Նախապես զանգել է, ճշտել, թե Պողոսյանը երբ է աշխատանքի գալու: Չնայած նա այդ օրը Պողոսյանի հետ հանդիպման ժամ ուներ, բայց գրասենյակ էր եկել ավելի վաղ: Ու նստել–սպասել է Պողոսյանին: Համբերատար սպասել է այնքան ժամանակ, երբ Պողոսյանն աշխատակազմի տեսադաշտից հեռացել է, մտել է իր աշխատասենյակ, ու սա հետևից գնացել է և իր արածն արել:
Այնպես որ, չկա որևէ, այսպես ասած, պահի տակ առաջացած աֆեկտիվ գործողություն: Ինչն ասում են դատահոգեբանական փորձագետները:
Եվ ամենակարևորը: Դատահոգեբանական փորձաքննությունն իր եզրակացության մեջ հիմնվել է այդ տղայի ներկայացրած գործողությունների նկարագրության վրա: Նա է ասել՝ ա՛յս եմ արել, ա՛յն եմ արել… Եվ բոլորը՝ տրամաբանված, առողջ պատճառահետևանքային կապով գործողություններ:
Եվ արդյունքում, փաստորեն, իրենց եզրակացության համար հիմք են ընդունել ընդամենը մեկ մարդու ասածները, որին նույն իրենք անվանում են անմեղսունակ: Սա պարադոքսալ վիճակ է: Քանզի եթե նա անմեղսունակ է, ապա նրա ասածները հավաստի չեն կարող լինել:
Դատապաշտպանն այս եզրակացությունը բողոքարկել է, բայց մերժվել է բողոքարկումը և չի նշանակվել լրացուցիչ փորձաքննություն»:
Իսկ թե այնուամենայնիվ ո՞րն էր սպանության շարժառիթը, Վարուժան Մելքոնյանն այսպես պատասխանեց.
–Դա մեզ համար առեղծված է, հանելուկային հարց է պարզապես: Այս ամիսների ընթացքում կենտրոնի հոգեբաններով միմյանց հետ զրուցում ենք, ձգտում ենք հիշել մի դետալ, մի խոսք, որն ինչ–որ բան կհուշի, չենք գտնում:
Անգամ Ռուբեն Պողոսյանի սեղանն ենք ուսումնասիրել՝ մտածելով, որ կարող է ինչ–որ գրառում արած լինի, դա էլ չկա: Բանն այն է, որ նա հատուկ դեպքերի վերաբերյալ գրառումներ էր անում իր գիտական աշխատանքների համար: Բայց այս թեմայով կրկին ոչինչ չկար:



