Ընտանեկան բռնության ենթարկված անձինք ժամանակավոր օթևան ու նյութական աջակցություն կստանան
ОБЩЕСТВОԻրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում օրերս շրջանառության է դրվել «Ընտանեկան բռնության կանխարգելման և ընտանեկան բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության մասին նախագիծը»: Նախագծի ընդունմամբ ակնկալվում է ապահովել ընտանեկան բռնության կանխարգելման կազմակերպաիրավական հիմքերը, ընտանեկան բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանությունն ու անվտանգությունը, արդարադատության մատչելիությունը, նրանց տրամադրել անհրաժեշտ հոգեբանական, իրավաբանական, սոցիալական, համապատասխան դեպքերում` նաև ժամանակավոր նյութական աջակցություն, ինչպես նաև նվազեցնել ընտանեկան բռնության լատենտայնության մակարդակը:
Ըստ հետազոտության՝ վերջին տարիներին ընտանեկան բռնության տարածվածությունը և դրա ծանր հետևանքներն ավելի և ավելի մտահոգիչ են դառնում: Միայն պաշտոնական վիճակագրության համաձայն ` Հայաստանում 2016թ. 8 ամիսների ընթացքում գրանցվել է կանանց դեմ ընտանեկան բռնության 452, 2015թ.` 784, 2014 թ.՝ 575, 2013թ.՝ շուրջ 500, 2012թ.ին՝ 625 միջադեպ: Ավելին, ՀՀ քննչական կոմիտեի հրապարակած տվյալների համաձայն՝ 2015 թ. ընտանեկան բռնության համատեքստում սպանությունները կազմում են հանրապետությունում գրանցված սպանությունների 17%–ը:
Ըստ նախագծի հեղինակների՝ գործող օրենսդրությունն ունակ չէ համարժեք պատասխան տալ ծագած մարտահրավերներին, քանի որ այն չի ապահովում ընտանեկան բռնության կանխարգելման և ընտանեկան բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության համար անհրաժեշտ գործուն իրավական կառուցակարգեր: Նման գործառույթներ իրականացնող պետական մարմինների գործունեությունը չի ենթարկվում համակարգային կարգավորման, ամբողջ ծավալով չի ապահովվում ընտանեկան բռնության ենթարկվածների` արդարադատության մատչելիության իրավունքը, մի շարք դեպքերում օրենքում առկա բացերի պատճառով հնարավոր չի լինում ապահովել ընտանեկան բռնության իրական սպառնալիքի ներքո գտնվող անձանց անվտանգությունը և պաշտպանությունը, չի վարվում ընտանեկան բռնության դեպքերի կենտրոնացված հաշվառում:
Բացի այդ, գործնական փորձը վկայում է, որ ընտանեկան բռնության ենթարկվածներին անհրաժեշտ է այնպիսի վայր, որտեղ նրանք առանց որևէ վճարի ստանան հոգեբանական աջակցություն, առաջնային բժշկական խորհրդատվություն, ծանոթանան իրենց իրավունքներին և պարտականություններին, ինչպես նաև տեղեկացվեն աջակցության տարբեր ծրագրերից օգտվելու հնարավորությունների մասին: Իսկ նշված գործառույթը չի կարող իրականացվել միայն ապաստարանների կողմից, քանզի դրանց վայրը պետք է գաղտնի պահվի:
Հենց այս նպատակներով առաջարկվում է վերազինել «Սոցիալական աջակցության մասին» օրենքով նախատեսված սոցիալական ծառայություններ տրամադրող կազմակերպությունները` վերոգրյալ գործառույթների համատեքստում: Այդ կենտրոնները գործելու են ինչպես Երևանում, այնպես էլ այլ մարզերում:
Ընտանեկան բռնության ենթարկվածների պաշտպանության և սոցիալական աջակցության նպատակով նախագծով սահմանվում է ապաստարաններ ստեղծելու կամ ապաստարանների գործունեությանն աջակցելու` պետության պարտականությունը: Ապաստարանների՝ ժամանակավոր օթևանների ստեղծման և դրանց գործունեության կարգն արդեն իսկ հաստատված է կառավարության որոշմամբ:
Բացի այդ, ընտանեկան բռնության ենթարկվածներին նյութական աջակցություն տրամադրելու նպատակով առաջարկվում է ստեղծել Ընտանեկան բռնության ենթարկվածների աջակցության հաշվեհամար, որի միջոցները կգոյանան պետական բյուջեի միջոցներից, ինչպես նաև տարբեր կազմակերպությունների և ֆիզիկական անձանց կողմից արված նվիրատվություններից:



