«Նրանք, ովքեր խորհրդարան են անցել «Ծառուկյան դաշինքից»` վարկանիշայինով, իրենց էությամբ ոչնչով չեն տարբերվում ՀՀԿ վարկանիշայինով անցածներից»
ПОЛИТИКА«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հյուրն է քաղտեխնոլոգ Արմեն Բադալյանը
![]()
– Պարոն Բադալյան, ի՞նչ էր նշանակում երեկվա տեղի ունեցածը, երբ Ծառուկյան դաշինքից ինքնաբացարկ հայտարարած պատգամավորները հետ վերցրեցին իրենց դիմումն ու պատգամավոր դարձան:
– Դա շատ սովորական երևույթ է Հայաստանի համար: Որովհետև կարող ենք ասել` ապրիլի 2–ին Հայաստանում ընտրությունների ինստիտուտը մահացավ: Իսկ եթե ամբողջ երկրում վերանում է իշխանությունների ձևավորման ժողովրդավարական գործընթացը, ապա, բնականաբար, այն մահանում–վերանում է նաև կուսակցությունների մեջ:
Քանզի արդեն Ազգային Ժողովում կուսակցության խմբակցության կազմը որոշվում է ոչ թե ժողովրդավարական սկզբունքով, թե տվյալ պատգամավորն ի՞նչ ինտելեկտուալ մակարդակ ունի, ծրագրային ի՞նչ ելույթներով է հանդես եկել, այլ այն որոշում է տվյալ կուսակցության կամ դաշինքի ղեկավարը` ինչ–ինչ նկատառումներից ելնելով: Նա է նպատակահարմար գտնում պատգամավորության որևէ թեկնածուի տեսնե՞լ Ազգային Ժողովում, թե` ոչ:
Սա այն բանի վկայությունն է, որ Հայաստանում իշխանությունների ձևավորման ժողովրդավարական մեխանիզմները, ինչպես ամբողջ երկրում, այնպես էլ կուսակցությունների մեջ, այլևս չեն աշխատում:
Իսկ եթե մասնավորեցնենք մեր խոսակցությունը, ապա կարող ենք ասել` իրավիճակը հետևյալն էր` Ծառուկյան դաշինքի այն պատգամավորներից, որոնք գումարներ էին ներդրել ապրիլի 2–ին և գնել էին պատգամավորի մանդատ` ընտրակաշառքի միջոցով, փաստորեն փորձ էր արվում հետ վերցնել այն: Ավելի որոշակի` ուզում էին վերցնել նրանց ապրանքը, որը գնել էին իրենք: Բնականաբար այս մարդիկ չհամաձայնվեցին: Որովհետև «ազնվորեն» գնել էին մանդատը: Եվ գնել էին, որպեսզի հինգ տարի շարունակ լուծեին իրենց անձնական հարցերը: Ու գնացին ԿԸՀ ու տեր կանգնեցին իրենց ապրանքին:
– Իսկ երրորդ ուժի մատն այստեղ չի՞ կարող խառը լինել: Նկատի ունեմ Հանրապետական կուսակցությանը: Որովհետև գուցե խորհրդարանում ինչ–որ վերաձևավորումների անհրաժեշտությո՞ւն լինի հետագայում:
– Չեմ կարծում: Որովհետև նրանք, ովքեր խորհրդարան են անցել Ծառուկյան դաշինքից` վարկանիշային ընտրացուցակով, իրենց էությամբ ոչնչով չեն տարբերվում Հանրապետական կուսակցությունից վարկանիշային ցուցակով ԱԺ անցած պատգամավորներից: Մեծ հաշվով Հանրապետական կուսակցության համար մեկ է, թե Ծառուկյան դաշինքից Պողոս Պողոսյա՞նը կանցներ, թե Պետրոս Պետրոսյանը: Երկու դեպքում էլ նրանք Հանրապետական կուսակցության կողմից վերահսկվող մարդիկ են:
– Այս միջադեպով թուլացա՞վ Գագիկ Ծառուկյան քաղաքական գործիչը:
– Նայած ինչ ենք հասկանում թուլանալ ասելով: Ընդհանրապես թուլանալ–ուժեղանալը բնորոշ է ժողովրդավարական երկրների քաղաքական գործիչներին: Եթե Հայաստանում այլևս ընտրությունների միջոցով իշխանությունների ձևավորման ինստիտուտը չի աշխատում, ապա չի աշխատում նաև ադ թուլանալ–ուժեղանալու գործոնը, որպես ընտրական ինստիտուտի մեկ դետալ:
Եթե մայր գետը չորանում է, ապա չորանում են նաև նրա վտակները: Ուստի չենք կարող ասել` Ծառուկյանը թուլացա՞վ, թե ուժեղացավ:
– Բայց եղան նաև այլ դեպքեր. որոշ մարդկանց բախտը բերեց. համապետական ցուցակի առաջին տեղերում գտնվողներ, որոնք առանձնապես քվե չէին ստացել ընտրողներից, ընկան այս հոսքի մեջ ու մանդատ վերցրեցին: Բարոյակա՞ն էր սա:
– Դա էլ այլևս էական չէ: Որովհետև ապրիլի 2–ին պատգամավոր են դարձել ոչ թե ժողովրդի քվեները ստանալու համար, այլ պատգամավոր են դարձել ընտրակաշառք բաժանելու միջոցով: Ուստի չկա բարոյականության կամ անբարոյականության խնդիր:
Ավելին` քաղաքականության մեջ բարոյականություն ու անբարոյականություն հասկացություններ ընդհանրապես չկան: Այս երկու կատեգորիաները` քաղաքականությունը և բարոյականությունը հասկացություններ են, որոնք գտնվում են զուգահեռ հարթությունների մեջ և երբեք չեն հատվում:
Իսկ ինչ վերաբերվում է ընտրազանգվածի հետ կապված հարցին, ապա երկու ուժերն էլ ապրիլի 2–ին ընտրակաշառք բաժանելու միջոցով իրենց հարցերը նրա հետ լուծել–վերջացրել են: Ընտրազանգվածի հետ այլևս ոչ մի տալիք–առնելիք չունեն: Ընդամենը մնացել էին կուսակցության ու կուսակցության ղեկավարի միջև հարաբերությունները, որի շրջանակներում էլ տեղի ունեցան տվյալ դեպքերը:
– Նշանակում է մեր հասարակական–քաղաքական դաշտը ենթարկվել է էական փոփոխությունների: Կարո՞ղ ենք ասել, թե այսուհետև ինչպիսին է լինելու այն:
– Այնպիսին է լինելու, ինչպիսին հասարակությունն է: Հասարակությունը այլևս մրցունակ չէ, քանզի ապրիլի 2–ին իրականացվեց 80–85%–ով ընտրակաշառքով քվեարկություն: Բնականաբար, ոչ մրցունակ հասարակությունն ունենում է ոչ մրցունակ քաղաքական դաշտ:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում



