Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
Русский
Հայերեն English
ВАЖНО
Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой Работы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в Люксембурге Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезни ABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по Украине В Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме Вашингтона Зои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизни Израиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы» Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по миру Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276 Токаев: Армения является надежным партнером для Казахстана Китайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 км Генрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкам


Փոքր բիզնեսի մեծ խնդիրները

АНАЛИТИКА
Կիսվել
Նորանշանակ վարչապետ Կարեն Կարապետյանը, մինչ ԱԺ կողմից կառավարության ծրագրի հաստատումը, բազմիցս հանդես եկավ փոքր ու միջին ձեռնարկատիրության աջակցության մասին հայտարարություններով՝ մասնավորապես շեշտելով, որ փոքր ու միջին բիզնեսը հայաստանյան պայմաններում ոչ միայն տնտեսական, այլև սոցիալական արմատական խնդիրներ է լուծում։ Թե ինչքանով հետևողական կլինի վարչապետն իր կողմից հռչակած սկզբունքներին, այլ հարց է, սակայն միանշանակ է, որ փոքր և միջին ձեռնարկատիրության ձևավորումն ու զարգացումը ցանկացած պետության կայուն տնտեսական աճի առաջնային գրավականներից է, բացի այս, փոքր և միջին բիզնեսն այն հիմնական միջոցն է, որը հասարակության մեջ ձևավորում է միջին խավ: Վերջինս երաշխավորում է պետության ներսում սոցիալական համերաշխությունն ու քաղաքական կայունությունը:
 
Նկատի ունենալով փոքր և միջին ձեռնարկատիրության կարևորությունը երկրի տնտեսական կյանքում՝ կառավարության կողմից վերջին տարիներին շրջանառության մեջ են դրվում տարբեր նախաձեռնություններ, որոնք նպատակ են հետապնդում օժանդակել ու զարգացնել փոքր ու միջին ձեռնարկատիրությունը Հայաստանում:
 
2001 թվականից ի վեր Հայաստանի Հանրապետությունում մշակվում և իրականացվում են փոքր և միջին ձեռնարկատիրության պետական աջակցության տարեկան ծրագրեր, որոնք նպատակաուղղված են ապահովելու «Փոքր և միջին ձեռնարկատիրության պետական աջակցության մասին» Հայաստանի հանրապետությունում օրենքով ամրագրված փոքր և միջին ձեռնարկատիրության ոլորտի զարգացումը:
 
Հայաստանում փոքր և միջին ձեռնարկատիրության զարգացման քաղաքականության, ինչպես նաև փոքր և միջին ձեռնարկատիրության ոլորտի զարգացման ու պետական աջակցության տարեկան ծրագրերի մշակման իրավասությունը վերապահված է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությանը, իսկ դրանք իրականացնող հիմնական կառույցը «Հայաստանի փոքր և միջին ձեռնարկատիրության զարգացման ազգային կենտրոն» հիմնադրամն է (Հայաստանի ՓՄՁ ԶԱԿ), որը հիմնադրվել է ՀՀ կառավարության 2002թ. մարտի 19-ի որոշմամբ` փոքր և միջին ձեռնարկատիրության պետական աջակցության 2002թ. ծրագրի շրջանակներում որպես ծրագրային միջոցառում:
 
Ինչ խոսք, տնտեսության այս ոլորտի զարգացմանն ուղղված կառավարության նախաձեռնությունները կարևոր քայլեր են փոքր ու միջին ձեռնարկատիրության աջակցության տեսանկյունից, սակայն փոքր ու միջին բիզնեսի մի շարք ոլորտներում վիճակը հեռու է բավարար լինելուց: Մասնավորապես փոքր ու միջին առևտրային գործունեություն ծավալող խանութներն ու կրպակները բավական ծանր կացության մեջ հայտնվեցին վերջին տարիներին հատկապես մայրաքաղաք Երևանում շարունակվող «սուպերմարկետային բումի» հետևանքով։
 
Քաղաքի կենտրոնական հատվածներում և վարչական շրջաններում սնկի նման աճող սուպերմարկետներն ու հիպերմարկետները չափազանց հզոր մրցակիցներ էին փոքր ու միջին տնտեսվարող սուբյեկտների համար, ինչի հետևանքով խոշոր առևտրային կենտրոնների շրջակայքում գտնվող բազմաթիվ փոքր խանութներ ու կրպակներ պարզապես փակվեցին կամ դադարեցին շահութաբեր լինելուց։ Իհարկե, խոշոր առևտրային կենտրոնների հիմնումը ինչ-որ առումով նաև ժամանակի հրամայականն էր և քաղաքակիրթ առևտրի կազմակերպման տեսանկյունից դրական երևույթ, և այստեղ խնդիրը ոչ թե նման սուպերմարկետների հիմնումն էր, այլ այդ ոլորտի կարգավորման մեխանիզմների բացակայությունը։
 
Եթե ուսումնասիրում ենք զարգացած երկրների՝ տարբեր խոշոր քաղաքներում քաղաքային առևտրի կազմակերպման փորձը, ապա տեսնում ենք, որ խոշոր հիպերմարկետներն ու առևտրային կենտրոնները գերազանցապես տեղակայված են քաղաքի արվարձանային վայրերում։ Նման մոտեցումն առևտրի կազմակերպմանը միաժամանակ մի քանի խնդիր էր լուծում։ Նախ՝ փոքր ու միջին առևտրի կետերը անհավասար մրցակցության մեջ չէին մտնում հիպերմարկետների հետ, բացի այս հիպերմարկետների տեղակայումը արվարձանային վայրերում դրական է անդրադառնում քաղաքի փողոցների բեռնաթափման ու երթևեկության կազմակերպման վրա։
 
Այս ամենից զատ՝ ռուսական ու եվրոպական մի շարք քաղաքներում քաղաքային առևտրի կազմակերպումը կատարվում էր հստակ սահմանված նորմատիվներով, ինչը նշանակում էր, որ որոշակի տարածքային մակերերս ու բնակչություն ունեցող վարչական շրջանի համար նախատեսված էր հստակ նշված թվով կամ մակերեսով առևտրային ու սպասարկման ոլորտի ծառայություններ մատուցող սուբյեկտների քանակ։ Նման նորմատիվներ ժամանակին գոյություն ունեին նաև Խորհրդային Միությունում, ինչը կարգավորում էր առևտրային և մանր ու միջին ձեռնարկությունների հիմնումն ու տեղաբաշխումը՝ համապատասխան քաղաքի կամ վարչական տարածքի բնակչության թվին։ Ներկայումս քաղաքային առևտրի կազմակերպման այդօրինակ մեխանզմներ ու նորմատիվներ չկան, և գրեթե ցանկացած սուբյեկտ ցանկության դեպքում կարող է ներդրում կատարել և հիմնել առևտրային տարածք։
 
Երևանի պարագայում վարչական շրջանների ղեկավարությունն այս հարցում փոքր լիազորություններ է օժտված և զբաղվում է միայն ծխախոտային ու ալկոհոլային ապրանքների վաճառքի լիցենզիա տրամադրելով։
 
Սակայն խնդիրն այն է, որ անգամ այս երկու ապրանքատեսակների լիցենզավորման պարագայում ևս առկա են խնդրահարույց հարցեր։ Բանն այն է, որ խոշոր առևտրային կենտրոններն ու փոքր կամ գերփոքր կրպակներն ու խանութները ծխախոտի ու ալկոհոլի առևտրի լիցենզիա ստանում են միևնույն կերպ և վճարելով միևնույն գումարը։ Հասկանալի է, որ նման իրավիճակը պահանջում է հստակ օրենսդրական կարգավորում, քանի որ դարձյալ մանր ու միջին տնտեսվարողները հայտնվում են անհավասար մրցակցային դաշտում։ 
 
Աղասի Մարգարյան

Pressmedia.am վերլուծաբան

Կիսվել
Лента новостей
Сын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в странеВодители грузовиков из РА ожидают восстановления 180-дневного срока пребывания в РоссииГарвард проведёт расследование связей экс-министра финансов США с Джеффри ЭпштейномПосол Армении в США обсудил возможное расширение сотрудничества между армянским и американским бизнесамиЦИК: Пересчет голосов в Вагаршапате не отразился на результатах голосованияБернар Арно в Шанхае: глава LVMH покупает китайские бренды, пока иностранные люксовые марки теряют спросТрамп пригласил на ужин в честь принца Саудовской Аравии Криштиану Роналду и Илона МаскаПольша задействовала авиацию в связи с ударами России по территории УкраиныПодведены итоги 20-й ежегодной Международной олимпиады по микроэлектроникеКарты VISA DIGITAL Юнибанка стали бесплатными
Вся лента »
Самое популярное
1 Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст» 2 Почему власти «паникуют»? «Паст» 3 Какие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст» 4 Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой 5 Тупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полно...
Опрос