Yerevan, 21.August.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Ուրիշի փողերը չենք հաշվում, բայց …

ANALYSIS

Ստացվել է այնպես, որ Հայաստանում ողջախոհ առաջարկ հնչելուն պես այն միանգամից արժանանում է պահպանողական խավի սուր քննադատության: Այդ ամենը սովորաբար ուղեկցվում է «հայ ազգ», «հայ գեն», «հայ եկեղեցի», «դարավոր փրկիչ» և այլ բառակապակցություններով: Վերջին նմանօրինակ դեպքը տեղի ունեցավ Կառավարության հրավիրած ԱԺ արտահերթ նիստի ժամանակ հնչեցված առաջարկության արդյունքում:

«Հարկային օրենսգրքի» երկրորդ ընթերցման քննարկման ժամանակ ՀԱԿ խմբակցության անդամ Հրանտ Բագրատյանը հայտարարեց, որ դժգոհ է Վախթանգ Միրումյանի պատասխաններից. «Իմ հանդեպ կա ձեռառնոցի, ցինիզմ, կներեք այդ բառի համար՝ 191 կետի դիտողություն եմ արել ու ինչ պատասխան եք տվել: Լրջագույն հարց եմ բարձրացնում, կոնկրետ առաջարկություն չի ներկայացվել: Օրինակ՝ հարցնում եմ՝ ինչպե՞ս կարող է անհատ ձեռնարկատերը ԱԱՀ վճարել, դուք ասում եք՝ օրենսդրությանը համապատասխան: Ու այս շարանը շարունակվում է: Ասում եմ՝ անշարժ գույքի հարկ պետք է ոչ միայն քաղաքացին, այլեւ պետական գերատեսչությունները վճարեն, ասում եք՝ բյուջեն չի հերիքում: Եթե իմ ասածով լիներ, ապա Գալուստ Գրիգորիչը այդ դեպքում կմտածի, որ ավելորդ շենք չպահի: Հայ առաքելական եկեղեցին ինչո՞ւ չպետք է հարկ չտա: Չմոռանանք պատմությունը, որ նրա տնտեսական հզորացման պատճառով երկու անգամ պետականություն ենք կորցրել, իսկ դուք ասում եք՝ օրենքով դա այդպես չէ»:

Մի կողմ թողնենք Բագրատյան-Միրումյան քննարկումը և գանք կոնկրետ խնդրին ` եկեղեցուն հարկային դաշտ բերելուն: Ասել, թե հարկային դաշտ բերելով հարցն ամբողջապես կլուծվի, նույնն է, թե ոչինչ չասել: Այստեղ կա մի քանի նրբերանգ, որին հարկ եմ համարում անդրադառնալ: Նախ՝ սկսենք նրանից, որ եթե ինչ-որ ապրանք մտնում է Հայաստան՝ եկեղեցու կարիքների համար, ապա այն չի մաքսազերծվում, հետևաբար, բյուջե մուտքեր չեն ապահովվում: Այդ ապրանքների քանի՞ տոկոսն է իրականում եկեղեցու պետքերի համար կամ դրանցից քանի՞ տոկոսն է, որ պետքերի համար օգտագործվելուց հետո պարզապես վաճառքի չի հանվում, կարծում եմ, պատկան մարմիններն ինձանից լավ կիմանան: Գույքահարկ, անշուշտ, պետք է սահմանել: Այստեղ խոսքն իհարկե Մաստարայի միջնադարյան չգործող եկեղեցու մասին չէ: Մենք խոսում ենք կոնկրետ վայրերում, օրինակ՝ Երևանում գործող և որոշակի եկամուտներ ունեցող եկեղեցիների մասին: Պարոն Բագրատյանի նախորդ հարցազրույցներից մեկից պարզ է դառնում, որ այլ կրոնական կազմակերպությունները Հայաստանում, այդ թվում՝ Կաթոլիկ եկեղեցին, որոշակի հարկեր վճարում են: Սա արդեն չի նշանակում հավասարություն օրենքի առջև:

Իհարկե, Սահմանադրությունը փաստում է, որ ՀԱՍԵ-ն ունի հատուկ կարգավիճակ, բայց այդ ամենը դեռ ունի պարզաբանման կարիք: Որքանով ես եմ տեղեկացված, 60 դրամանոց մոմի ինքնարժեքը տատանվում է 3-6 դրամի սահմանում: Նման իրական եկամտի կնախանձեր ցանկացած սուր միտք ունեցող գործարար: Բայց արի ու տես, որ այդ ամենը մեզանում նորմալ է դիտարկվում: Հարկային դաշտում խեղդվում է ցանկացած նորաթուխ բիզնես, որը չունի բարձր հովանավորություն, բայց տոկոսային հարաբերակցությամբ նման եկամուտ ունեցող կառույցի հարկվելն առաջացնում է ընդվզում:

Գանք գնացուցակին, գուցե ոչ պաշտոնական, բայց մամուլում առկա հրապարակումներից պարզ է դառնում, որ ծիսակարգային բաղադրիչներն ունեն հստակ գներ: Իհարկե, սա կարող է փաստել նաև միջին վիճակագրական հայաստանցին, ով առնչվել է եկեղեցու հետ: Այսպես` Սուրբ մկրտության (կնունքի) արարողության կտորնն արժե 20 հազար դրամ, Սուրբ պսակինը՝ 40 հազար: Երկու դեպքում էլ «կտրոնի արժեքի մեջ ներառվում են սրբապատկերներ» վկայական և երկու սպիտակ մոմ: Ի դեպ, կնունքների ժամանակ ընտանիքի յուրաքանչուր «հավելյալ անդամի» համար առանձին կտրոն է պետք, որն արժե 5 հազար դրամ: Ժամանակին այս գնացուցակները փակցված էին անգամ որոշ եկեղեցիների պատերին: Մեծ աղմուկից հետո դրանց մի մասը հանվեց: Այստեղ չենք էլ ուզում խոսել այն միջոցների մասին, որոնք վերցնում են թաղման ծես կատարելիս: Վերը նշված գնացուցակում առկա գումարները վճարվում են կանխիկ և որևէ կերպ չեն հարկվում: Իհարկե, ընդդիմադիրները կարող են ասել, որ այն շահույթ չհետապնդող կառույց է, բայց շահույթն այլ կերպ չի լինում, քան փողի տեսքով: Եթե միջին գումարայինով հաշվենք եկեղեցու տարեկան շրջանառությունը, ապա կստանանք մի ֆանտաստիկ թիվ, որի մասին ավելի լավ է՝ ռենք: Հակադարձելով պարոն Բարգրատյանին՝ եկեղեցական գործիչներից մեկը՝ Կոմիտաս Վարդապետը, նշում է. «Հրանտ Բագրատյանը չգիտեմ՝ որքանով է իրատես եւ որքանով է տեղյակ հայ եկեղեցու մասին …

Այն հայը, որն իր հայ եկեղեցու մասին զրոյական կարծիք ունի, ինձ համար ընդհանրապես որպես հայ արժեք չունի»: Սա վաղուց տարածված ոչ կոռեկտ ու քրիստոնեության ՍԵՐ սկզբունքին էապես հակադրվող անառողջ մոտեցում է, որը վերջին շրջանում սկսել են կիրառել շատ հոգևորականներ: Ուրախալի է այն հանգամանքը, որ վաղուց անցել են ժամանակները, երբ եկեղեցին էր որոշում մարդու ինքնությունն ու ազգությունը: Բայց, ինչպես տեսնում ենք, նախկին խանդի մղումով մարդիկ չեն կարողանում հարմարվել ստեղծված նոր իրավիճակին:

Ամփոփելով փասենք, որ առաջարկը բավական ռացիոնալ է և հիմնավորված: Կընդունի՞ գործադիրն այն, ուրեմն կծառայի հանուն պետականության շահերի, չի՞ ընդունի, ուրեմն թող վերականգնի միջնադարը և Արդարադատության նախարարությունը ևս հանձնի եկեղեցուն, ինչպես նախկինում էր:

Վահրամ Թոքմաջյան, Past.am վերլուծաբան
Idram Junior: The best companion for your childInecobank and The Bank of New York Mellon mark the launch of a partnership to expand international transfer capabilitiesOver the clouds with AraratBank's Mastercard World Travel CardCustomer Appreciation Day at "Baghramyan" branch: IDBankUnibank Issued Preferred Shares with a Fixed Annual Dividend of 12% Team Telecom Armenia to Become First in Region to Replace 2G with Advanced Networks, Launching Program to Provide New Phones to Subscribers Ucom’s Fixed Network Now Available in Yerevan's Silikyan District UC Berkeley, Stanford, Visa Innovation Center and Much More: a Unique Opportunity for 10 Students from ArmeniaBack to School 2025: HONOR 400 Lite 5G Smartphone Now More Accessible Thanks to Ucom’s Special Offer International Youth Day: AraratBank Ensures Participation of 260 Young People in Tent CampIDBank Replenishes Its Share Capital Unibank Becomes the Gold Sponsor of FC AlashkertUcom Integrates SatisfAI Platform for Continuous Customer Satisfaction Analysis The Power of One Dram Team Visits the Hayordi CampAmeriabank Joins UATE, Marking a Groundbreaking Partnership between the Financial and Technological SectorsWhen September Comes: Idram&IDBankNew Ucom Sales and Service Center Opened at Mashtots Avenue 7/4 Reputation Management in Armenia: Shushan HarutyunyanIDBank's new premium business card – Mastercard Business PreferredUcom and SunChild NGO Launch Innovative "Smart Birdwatching" Educational ProjectRalph Yirikian Delivers a Lecture at Slavonic University's Engineering Summer School Beating the heat, earning idcoins: Idram & IDBankUnibank - the Main Sponsor of the Velosolutions UCI Pump Track World Championship Qualifier in Armenia What to do If you’ve already become a victim of fraud Idram and IDBank participated in Sevan Startup SummitArmenian National Festival Takes Place under AraratBank's SponsorshipArmDrone Community will launch a One-Month Free Educational Program with Ucom’s SupportAmeriabank Receives Euromoney Award for Excellence 2025 as the Best Bank in ArmeniaAraratBank's “The Will to Get Back on Your Feet Again” Film Series to Be Featured at Armenian National FestivalOnline Payments via ApplePay Now Available for vPOS Clients of Ameriabank Ucom Subscribers Increasingly Use Internet While Roaming Horizon Camp: With AraratBank's Support - Towards Leadership and Financial LiteracyIdram at Tech Week 2025Idram and Alipay+ Facilitate Cross-Border QR Payments in Armenia, Connecting Local Merchants with Global Digital Wallet Users"Business Process Optimization with AI" – a Course for the Senior Management of AraratBankA Protected Ecosystem thanks to Advanced Technology: Ucom and FPWC Join Forces DIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramMoody's upgrades Converse Bank's ratingsAraratBank participated in the WEPs regional experience-sharing workshopIDBank issues the 3rd, 4th and 5th tranches of bonds of 2025AraratBank: Special Rate for SWIFT Transfers up to EUR 20,000 IDBank Opens a New Branch at Homplex MallUcom Launches 5G Network in Abovyan and EjmiatsinCustomer Appreciation Day at IDBankAraratBank Joins BAFT AssociationOver AMD 12 Billion Provided by AraratBank in 2024 to Support the MSME SectorUcom’s General Director Joined the International CirculUP! Forum to Foster Circular Innovation in ArmeniaIDBank Representative Joins the Editorial Board of Trade Finance GlobalDIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramHow to Protect Your Bank Card Data