Yerevan, 19.November.2025,
00
:
00
BREAKING


5 առասպել սննդի մասին

LIFE

Սպիտակուցներով հարուստ սնունդը վնասակար է երիկամների համար։

Ծագումը. Նման եզրակացության է հանգել վատատես տրամադրված մարդկանց խումբ` ծանոթանալով 1983 թվականի հետազոտությանը, որում ասվում էր, որ սննդի մեջ մեծ քանակությամբ սպիտակուցները ստիպում են րոպեի ընթացքում սովորականից ավելի շատ արյուն ֆիլտրել: 

Իրականում. գիտությանն այդպես էլ չի հաջողվել սթրեսային ռեժիմում երիկամների պարբերական աշխատանքը կապել ուղղակի բացասական ազդեցության հետ, նույնիսկ այն դեպքում, երբ օգտագործվող սպիտակուցի քանակությունը ծայրաստիճան մեծ չափերի է հասնում, օրինակ` մարզիկների կողմից ինտենսիվորեն մկանային զանգված հավաքելու ժամանակահատվածում: 

Քաղցր կարտոֆիլը հասարակից ավելի օգտակար է

Ծագումը. Քանի որ ճարպակալմամբ տառապող ամերիկացիների մեծ մասը կարտոֆիլի սպիտակ սորտ է օգտագործում, քաղցր արմատապտղի կողմնակիցները իրենց ճիշտ ընտրության լրացուցիչ ապացույց են ստացել: Ճիշտ է, առաջին սորտը հիմնականում օգտագործում են կարտոֆիլային չիփսերի կամ ֆրիի տեսքով, իսկ երկրորդը` խաշած կամ խորոված, որոնք ավելի լավ են պահպանում սննդանյութերը: 

Իրականում. այդ երկու տեսակի կարտոֆիլն իրոք տարբեր սննդային կազմ ունեն, բայց մեկի առավելությունը փոխհատուցվում է մյուսի արժանիքներով: Այսպես, օրինակ, քաղցր կարտոֆիլը շատ բջջանյութ եւ վիտամին А  է պարունակում, իսկ սպիտակը` այնպիսի միներալներ, ինչպիսիք են երկաթը, մագնիումը եւ կալիումը:  Գլիկեմիկ ինդեքսների միջեւ տարբերությունն էլ փոխհատուցվում է նրանով, որ ամբողջական վիճակում եփված  կարտոֆիլը եւս չեն ուտում առանց հավելումների` կաթնասերի, պանրի, կարագի եւ այլն:  

Կարմիր միսը քաղցկեղ է առաջացնում

Ծագումը. 1986 թվականին ճապոնացի հետազոտողները քաղցկեղային ուռուցքների զարգացում են հայտնաբերել այն առնետների մոտ, որոնց կերակրել են հետերոցիկլիկ ամիններով` միացություններ, որոնք  մսի մեջ առաջանում են բարձր ջերմաստիճանի ազդեցությամբ: Դա խուճապ է առաջացրել եւ շատերը որոշել են, որ վնասակար է  ոչ միայն տապակած, այլեւ ընդհանրապես միս ուտելը: 

Իրականում. չկան քիչ թե շատ համոզիչ հետազոտություններ, որոնք ուղղակիորեն մատնանշեին կարմիր մսի օգտագործման եւ քաղցկեղի առաջացման միջեւ կապի առկայությունը: Իսկ այն, որ գրիլի վրա տապակած սթեյքի այրված կտորներն ավելի լավ է կտրատել, մենք առանց քաղցկեղի վտանգի էլ գիտեինք, չէ որ դրանք ուտելն ուղղակի համեղ չէ:  

Բարձրֆրուկտոզային շաքարային օշարակը շաքարից վատ է

Ծագումը. 1968 թվականին այդ նույն փորձառնետների մոտ, որոնց սննդին մեծ քանակությամբ ֆրուկտոզա էին ավելացրել, գիտնականները արյունատար անոթների պատերին ճարպի բարձր մակարդակ են հայտնաբերել:  Այդ նույն հետազոտությունը, ըստ երեւույթին, ընկած է 2002 թվականի Կալիֆորնիայի համալսարանի  քարոզչական հրապարակման հիմքում, որտեղ բարձրֆրուկտոզային շաքարային օշարակը   (HFCS) ազգի հետեւողական ճարպակալման պատճառներից մեկն են կոչել: 

Իրականում. HFCS-ը եւ սովորական շաքարը միանման քանակությամբ ֆրուկտոզա են պարունակում, գիտնականների դիտարկման համաձայն, օրգանիզմի վրա դրանց ազդեցությունները եւս չեն տարբերվել ոչ արմատապես, ոչ դետալներում: Եզրակացությունն ինքն իրեն հասունանում է. կարեւոր չէ, թե դուք քաղցրի ճշգրիտ ինչ տեսակ եք չարաշահում, ամեն դեպքում ձեզ սպասում է ճարպային շերտի աճ: 

Աղը հանգեցնում է արյան ճնշման բարձրացման

Ծագումը. 1940-ական թվականներին բժշկական գիտությունների դոկտոր Ուոլթեր Կեմպները հայտնի էր դարձել նրանով, ոչ առանց աղի սննդակարգ էր օգտագործում զարկերակային բարձր ճնշմամբ մարդկանց բուժման գործում: Ավելի ուշ հետազոտությունները հաստատել են, որ օգտագործվող աղի կրճատումն օգնում է նվազեցնել հիպերտոնիան, բայց մարդիկ, ինչպես միշտ, այդ ամենից սխալ եզրահանգումներ էին արել: 

Իրականում. հենվելով շատ հետազոտությունների վրա, բժիշկները պնդում են, որ նորմալ զարկերակային ճնշմամբ մարդիկ ոչ մի պատճառ չունեն սահմանափակելու օգտագործվող նատրիումի քանակը: Իսկ որոշ հիպերտոնիկներ իրոք կարող են  «աղազգայուն» լինել, բայց դա չի նշանակում, թե անհրաժեշտ է անիջապես սեղանից հեռացնել աղամանը: 

Հարցն այն է, որ ԶՃ-ի բարձրացման գործում մեծ դեր է խաղում օրգանիզմում նատրիումի եւ կալիումի հաշվեկշիռը, իսկ դա նշանակում է, որ հիպերտոնիկներին անհրաժեշտ է ուղղակի կալիումով ավելի հագեցած բանջարեղեններ եւ մրգեր օգտագործել (սպանախ, բրոկկոլի, բանաններ, բակլայավորներ եւ այլն), որպեսզի իրենց սննդակարգից չբացառեն աղը: 

 

Աղբյուրը` Cosmo

NEWS.am STYLE

Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population "You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel CardholdersYoung Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security