Եվրոպան ո΄չ ի վիճակի լուծել իր ներքին ճգնաժամերը, ո΄չ էլ լուրջ դերակատար է Հարավային Կովկասում. Մայսթեր

ANALYSIS 31 January, 2025 1:00

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Եվրոպան ո΄չ ի վիճակի լուծել իր ներքին ճգնաժամերը, ո΄չ էլ լուրջ դերակատար է իր հարևան տարածաշրջաններում՝ օրինակ Հարավային Կովկասում, որտեղ Եվրամիությունը փորձում է մեծացնել իր ներկայությունը՝ այդ թվում անվտանգության ոլորտում և ենթակառուցվածքային ծրագրերում ներդրումներ կատարելու առումով։ Այս մասին NEWS.am-ի «Ուժի գործոն» հաղորդաշարի շրջանակում ասել է Գերմանիայի արտաքին հարաբերությունների խորհրդի անդամ Ստեֆան Մայսթերը:

Եվրոպայում քաղաքական ճգնաժամեր են մեկը մյուսի հետևից, և աջերը գնալով ավելի մեծ ժողովրդականություն են սկսում վայելել։ Ի՞նչ է սա Եվրոպայի համար և ինչպե՞ս կարող է փոխել Եվրամիության քաղաքականությունը։

Կարծում եմ՝ մենք արդեն տեսնում ենք, թե ինչ է նշանակում դա։ Սա առաջին հերթին ազդում է առանցքային հարցերի շուրջ միասնական լինելու՝ Եվրամիության կարողության, Սևծովյան տարածաշրջանում, Ուկրաինայում, նաև Հարավային Կովկասում միասնական ռազմավարական մոտեցում ունենալու վրա։ Մենք տեսնում ենք, որ անդամ երկրների միջև պառակտումը մեծանում է, աջ դիրքավորում ունեցող կուսակցություններն արգելակում են ԵՄ քաղաքականությունը, երբեմն նրանց մոտեցումները նույնիսկ համընկնում են նաև ռուսական քաղաքականության հետ՝ տարածելով նաև ռուսական ապատեղեկատվություն։ Դա խաթարում է Եվրամիության՝ իր հարեւանությամբ ավելի ռազմավարական քաղաքականություն վարելու հնարավորությունը: Ամենամեծ սպառնալիքը, թերեւս, այն է, որ մենք Ո՛Չ ի վիճակի լուծել մեր ներքին ճգնաժամերը, ինչպիսիք են տնտեսական իրավիճակը, միգրացիան, Ո՛Չ էլ լուրջ դերակատար ենք մեր հարևան տարածաշրջաններում՝ օրինակ Հարավային Կովկասում, որտեղ Եվրամիությունը փորձում է մեծացնել իր ներկայությունը՝ այդ թվում անվտանգության ոլորտում և ենթակառուցվածքային ծրագրերում ներդրումներ կատարելու առումով։ Այս ամենը կարևոր է նոր իրականության հարմարվելու և իսկապես ռազմավարական քաղաքականություն ունենալու՝ Եվրամիության ունակության հարցում։

Ի՞նչ է նշանակում Թրամփի նախագահությունը եվրոպական երկրների համար՝ ոչ միայն Ուկրաինայի եւ այդ երկրի ապագայի հետ կապված հնարավոր զարգացումների, այլ ընդհանրապես՝ ավելի լայն համատեքստում։

Մի քանի հարց կա այստեղ։ Առաջինն այն է, որ լիբերալ աշխարհակարգն այժմ վերջնականապես մոտենում է ավարտին։ Միացյալ նահանգները, որը երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո լիբերալ ժողովրդավարական կարգ հաստատեց ողջ աշխարհում և դրա երաշխավորն էր, այժմ ոչնչացնում է այն, ինչը մնացել է այդ համակարգից։ Սա ազդում է նաև անդրատլանտյան կապերի վրա, քանի որ Եվրոպան առաջադիմում և զարգանում էր հենց այս համակարգի շրջանակում։ Թրամփը փորձում է նաև բաժանել իրարից եվրոպական երկրները, պառակտում մտնցնել կոնկրետ հարցերի շուրջ, որպեսզի Եվրոպայից որոշակի օգուտներ ստանա անվտանգության, առևտրի, գուցե նաև տեխնոլոգիաների, պաշտպանական ծախսերը մեծացնելու հարցերում։ Բայց այստեղ դրական տարր էլ կա։ Կարծում եմ՝ Եվրոպայի վրա իսկապես ճնշում պետք է լինի, որպեսզի միավորվի, իսկապես պետք է մարտահրավեր նետել Եվրոպային, որպեսզի ավելի ակտիվ լինի և անի այն ամենը, ինչն անհրաժեշտ է թե ներսում, թե արտաքին հարաբերություններում։ Թրամփն իսկապես կարող է ճնշում գործադրել Եվրոպայի վրա, և դրա շնորհիվ հնարավոր է ավելի միասնական դառնալ, հակառակ դեպքում Եվրոպակն ավելի կպառակտվի։ Սա միգուցե եզակի հնարավորություն է՝ Եվրոպան միավորելու և որոշ քաղաքական հարցերում ավելի ուժեղ դառնալու համար։

Ի՞նչ եք կարծում, Թրամփի գործողությունները կարո՞ղ են ստիպել եվրոպական երկրներին զարգացնել սեփական ռազմական հնարավորությունները և բարձրացնել ինքնիշխանության մակարդակը։

Կարծում եմ՝ կա ըմբռնում, որ Եվրոպան պետք է ինքնիշխան դառնա սեփական անվտանգության ապահովման հարցում, որ պետք է ավելի քիչ կախված լինել ԱՄՆ-ից, քանի որ Ամերիկան այլևս չի այնքան չի օգնի Եվրոպային անվտանգությունն ապահովելու հարցում, ինչպես նախկինում էր։ Փետրվարի վերջին Գերմաինայում ընտրություններ են լինելու, և կանցլերի պաշտոնի ֆավորիտը՝ Ֆրիդրիխ Մերցը պահպանողական կուսակցությունից, վերջերս իր ելույթում հստակեցրեց, որ եվրոպական անվտանգությունն ապահովելու համար ներդրումները մեծացնելը, անվտանգության ոլորտի ծախսերը զանգվածաբար ավելացնելն իր ծրագրի մի մասն են։ Նա պատրաստակամություն ունի առաջ տանել այս հարցն ու նպաստել, որպեսզի մի շարք հարցերում Եվրոպայի ռազմավարական ինքնիշխանությունն աճի։ Այնպես որ, առաջիկա տարիներին, կարծում եմ, Եվրոպան ավելի ինքնիշխան կդառնա։

Հետևեք մեզ՝ այստեղ