Yerevan, 26.December.2025,
00
:
00
English
Հայերեն Русский
BREAKING
Lavrov: Russia intends to outline concrete steps to resolve issues in Karabakh Armenia President signs decree on calling snap parliamentary elections on June 20 Armenia President petitions to Constitutional Court Armenia legislature convenes special session to consider new Electoral Code Latvia parliament recognizes Armenian Genocide 145 new cases of COVID-19 confirmed in Armenia Armenia acting Deputy PM receives Iran Ambassador Azerbaijanis advance in territory of Nor Ghazanchi village of Karabakh's Martakert again, negotiations underway Lebanon official to Armenians: You were killed by sword, we—by famine, blockade, but culprit is one Al-Arabia: 10,000 people parade with torches in Yerevan in memory of 1.5 million Armenians killed in Ottoman Turkey Greek PM expects to meet with Erdogan in the near future Armenia Ombudsman on protest held in front of Prosecutor General's Office


Հայաստանում ԵՄ դիտորդների գործունեությունը՝ Բաքվում ջղաձգումների պատճառ

POLITICS
Կիսվել

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

«Գեղարդ» հիմնադրամ․

Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելության տեղակայման մասին որոշումն ընդունվել էր դեռևս 2022 թվականի հոկտեմբերին, որի համաձայն՝ Հայաստան է ուղարկվել 40 հոգանոց դիտորդական առաքելություն, որը տեղակայվել է հայ-ադրբեջանական սահմանին։ Որպես առաքելության նպատակ՝ նախանշվել է իրավիճակի մոնիթորինգը, դրա վերաբերյալ հաշվետվությունն ու վերլուծությունը։ Եվրամիության այս որոշումը հաջորդել է Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի, Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի, Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի միջև հոկտեմբերի 6-ին կայացած քառակողմ հանդիպմանը։ ԵԽ-ի տարածած հաղորդագրության համաձայն՝ որոշումը միտված է խաղաղության և կայունության հաստատմանը, վստահության ամրապնդմանն ու երկու երկրների պետական սահմանի դելիմիտացիային աջակցելուն։ Հատկանշական է, որ ԵՄ արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով արդեն նախկին հանձնակատար Ժոզեպ Բորելը նշել է, որ Հայաստանի տարածքում՝ Ադրբեջանի հետ սահմանին, ԵՄ դիտորդական առաքելության տեղակայումը միտված է անկայուն իրավիճակում վստահության ամրապնդմանը, որը ռիսկի տակ է դնում մարդկային կյանքեր և հակամարտության կարգավորման գործընթացը։

Թեև ԵՄ դիտորդական առաքելության՝ հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղակայելու մասին որոշման ընդունմանն իր անմիջական մասնակցությունն է ունեցել նաև Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, սակայն, պաշտոնական Բաքուն ջանք չի խնայում՝ ամեն կերպ փորձելով իր դժգոհությունը հայտնել առաքելության գործունեության և դրա՝ Հայաստանի տարածքում տեղակայման վերաբերյալ:

Եվրամիության դիտորդական առաքելության առաջին 100 դիտորդները Հայաստան են ժամանել 2023 թվականի փետրվարի 20-ին՝ «նպաստելու սահմանամերձ շրջաններում կայունությանը, ինչպես նաև աջակցելու Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման համար միջավայրի ստեղծմանը»։ 2023 թվականի դեկտեմբերին ԵՄ-ը որոշում է կայացրել ավելացնել դիտորդների թվաքանակն՝ այն հասցնելով 209-ի: Սակայն այս որոշմանը հետևել է Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Ջեյհուն Բայրամովի՝ Բրյուսելում Արևելյան գործընկերության երկրների ԱԳ ղեկավարների հանդիպման ժամանակ արված հերթական հայտարարությունը, որով նա ԵՄ որոշ երկրներին մեղադրել էր միակողմանի քայլերի մեջ։ Ըստ արտգործնախարարի՝ Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելությունը չի հասել իր առջև դրած խնդիրներին, ինչպիսին է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև վստահության խթանումը, իսկ դրա փոխարեն՝ որպես գործիք՝ լայնորեն օգտագործվում է հակաադրբեջանական քարոզչությունը։

Հարկ է նշել, որ Հայաստանում արդեն շուրջ երկու տարի գործունեություն ծավալող ԵՄ դիտորդական առաքելությունն իր դրական ազդեցությունն է թողել ինչպես հայ-ադրբեջանական սահմանի՝ հարաբերական կայունության ապահովման, սահմանային անդորրը պահպանելու, ադրբեջանական ագրեսիան զսպելու, այնպես էլ՝ Բաքվի կողմից Երևանի հասցեին պարբերաբար հնչող ստահոդ հայտարարությունները հերքելու առումներով։ Այսպես՝ դեռևս 2024 թվականի մարտին, երբ Բաքուն հերթական անգամ հաղորդագրություն էր տարածել, թե հայկական զինված ուժերն իբրև թե տեղաշարժեր են իրականացնում սահմանային հատվածներում, հերքվեց ինչպես ՀՀ Պաշտպանության նախարարության, այնպես էլ՝ ԵՄ դիտորդական առաքելության կողմից: Ավելին՝ ԵՄ դիտորդների՝ հերքող հայտարարությանն արձագանքել էր նաև Հարավային Կովկասում և Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը՝ շեշտելով, որ Հայաստանում Եվրոպական միության դիտորդական առաքելության կողմից հաստատվել է, որ հայ-ադրբեջանական սահմանին ռազմական անսովոր տեղաշարժեր չեն նկատվել։

‹‹Հենց սա է առաքելության հիմնական նպատակը՝ ապահովել առավել թափանցիկություն և վստահություն կառուցել››,- նշել էր Տոյվո Կլաարը:

Ինչպես տեսնում ենք, հայկական կողմի և դիտորդական առաքելության համատեղ փաստական ժխտումը պարզապես զրոյացնում է ադրբեջանական կեղծ հռետորաբանությունը:

Այն, որ ԵՄ դիտորդական առաքելությունը նպաստել է հայ-ադրբեջանական սահմանին միջադեպերի քանակի նվազմանն ու լարվածության համեմատաբար թուլացմանն, արձանագրվել է նաև հենց դիտորդական առաքելության ղեկավար Մարկուս Ռիտերի կողմից, ով Հայաստանում՝ դիտորդական առաքելության 1-ամյակին նվիրված միջոցառմանը, հայտարարել է, որ առաքելության սահմանային շրջայցերը նպաստել են սահմանամերձ շրջաններում խաղաղության ու անվտանգության մակարդակի բարձրացմանը:

Ադրբեջանական կողմը, սակայն, մեղադրում է ԵՄ դիտորդական առաքելությանը․ «ՀՀ-ում ԵՄ առաքելությունը, փաստորեն, դարձել է «հեռադիտակի դիվանագիտության» գործակալ՝ նպաստելով եվրոպական տարբեր պաշտոնյաների և ոչ պաշտոնական պատվիրակությունների այցերին սահմանամերձ շրջաններ: Առանց բացառության՝ նման այցերն օգտագործվում են անհիմն ադրբեջանաֆոբիա տարածելու համար››։

Բացի այս՝ ադրբեջանական կողմն արդեն տևական ժամանակ է, ինչ միտումնավոր կերպով ստահոդ տեղեկություններ է տարածում, թե Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելությունն իբրև թե հետախուզություն է իրականացնում ընդդեմ Ադրբեջանի, Իրանի և Ռուսաստանի Դաշնության: Նմանատիպ մեղադրանքներով Ադրբեջանը ցանկանում է սեպ խրել և ավելորդ լարվածություն ստեղծել Հայաստանի ու Իրանի հարաբերություններում։

Ի պատասխան Հայաստանում տեղակայված ԵՄ առաքելության հասցեին և Հայաստանի «ռազմականացման» վերաբերյալ Ադրբեջանի նախագահ Իհլամ Ալիևի հնչեցրած քննադատություններին՝ ԵՄ Արտաքին հարաբերությունների հարցերով գլխավոր խոսնակ Պետեր Ստանոն ասել է․ «Առաքելությունը կյանքի է կոչվել Հայաստանի իշխանությունների դիմումի համաձայն, և այն գործում է միայն միջազգայնորեն ճանաչված երկկողմ սահմանի հայկական կողմում։ Դա անկողմնակալ առաքելություն է՝ հստակ սահմանված մանդատով»։

Բաքուն, բնականաբար, Պետեր Ստանոյի հայտարարություններին արձագանքել է բավական բուռն կերպով՝ համարելով այն ‹‹անհիմն և անընդունելի››՝ ԵՄ-ին մեղադրելով Ադրբեջանի օրինական շահերը հաշվի չառնելու և փոխադարձ վստահություն չապահովելու մեջ։

Վերջերս ադրբեջանական կողմը Հայաստան այցելած Լեհաստանի նախագահի և Երասխ համայնքում ԵՄ առաքելության լեհ դիտորդների հետ հանդիպումը ‹‹ոչ բարեկամական քայլ է›› որակել․ ‹‹Մենք խորապես ափսոսում ենք, որ պաշտոնապես Ադրբեջանի «ռազմավարական գործընկեր» հանդիսացող երկրի նախագահը մասնակցել է անընդունելի դիվանագիտական «հեռադիտակ շոուին», որը հանգեցրել է Ադրբեջանի և Լեհաստանի միջև հարաբերությունների սրմանը»։

Չնայած այս ամենին՝ Հայաստանում ԵՄ դեսպան Վասիլիս Մարագոսն, անդրադառնալով դիտորդական առաքելության գործունեության ապագային, նշել է, որ առաքելության երկարացման մասին որոշումը դեռ վերջնական չէ։

Այսպիսով՝ պետք է նշել, որ Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելությունն առաջին հերթին ադրբեջանական ագրեսիվ քայլերը զսպելու և տեղում իրավիճակը ճշմարիտ գնահատելու առումով բավական լուրջ և դրական ազդեցություն ունի: Սա, իհարկե, Բաքվի շահերից չի բխում։

 Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Կիսվել
Timeline
AraratBank Receives Visa Trusted Partnership Award 2025 Secret Santa at idplus: Anonymous Gift CardsWe condemn the unlawful actions by Armenia’s Gov. against the Armenian Apostolic Church. Jan Figel Free Style issues Armenia’s first corporate bonds in the fashion retail sector, placed by Cube InvestUnibank Completed the Placement of Its Third Issuance of Perpetual BondsScholarship for 100 Artsakh Students as Part of IDBank’s “Side by Side” Program The results of the second Junius financial literacy competition have been summarized From idea to implementation: Ameriabank Presents the Programs Implemented under My Ameria, My Armenia CSR Campaign Ucom and SunChild Launch the “Smart Birdwatching” Educational Program AraratBank Supports Digitization of "Karin" Scientific Center ArchiveWelcome to the ID booth: Big Christmas MarketWidest 5G Coverage, the Launch of the Uplay Platform, and the Integration of Cerillion: Ucom Summarizes 2025 Ucom and Armflix Present “13 Seconds” at KinoPark How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platform Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon Unibank Became a Member of BAFTThe December beneficiary of “The Power of One Dram” initiative is the “City of Smile” Foundation EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in ArmeniaHeading Into 2026 at Ucom Speed։ New Year Offers Are Now Live Bvik and Idram Standing by Young ReadersIDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025Ucom Promotes Space Engineering Education Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in ArmeniaAraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia
All Timeline »
Most Popular
1 Unibank Completed the Placement of Its Third Issuance of Perpetual Bonds 2 Free Style issues Armenia’s first corporate bonds in the fashion retail sector, placed by Cube Inves... 3 The results of the second Junius financial literacy competition have been summarized 4 Ucom and SunChild Launch the “Smart Birdwatching” Educational Program 5 From idea to implementation: Ameriabank Presents the Programs Implemented under My Ameria, My Armen...
Poll