Ինչպես են Temu-ի տվյալները հայտնվել «սև շուկայում»
SOCIETY
Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
«Temu» առցանց առևտրի խանութից 82 միլիոն հաճախորդի տվյալների արտահոսք է տեղի ունեցել, այդ թվում՝Հայաստանից։ Կիբեռանվտանգության մասնագետ Լևոն Իսաջանյանը հայտնել է, որ արտահոսել է UserId, Username, e-mail, address, IP address, Gender, Phone Number, DOB:
«Կան այլ տվյալներ, որոնք գտնվում են հէշավորված վիճակում կամ այլ Boolean մակարդակում, ինչը հնարավոր չէ իդենտիֆիկացնել, մինչ չլինի ամբողջ տվյալների շտեմարանը»,- գրել է Լևոն Իսաջանյանը։
Անձնական տվյալների պաշտպանության գործակալությունն էլ իր հերթին Temu-ից օգտվողներին հորդորում է փոխել գաղտնաբառը։
Մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ գոյություն ունի «սև շուկա», որտեղ վաճառում են տվյալներ․ հաքերները հաճախ կոտրում են կայքեր, այնտեղից ստանում են օգտվողների տվյալներն ու վաճառում․ «Տվյալ դեպքում «սև շուկայում» հայտնվեց Temu-ի տվյալների շտեմարանը, որի մեջ մարդկանց ոչ շատ խոցելի տվյալներն էին․ այսինքն՝ էլեկտրոնային հասցեներն էին, չկային բանկային քարտերը, անձնագրային տվյալներն ու գաղտնաբառերը նույնպես չկային, այդ ամենը դրվել էր վաճառքի»։
Առցանց առևտրի խանութի ներկայացուցիչը չնայած հերքել է ատրահոսքի մասին տեղեկատվությունը՝ Սամվել Մարտիրոսյանն ասում է՝ կա հավանականություն, որ թիմը տեղյակ չէ կամ չի գտել արտահոսքը․ «Բայց Temu-ից է եղել արտահոսքը, նաև կա հնարավորություն, որ վաճառողն ինչ-որ տեղից տվյալներ է հավաքել, ու որոշել է վաճառել որպես Temu-ի։ Հավանական է նաև, որ իսկապես մեկ ուրիշ կայք են կոտրել, դրա տվյալները վաճառում են Temu-ին։ Քանի որ Temu-ն հայտնի է դարձել, այդ տվյալներն ավելի թանկ կարելի է վաճառել»։
Մեդիափորձագետի խոսքով՝ նման արտահոսքեր հաճախ են լինում ու բավականին լուրջ կայքերից․ «Ցավալին այն է, որ այստեղ մարդը ոչինչ անել չի կարող, այսինքն՝ եթե դու ինչ-որ կայքի վստահել ես, տեղադրել ես այնտեղ քո տվյալները, արդեն տերը չես․ մի օր կարող է արտահոսք լինել։ Այստեղ նաև կայքերի բարեխղճության հարցն է, իրենք կարող են արագ գտնել արտահոսքը»։
Արտահոսքի մեջ Հայաստանից գրանցվածների տվյալներ էլ կան, ասում է մեդիափորձագետն ու մանրամասնում, որ կան երկրներ, որտեղ ատահոսքի մասին տեղեկություն ստանալու դեպքում անմիջապես հանրային իրազեկում է իրականացվում, օրինակ՝ Հայաստանում արտահոսքի մասին իրազեկում հազվադեպ է լինում։
«Որպես կանոն որտեղ էլ գրանցվեք, պետք է օգտագործել չկրկնվող գաղտնաբառեր, որպեսզի այսպիսի արտահոսքեր լինելու դեպքում հանկարծ ձեր գաղտնաբառը չընկնի հաքերների ձեռքը, գոնե միայն Temu-ի դեմ կարողանան տվյալ գաղտնաբառն օգտագործել, այլ ոչ թե կոտրեն ձեր Instagram-ը, Facebook-ը, Gmail-ը։ Նման խնդիր քաղաքացիներն անընդհատ բախվելու են, որովհետև անընդհատ ինչ-որ մի բան կոտրում են։ Պետք չէ աջուձախ գրանցվել ու այնտեղ ներառել բոլոր տվյալները, եթե վստահելի կայք չէ։ Առնվազն գոնե գաղտնաբառերը միշտ լինեն տարբեր»։
Առավել մանրամասն` այստեղ.
https://t.me/armenia24live
IDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in Armenia
GRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia
Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition
Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi Camp
Idram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNet
Ucom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia
Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital Future
IDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United States
RoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship
“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.”
Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad Announced
Unibank's VISA DIGITAL cards are now free
Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of Understanding
Idram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant International
STEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s Support
Solar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of
Ucom and SunChild
Idram Announces Partnership with WeChat Pay
AraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US
“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature
Speed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program
Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia
Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube Invest
Idram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition Concludes
Lusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation
5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathon
Ucom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor
AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG
Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US
AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club 
The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej Times
Ameriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion
Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos)
AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little Ones
Opportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBank
The Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population
"You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel Cardholders
Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony Orchestra
New Campaign Ahead of Savings Day: IDBank
Think beyond today. Why save?
Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI
The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service 
Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference
IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference
With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched
Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia
Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to Moscow
Suren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International Forum
Pay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoins
Unibank Launches Online Queue Booking System
With Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing Championship 
