Yerevan, 07.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Հակազդեցության բացակայությունն ու հետևանքները. «Փաստ»

POLITICS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Արցախյան պատերազմից հետո Ադրբեջանը քայլ առ քայլ հասնում է իր պահանջների իրականացմանը։ Դրա շրջանակներում Բաքուն ձգտում է Հայաստանի հետ առնչվող ցանկացած թեմայով զիջումներ կորզել ու այդպիսով հիմք նախապատրաստել հաջորդ պահանջների շարքի համար։ Եվ այս ամենի արդյունքում այսօր փաստացի այնպիսի վիճակ ունենք, որ Հայաստանն ուղղակի դուրս է թողնվել Արցախի հարցով բանակցություններից։ Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև Արցախյան հակամարտության կարգավորման բանակցային օրակարգը կանգնեցված է, իսկ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության ինստիտուտը չի գործում։

Փաշինյանը պարբերաբար մանիպուլ յացիայի է դիմում՝ նախկին իշխանություններին մեղադրելով, թե նրանք Արցախը դուրս են թողել բանակցային սեղանից, բայց իրականում իր օրոք Հայաստանն է ամբողջությամբ դուրս բերվում բանակցություններից։ Ավելին, այնպիսի իրադրություն է, որ Ադրբեջանն արդեն Արցախին կոնկրետ պահանջներ է թելադրում։ Օրինակ՝ Բաքվից պահանջեցին, որ պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը հեռանա, որպեսզի Արցախի ներկայացուցիչների հետ երկխոսություն սկսվի։ Իսկ երբ Վարդանյանը հեռացվեց պետնախարարի պաշտոնից, դրանից հետո Ադրբեջանի ու Արցախի ներկայացուցիչների միջև խաղաղապահների կենտրոնակայանում հանդիպում տեղի ունեցավ։ Ու դրանով ադրբեջանական կողմը սկսեց ներկայացնել, թե իրենք խոսակցություն են սկսել «Ադրբեջանի տարածքում գտնվող Ղարաբաղի հայ բնակչության հետ»։ Այսինքն, խոսակցությունը ոչ թե հորիզոնական է, այլ ուղղահայաց, որտեղ Ադրբեջանն Արցախին նայում է որպես իր սուբյեկտի, ինչը միանշանակ լավ տեղ չի տանելու։

Օրինակ՝ ինչ-որ մի պահի էլ բացառված չէ, որ հանկարծակի բանակցությունների մեջ խցկվեն, այսպես կոչված, «Ղարաբաղի ադրբեջանական համայնքի» ներկայացուցիչները, որոնք ժամանակին ակտիվացել էին և հանդիպումներ էին ունենում տարբեր երկրների ներկայացուցիչների հետ։ ՀՀ իշխանությունները հայտարարում են, թե Արցախի հետ երկխոսության համար միջազգային մեխանիզմներ պետք է գործարկվեն, բայց, ինչպես տեսնում ենք, ոչ մի միջազգային մեխանիզմ էլ գոյություն չունի։ Իսկ Ադրբեջանի հաջորդ քայլը լինելու է Լաչինում որոշակի հսկողության հաստատումն ու Արցախի հանքերի մոնիթորինգը։ Այնուամենայնիվ, ադրբեջանական հավակնություններն այսքանով չեն ավարտվում։ Այդ երկիրը նկրտումներ ունի նաև Հայաստանի տարածքների նկատմամբ։

Պատահական չէ, որ շրջանառության մեջ են դրվել «Արևմտյան Զանգեզուր», «Զանգեզուրի միջանցք», «Արևմտյան Ադրբեջան» ձևակերպումները ու կոնկրետ տարածքային պահանջներ են ներկայացվում Հայաստանին։ Ու դա էլ բավական չէ, հրապարակ է եկել նաև, այսպես կոչված, «Արևմտյան Ադրբեջանի համայնքը», որը փորձում է հանդես գալ որպես առանձին միավորում, իսկ վերջերս էլ նամակով դիմեց Եվրամիության խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելին՝ խնդրելով աջակցել իրենց՝ Հայաստան վերադարձին։ Ադրբեջանը ձեռնամուխ է եղել ոչ միայն Հայաստանում ապրած ադրբեջանցիների հարցով գույքագրում իրականացնելուն, այլև փորձում է տարբեր դատական գործընթացներ սկսել Հայաստանի դեմ։

Օրինակ՝ էներգետիկ խարտիայի շրջանակներում Բաքուն արդեն սկսել է Հայաստանի դեմ վարույթ հարուցելու գործընթացը՝ Երևանից ֆինանսական փոխհատուցում պահանջելով իբր իր տարածքում գտնվող էներգետիկ օբյեկտները 1991-ից 2020 թվականներին անօրինականորեն շահագործելու համար։ Իսկ ի՞նչ է ձեռնարկում Հայաստանն Ադրբեջանին հակազդելու համար։ Միայն Լաչինի միջանցքի պահով Հաագայի դատարանի որոշումը բավարար չէ, բոլոր հնարավոր միջոցները պետք է օգտագործել Ադրբեջանին զսպելու համար։ Այդ երկիրն այնպիսի հանցագործություններ է կատարել, որ կարելի է տարբեր ուղղություններով պատասխանատվության ենթարկելու գործընթաց նախաձեռնել։ Իսկ գլխավոր հանցագործ Ալիևի գործողությունները պետք է արժանանան իրավական գնահատականի։

Պատերազմից երկուսուկես տարի անց Ադրբեջանը նույնիսկ չի հանձնել բոլոր գերիներին։ Էլ չենք խոսում գերիներին, խաղաղ բնակչության ներկայացուցիչներին խոշտանգելու ու գնդակահարելու մասին։ Մյուս կողմից էլ անհրաժեշտ են կոնկրետ քայլեր խորհրդային ժամանակաշրջանում Ադրբեջանում ապրող հայ բնակչության, նրանց ունեցվածքի գույքագրման և դրան համապատասխան պահանջների ներկայացման վերաբերյալ։ Այդ շրջանակներում, բացի Արցախի հայության հարցերը բարձրացնելուց, օրինակ՝ կարելի էր օգտագործել նաև Ադրբեջանից բռնագաղթածների համայնքի գործոնը, որը իր իրավունքների մասով նույնպես կարող է պահանջներ ներկայացնել ու դիմել միջազգային տարբեր կառույցների։

Բայց ՀՀ իշխանությունները դժկամությամբ են հակազդում հակառակորդին կամ էլ ուղղակի չեն հակազդում։ Երևի պատճառն այն է, որ Ադրբեջանին պետք է, որ Հայաստանում ներկայում կառավարող թիմը մնա իշխանության, որպեսզի իրենց ծրագրերն իրականություն դառնան։ Իսկ իշխանությունների համար իրենց աթոռից թանկ բան չկա։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and Youth