Yerevan, 05.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Քիչ տեսականիով, բայց առաջատարներից մեկը. «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Krombasher-ը Գերմանիայի երկրորդ գարեջուր արտադրողն է, որից առաջ միայն «ժողովրդական» Օթինգերն է։ Այս գարեջրագործական կոնցեռնի ծննդավայրը փոքրիկ Կրոմբախ քաղաքն է։ Չնայած իր փոքր չափերին, այն միշտ եղել է կարևոր տրանսպորտային հանգույց: Հենց Կրոմբախով էր անցնում Քյոլն տանող ճանապարհը։ Կրոմբախից հետո ճանապարհը սար է բարձրանում, և, հետևաբար, քաղաքում բոլորը սայլերն ու կառքերը հավաքում, պատրաստվում էին դժվարին ճանապարհորդության։ Այդ հարկադիր կանգառը անպայման ուղեկցվում էր տեղի պանդոկներում գարեջուր ըմպելով: Քաղաքի մասին առաջին հիշատակումը թվագրվում է 1300 թվականով։ Եվ, ըստ երևույթին, նույնիսկ այն ժամանակ այնտեղ գարեջրի գործարաններ կային։ Քաղաքի զարգացման համար կարևոր իրադարձություն էր շրջակա հողերում գարեջրի արտադրության մասին ընդունված օրենքը։

Դա 1618 թվականին էր: Օրենքի էությունն այն էր, որ յուրաքանչյուր ոք, ով ցանկանում էր եփել այդ արբեցնող ըմպելիքը, նախ պետք է թույլտվություն ստանար մագիստրատից: Ավելին, միայն արտադրողները կարող էին գարեջուր վաճառել։ Ավելորդ է ասել, որ նման նորամուծությունը լավագույնս է ազդել այդ ալկոհոլի որակի վրա, և քաղաքը շարունակել է ծաղկել՝ լինելով տարանցիկ կարևոր կետ։ 1803 թվականին Կրեյբախում հայտնվել է առաջին խոշոր գարեջրի գործարանը։ Փոքր քաղաքը լի էր փաբերով և պանդոկներով, որոնք սպասարկում էին հյուսիսից կամ հարավից եկած այցելուներին: Ուստի գարեջրի գործարանը դարձել էր «քաղաք ձևավորող» ձեռնարկություններից մեկը։ Krombach գարեջրի համբավը վաղուց էր տարածվել շրջակայքում, սակայն այն դուրս է եկել քաղաքի սահմաններից միայն 1829 թվականին։

Պահպանվել է գրեթե 3700 լիտր գարեջրի մատակարարման մասին պայմանագիրը Օլպե քաղաքի հետ, որը գտնվում էր Կրոմբախից 9 կիլոմետր հեռավորության վրա։ Հետագա տասնամյակներում սկսվել է արդյունաբերական հեղափոխությունը այն տարածաշրջանում, որտեղ գտնվում են այդ քաղաքները։ Դրանք ոսկե օրեր են եղել գարեջրագործների համար։ Նախ՝ հայտնվել են շատ փող ունեցող մարդիկ, ովքեր սիրում են տեղական գարեջուրը։ Երկրորդ հերթին՝ մի փոքր ուշ սկսել են հայտնվել գործարաններ, որոնց բանվորները նույնպես հսկայական քանակությամբ են խմել այդ խմիչքը։ Եվ երրորդ հերթին՝ 1861 թվականին երկաթուղին է հասել Կրոմբախ, որը հնարավորություն է տվել արագորեն ալկոհոլային խմիչքներ հասցնել երկրի բոլոր անկյունները: 19-րդ դարի վերջում Կրոմբախում մի քանի գարեջրի գործարան է եղել, և նրանցից ոչ մեկին չէր կարելի անվանել չգործող։

Բայց արտադրություններից մեկը, որը հետագայում դարձել է Krombasher կոնցեռնը, աչքի է ընկել նույնիսկ մրցակիցների ֆոնին։ Գործարանը հիմնադրվել է 1890 թվականին, և երկու տարի անց սկսվել է գարեջրի արտադրությունը։ Հաջողության գաղտնիքը Պիլսենի գայլուկն էր, որը տեղական գարեջրագործները չէին օ գ տ ա գոր ծում։ Մի ջազգ ա յին շու կ ա Krombasher գարեջրի մուտքի համար պահանջվել է ընդամենը 10 տարի։ 1901 թվականին այդ գարեջուրը սկսել է վաճառվել անգամ Հոլանդիայի Անտվերպեն քաղաքում։ Մինչև Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկիզբը Krombasher-ը ինտենսիվորեն մեծացրել է իր արտադրական հզորությունները, քանի որ ղեկավարությունը քաջ գիտակցում էր, որ հայրենի շրջանից դուրս հաջողությունը հնարավոր է միայն մատչելի գնով։ Բացվել են նոր հորիզոններ, բայց բոլոր ծրագրերը ի չիք են դարձել Առաջին համաշխարհային պատերազմի պատճառով:

Սկսվել է տնտեսական ճգնաժամը, որը շարունակվել է նաև պատերազմից հետո: Պատերազմների միջև ընկած ժամանակահատվածը ևս հեշտ չի եղել, Մեծ դեպրեսիան է հարվածել, և միլիոնավոր գերմանացիներ կորցրել են իրենց աշխատանքը: Տնտեսական ցնցումների հետևանքով իշխանության են եկել նացիոնալ-սոցիալիստները, որոնք որոշել են շփվել խոշոր արդյունաբերողների հետ իրենց կանոններով: Արդյունքում 19331935 թվականներին գարեջրի արտադրությունն ամբողջ Գերմանիայում 58-ից նվազել է մինչև 37 միլ իոն հեկտոլիտրի։ Եվ Krombacher ընկերությունը, հավանաբար, միակ արտադրողն էր, որը ծաղկել էր մինչև 1939 թվականը:

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո արտադրությունը պետք է վերականգնվեր, և գերմանացիները ստիպված են եղել նորից սովորել գարեջուր խմել, քանի որ մեկ շնչին բաժին ընկնող սպառումը նախապատերազմյան 82 լիտրից կրճատվել էր մինչև «ծիծաղելի» 25 լիտրի։ Գարեջրի արդյունաբերության վերել քը սկսվել է միայն 1950 թվականին, իսկ 10 տարի անց սպառումը հասել է 91 լիտրի։ Եվ աճի ցուցանիշով առաջատարն է եղել Կրոմբախերը։ Մինչև 2004 թվականը նա գարեջրի ամենամեծ անկախ արտադրողն է եղել Գերմանիայում: Եվ այսօր էլ այն հետ չի մնում Օթինգերից, չնայած այն հանգամանքին, որ արտադրում է այդ ըմպելիքի ընդամենը մի քանի տեսակ։

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and YouthSIA 2025 Award Ceremony Held under AraratBank SponsorshipRenovation Loans, Fast and Affordable with IDBankAraratBank Joins ArcaQRNature in the Language of Music: IDBank as Main Partner of the “Symphonic Forest” Concert