Yerevan, 11.August.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Գալիս է որոշումների ժամանակը. կան խաղացողներ, որոնք պատրաստ են խաղալ սրման և տարածաշրջանի ռազմաքաղաքական վերահսկողության նոր ձևաչափ ստեղծելու համար․ «Փաստ»

ANALYSIS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

regnum.ru-ն «Ինչու՞ էր Փաշինյանը թռել Փարիզ» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Նիկոլ Փաշինյանն աշխատանքային այցով մեկնել էր Փարիզ, որտեղ Ելիսեյան պալատում Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի հետ զրուցել էր ու քննարկել ԵրևանԲաքու հարաբերությունների հեռանկարները։ Հնարավոր է՝ այդ այցը պայմանավորված է նրանով, որ Ֆրանսիան ներկայում նախագահում է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում, իսկ Հայաստանը հույս ունի Փարիզի և անձամբ նախագահ Մակրոնի աջակցությամբ իր խնդիրները մտցնել այդ կառույցի օրակարգ։

Այդ առնչությամբ Փարիզում կայացած ճեպազրույցում Փաշինյանը հայտարարել էր, որ «անհրաժեշտ է համարում» գնալ «1991 թվականի դեկտեմբերի 8-ի ԱՊՀ-ի ստեղծման մասին համաձայնագրով հաստատված սահմանների փոխադարձ ճանաչման հիմքով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի ստորագրման» ուղիով, ինչպես նաև ընդգծել էր «Ադրբեջանի և Լեռնային Ղարաբաղի միջև քննարկումներ սկսելու կարևորությունը»:

Բայց Մակրոնը, կարծես թե, դեռ խուսափում է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մակարդակով Երևանի առաջարկած գործողությունների սցենարից՝ իր դիրքորոշումը արտահայտելով ընդհանուր բառերով։ Նա, ինչպես միշտ, կողմերին կոչ էր արել «ապասրել իրավիճակը և առանց հապաղելու վերսկսել բանակցությունները» ու ասել էր, որ «մտադիր է խոսել իր ադրբեջանցի գործընկեր Իլհամ Ալիևի հետ»։ Դրանից անմիջապես բխում է ընդհանուր եզրակացություն: Պաշտոնական Երևանը շարունակում է Մոսկվային զուգահեռ կառուցել Ադրբեջանի հետ խնդիրներ լուծելու «հնարավորությունների ալիք»՝ անկեղծորեն ակնարկելով արտաքին քաղաքական այլընտրանքի առկայության մասին։ Եվ ոչ միայն դա: Փաստորեն, խոսքը 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի խաղաղության պայմանագրի վերանայման մասին է, որը կանգնեցրել է Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմը, և որի հիման վրա մինչ այժմ մշակվել են առաջարկվող խաղաղության պայմանագրի դրույթները։ Փաստն այն է, որ Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ Ֆրանսիան իրեն ոչ միանշանակ էր պահել իրական պասիվության ֆոնին։ Մի կողմից՝ Ֆրանսիայի Սենատն ընդունել էր Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության (ԼՂՀ) անկախությունը ճանաչող բանաձև։

Մյուս կողմից՝ այդ փաստաթուղթը չէր արժանացել նախագահ Մակրոնի հավանությանը, թեև Երևանում շատերը հույս ունեին, որ Փարիզը կգնա նման քայլի։ Դա սխալ ախտորոշում էր, չնայած ելնում էր նրանից, որ Ֆրանսիայում կա լուրջ հայկական սփյուռք, հայկական լոբբի, որն ընդունակ է Ալիևի թիկունքին դանակ խփել։ Ուստի, այժմ հարց է առաջանում, թե ինչո՞վ են պայմանավորված Երևանի նոր աշխուժացած հույսերը առ այն, որ Փարիզի համար Անդրկովկասի խնդիրները կտեղափոխվեն եթե ոչ առաջին, ապա նկատելի նշանակություն ունեցող կատեգորիա։

Թեև պատկերացնելը, որ Փարիզը պատրաստ կլինի որոշ ռազմական ուժեր ուղարկել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև առճակատման գիծ, ընդամենը քաղաքական ֆանտազիայի ոլորտից է։ Այդ դեպքում ինչի՞ց ելնելով է Փաշինյանը ներկայում կոչ անում Ֆրանսիային գոնե խորհրդանշական կերպով ակտիվորեն մասնակցել Ղարաբաղյան հիմնախնդրի հետպատերազմյան կարգավորմանը։

Այդ առումով ուժեղ զգացողություն կա, որ Հայաստանի կողմից կառուցվում է Ադրբեջանի հետ բանակցային գործընթացի, այսպես կոչված, միջազգայնացումը, որը ներառում է նաև նախկին Ուկրաինայի ԽՍՀ տարածքում ճգնաժամի հեռանկարների հետ հարաբերակցության տարրեր և Ֆրանսիայի տարածաշրջանային դերի հնարավոր փոխակերպում: Բացի այդ, Հայաստանում հնչել է ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի կարծիքը: Նա պնդել է, որ «Ռուսաստանը կորցրել է Ղարաբաղյան կարգավորման բանալին», և որ «Ռուսաստանի դեպքում ամեն ինչ շատ ավելի կառուցողական կլիներ, եթե չլինեին նախկին Ուկրաինայի ԽՍՀ-ի հետ հակամարտությունը», որի արդյունքում իբր հիմա «Մոսկվայի վիճակը ծանր է»։ Նրա կարծիքով, «ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ն հնարավորություն ունեն անել այնպես, որ հայկական կողմի վիճակը չվատթարանա», և ամեն ինչ «կախված է նրանից, թե Վաշինգտոնն ու Բրյուսելը որքան լրջորեն ներգրավված կլինեն այդ հարցում (խոսքը վերաբերել է նախկին ՈւԽՍՀ-ին):

Ինչ վերաբերում է Ադրբեջանին, ապա պաշտոնական մակարդակով շատ զգուշավոր է մեկնաբանում նախկին Ուկրաինայի ԽՍՀ-ի տարածքում ստեղծված իրավիճակը, թեև ինչ-որ բան հուշում է, որ Ալիևն, ի տարբերություն Երևանի, այլ դիրքորոշում ունի։ Նա ավելի իրատեսորեն է գնահատում Հայաստանի հետ հարաբերությունների խնդիրը միջազգային մեծ քաղաքականության մեջ նորովի ինտեգրելու հեռանկարը և այն Ռուսաստանի և հավաքական Արևմուտքի հակասությունների մակարդակին հասցնելը։ Միաժամանակ, Բաքուն ճիշտ է գնահատել Մոսկվայի արձագանքը Հայաստանի՝ ՀԱՊԿին ուղղված օգնության կոչին, և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներից մեկի՝ Ֆրանսիայի բանավոր դիվանագիտական ակտիվացման պատճառները։

Եվ կրկին Հայաստանի ողջ խնդիրը իրավիճակի ախտորոշման, ռուսամետ և արևմտամետ երկու ճամբարների բաժանումն է։ Ինչ վերաբերում է Մոսկվային, նա առայժմ սպասում է։ Ներկայումս ինչ-որ կանխատեսումներ անելու համար անհրաժեշտ է իմանալ այն մանրամասները, որոնք շատերի համար անհայտ են։ Բայց գալիս է որոշումների ժամանակը, քանի որ կան խաղացողներ, որոնք պատրաստ են խաղալ սրման և տարածաշրջանի ռազմաքաղաքական վերահսկողության նոր ձևաչափ ստեղծելու համար։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Unibank Becomes the Gold Sponsor of FC AlashkertUcom Integrates SatisfAI Platform for Continuous Customer Satisfaction Analysis The Power of One Dram Team Visits the Hayordi CampAmeriabank Joins UATE, Marking a Groundbreaking Partnership between the Financial and Technological SectorsWhen September Comes: Idram&IDBankNew Ucom Sales and Service Center Opened at Mashtots Avenue 7/4 Reputation Management in Armenia: Shushan HarutyunyanIDBank's new premium business card – Mastercard Business PreferredUcom and SunChild NGO Launch Innovative "Smart Birdwatching" Educational ProjectRalph Yirikian Delivers a Lecture at Slavonic University's Engineering Summer School Beating the heat, earning idcoins: Idram & IDBankUnibank - the Main Sponsor of the Velosolutions UCI Pump Track World Championship Qualifier in Armenia What to do If you’ve already become a victim of fraud Idram and IDBank participated in Sevan Startup SummitArmenian National Festival Takes Place under AraratBank's SponsorshipArmDrone Community will launch a One-Month Free Educational Program with Ucom’s SupportAmeriabank Receives Euromoney Award for Excellence 2025 as the Best Bank in ArmeniaAraratBank's “The Will to Get Back on Your Feet Again” Film Series to Be Featured at Armenian National FestivalOnline Payments via ApplePay Now Available for vPOS Clients of Ameriabank Ucom Subscribers Increasingly Use Internet While Roaming Horizon Camp: With AraratBank's Support - Towards Leadership and Financial LiteracyIdram at Tech Week 2025Idram and Alipay+ Facilitate Cross-Border QR Payments in Armenia, Connecting Local Merchants with Global Digital Wallet Users"Business Process Optimization with AI" – a Course for the Senior Management of AraratBankA Protected Ecosystem thanks to Advanced Technology: Ucom and FPWC Join Forces DIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramMoody's upgrades Converse Bank's ratingsAraratBank participated in the WEPs regional experience-sharing workshopIDBank issues the 3rd, 4th and 5th tranches of bonds of 2025AraratBank: Special Rate for SWIFT Transfers up to EUR 20,000 IDBank Opens a New Branch at Homplex MallUcom Launches 5G Network in Abovyan and EjmiatsinCustomer Appreciation Day at IDBankAraratBank Joins BAFT AssociationOver AMD 12 Billion Provided by AraratBank in 2024 to Support the MSME SectorUcom’s General Director Joined the International CirculUP! Forum to Foster Circular Innovation in ArmeniaIDBank Representative Joins the Editorial Board of Trade Finance GlobalDIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramHow to Protect Your Bank Card Data Ucom Subscribers can Benefit from 5G Network in More than 40 Countries Ameriabank's MyInvest Platform Gains Direct Access to AMXTrader Trading SystemWith Support of Ucom New EdPad Educational Tablet Piloted in Armenia AraratBank holds Annual General Meeting of Shareholders IDBank and Henley & Partners Successfully Held the “Invest Beyond Borders: Global Mobility & Private Banking” Event in YerevanMoody's upgrades long-term deposit ratings of Unibank to B1, outlook stableKapan International Music Festival to Take Place Third Time, Welcomes World-Class Artists and Debuts in Armenia Ucom Launches Special Promotion for Armenian Football Fans Ahead of FIFA Club World Cup 2025Idram is now available on TemuConverse Bank Partners with IFC to Boost Trade Finance Capabilities Side by Side: IDBank Launches New Program for women forcibly displaced from Artsakh