Yerevan, 06.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Իշխանությունների նկատմամբ վստահության դեֆիցիտը ահռելի չափեր է ստացել. «Փաստ»

POLITICS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ցանկացած երկրում վստահությունը շատ կարևոր հանգամանք է հատկապես ներդրումների իրականացման և ֆինանսների կառավարման հարցերում։ 2018 թվականի վերջին Նիկոլ Փաշինյանը արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացման անհրաժեշտությունը հիմնավորում էր նրանով, թե իբր քաղաքական անորոշություններն արգելակում են ներդրումների իրականացմանը։ Ու ընդհանրապես, իր ողջ պաշտոնավարման ընթացքում Փաշինյանը փորձել է այնպիսի տպավորություն ստեղծել, թե իշխանափոխության արդյունքում Հայաստանի նկատմամբ հետաքրքրությունն ու իշխանությունների հանդեպ վստահությունն այնքան մեծ է, որ սփյուռքից և արտերկրից գործարարներն ուղղակի հերթ են կանգնել ներդրումների համար։

Իրականում շատ արագ համոզվեցինք, որ այս իշխանություններն անբարենպաստ պայմաններ են ստեղծում տնտեսվարողների համար, նրանց նկատմամբ տարատեսակ ճնշումների գործիքներ կիրառում, ոտնահարում բանկային գաղտնիքը և այլն, ինչը մեծապես վանում է ներդրողներին։ Իշխանությունների նկատմամբ անվստահությունն ավելի խորացավ հատկապես պատերազմից հետո, երբ տարբեր տեղեկություններ հրապարակվեցին այն մասին, որ Հայաստան ուղարկված օգնության մի զգալի մասը, մեղմ ասած, անորոշ ճակատագիր է ունեցել, իսկ աշխարհասփյուռ հայության կողմից «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի համար հանգանակված ֆինանսական միջոցների զգալի մասը՝ 52 միլիարդ դրամ (մոտ 107 միլիոն դոլար), չի ծառայել իր բուն նպատակին։ Պարզվեց, որ այդ գումարը փոխանցվել է պետբյուջե և հայտնվել կառավարության տնօրինության տակ:

Իսկ թե ինչո՞վ էր պայմանավորված հիմնադրամի գումարների՝ պետբյուջե փոխանցման անհրաժեշտությունը, այդպես էլ մնում է հարցական։ Առ այսօր հոդաբաշխ, տրամաբանական որևէ պատասխան չի տրվել: Բացի դրանից, մինչև հիմա չկա նաև հստակ հաշվետվություն, թե կոնկրետ ինչ ուղղություններով և ինչպես են ծախսվել այդ գումարները։ Իսկ այդ գումարները թիրախային օգտագործելու մասին կառավարության հավաստիացումներն արդեն վաղուց հույս չեն ներշնչում։ Իշխանություններն անգամ որևէ ջանքեր չեն գործադրում իրենց նկատմամբ խաթարված վստահությունը վերականգնելու և իրենց տնօրինության տակ հայտնված գումարները հիմնադրամին փոխանցելու ուղղությամբ։

Այնինչ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը համահայկական նշանակություն ունի, և հանգանակված միջոցների արդյունավետ օգտագործման հետ կապված բացերը կարող են բացասական ազդել հաջորդ տարիների հանգանակությունների չափի վրա, անգամ հիմնադրամի գոյության նպատակահարմարության հարց առաջ բերել, ինչի հետևանքով համայն հայության շահերը շոշափող ծրագրերը կմնան կիսատ կամ իրականություն չեն դառնա։ Ուստի պատահական չէ, որ ՀՀ նախկին նախագահները նախընտրում են չմասնակցել «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի նիստերին։ Օրինակ՝ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն անգամ հրաժարվեց ընդգրկվել «Հայաստան» հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի կազմում՝ կապված հիմնադրամի կողմից վերջին ժամանակահատվածում ֆինանսական թափանցիկության, վստահելիության և հաշվետվողականության կորստի հետ։ Հիմնադրամի նկատմամբ վստահության անկման հանգամանքով է պայմանավորված նաև, որ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հունիսի 25-ին չմասնակցեց «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի տարեկան 31-րդ նիստին։

Ավելին՝ նա օրեր առաջ իր անհամաձայնությունն էր հայտնել հոգաբարձուների խորհրդի անդամ լինելու պաշտոնական առաջարկին: Կարևոր հանգամանք է, որ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի 31-րդ նիստին չէին մասնակցում ինչպես Արցախի Հանրապետության նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյան ու Բակո Սահակյանը, այնպես էլ Ամենայն հայոց կաթողիկոսը։ Պատերազմի ժամանակ համայն հայության ջանքերով հանգանակված գումարների կառավարման հարցը բարձրացվում է ոչ միայն երկրի ներսում, այլև սփյուռքում, որտեղ ՀՀ իշխանությունները վստահության մեծ դեֆիցիտ ունեն։

Մամուլում նույնիսկ տեղեկություն տարածվեց, որ սփյուռքում մերժել են հանձնակատար Զարեհ Սինանյանի՝ Հայաստանում ներդրումներ իրականացնելու հորդորները՝ նշելով, որ չեն վստահում ՀՀ իշխանություններին նրանց պահվածքի և հատկապես համահայկական հիմնադրամի գումարները ոչ ճիշտ օգտագործելու պատճառով։ Ըստ այդմ, Սինանյանին պարզ հասկացրել են, որ մինչև իշխանությունները հրաժարական չտան, ներդրումներ չեն անելու։ Թերևս սփյուռքահայերը ևս հասկացել են, որ իշխանությունների ուշք ու միտքը հնարավորինս շատ կապիտալ կուտակելն է, նրանք ոչ միայն չեն բավարարվում պետբյուջեի ծախսերի, թանկացումների և դոլար/դրամ փոխարժեքի տատանումների հաշվին հարստանալով, այլև աչք ունեն բոլոր այն միջոցների վրա, որտեղ ինչոր բան քերելու հնարավորություն կա։

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and Youth