Շագանակագեղձի քաղցկեղը և դրա առաջացման կանխարգելումը․ Արամ Ադամյան
SOCIETYՇագանակագեղձի քաղցկեղը ամենատարածված քաղցկեղներից մեկն է: Այն կազմում է տղամարդկանց մոտ ախտորոշված բոլոր չարորակ ուռուցքների ավելի քան 14%-ը: Հիվանդությունը դանդաղ է զարգանում և կարող է տարիներ շարունակ զարգանալ առանց հատուկ ախտանշանների: Հիվանդության և դրա առաջացմանը նպաստող գործոնների մասին խոսել ենք «Աստղիկ» ԲԿ-ի ուրոլոգ Արամ Ադամյանի հետ։
-Վաղ փուլերում շագանակագեղձի ուռուցքը չի անցնում շագանակագեղձի սահմաններից և գործնականում ոչ մի կերպ չի արտահայտվում։ Ինչպե՞ս կարելի է այս դեպքում ախտորոշել հիվանդությունը։
-Խոսքս պետք է սկսեմ հետևյալով` հիվանդությունը ավելի հեշտ է կանխարգելել, քան բուժել: Առնվազն ավելի հեշտ է կատարել սկրինինգ հետազոտություններ, քան պայքարել հիվանդությունների՝ մասնավորապես քաղցկեղներիի տարածված ձևերի դեմ:
Շագանակագեղձի քաղցկեղը երկրորդ ամենատարածված քաղցկեղն է տղամարդկանց մոտ, ախտահարելով մոտ 1,1 մլն տղամարդու 2012թ. ի տվյալներով: Շագանակգեղձի քաղցկեղի սկրինինգային ախտորոշման համար կատարվում է պրստատ սպեցիֆիկ անտիգենի որոշում (PSA)` 50տարեկանից ընդհանուր պոպուլյացիայում, 45տ ից երբ առկա է ընտանեկան անամնեզ կամ, երբ բուժառուն ունի աֆրիկյան ծագում: Կարևոր հետազոտություն է համարվում շագանակագեղձի մատնային զննումը, իսկ գործիքային քննություններից շագանակգեղձի մուլտիպարամետրիկ մագնիտո-ռեզոնանսային հետազոտությունը (mpMRI):
-Ո՞ր գործոններն են նպաստում հիվանդության առաջացմանը և զարգացմանը։
-Շագանակագեղձի ռիսկի գործոններն են համարվում`տարիքը, ժառանգական նախատրամադրվածությունը և աշխարհագրական պատկանելիությունը: Ռիսկի գործոններին են դասվում նաև մետաբոլիկ համախտանիշի/ճարպակալման առկայությունը, ալկոհոլի չարաշահումը, իհարկե անմասն չի մնում ծխելը:
-Կան միջազգային հետազոտություններ, որոնք ցույց են տալիս ծխելու և շագանակագեղձի քաղցկեղի զարգացման միջև հստակ կապի մասին: Ինչպե՞ս կարելի է նվազեցնել հիվանդության առաջացման ռիսկը այս դեպքում։
-Ծխելը կապված է շագանակագեղձի քաղցկեղից բարձր մահացության հետ: Ընդ որում ռիսկը որոշակիորեն կարող է պահպանվել անգամ ծխելը թողնելուց հետո: Կապ ունի, թե բուժառուն որքան ժամանակ է ծխել, և երբ է թողել ծխելը: Մասնավորապես ըստ որոշ միջազգային հետազոտությունների ծխելը համարվում է շագանակագեղձի քաղցկեղից մահացության ռիսկի նշանակալի գործոն, նաև նշվում է օրական ծխախոտի քանակի օգտագործման և ռիսկի բարձրացման կապը։
Բանն այն է, որ սիգարետի ծուխը պարունակում է 100-ից ավելի վնասակար և քաղցկեղածին նյութեր, որոնք նպաստում են քաղցկեղի առաջացմանը, իսկ հետագայում բացասաբար են ազդում բուժման արդյունավետության վրա։ Այդ իսկ պատճառով կարևոր է, որպեսզի մարդիկ չսկսեն ծխել, իսկ եթե ծխում են վերջ տան այդ վնասակար սովորությանը։ Այն դեպքերում, երբ չի հաջողվում թողնել ծխելը, խորհուրդ է տրվում անցում կատարել նիկոտինի մատակարարման անծուխ այլընտրանքների, ինչպիսիք են նիկոտինային սպեղանիները, մաստակները կամ ծխախոտի տաքացման համակարգերը։ Այս այլընտրանքները ևս ամբողջովին անվնաս չեն, սակայն գիտական հետազոտությունները ցույց են տալիս որ դրանք կարող են նվազեցնել հիվանդացության ռիսկը։
Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025
IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on Guarantees
Ucom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course
Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilience
AraratBank and Arca's joint campaign has ended
IDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in Armenia
GRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia
Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition
Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi Camp
Idram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNet
Ucom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia
Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital Future
IDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United States
RoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship
“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.”
Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad Announced
Unibank's VISA DIGITAL cards are now free
Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of Understanding
Idram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant International
STEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s Support
Solar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of
Ucom and SunChild
Idram Announces Partnership with WeChat Pay
AraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US
“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature
Speed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program
Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia
Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube Invest
Idram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition Concludes
Lusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation
5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathon
Ucom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor
AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG
Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US
AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club 
The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej Times
Ameriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion
Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos)
AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little Ones
Opportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBank
The Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population
"You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel Cardholders
Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony Orchestra
New Campaign Ahead of Savings Day: IDBank
Think beyond today. Why save?
Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI
The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service 
Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference
IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference
With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched
Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia
