Yerevan, 26.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Ավելի ողջամիտ է համարվում համապատասխան տուրք սահմանելը. «Փաստ»

ANALYSIS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունը հանրային քննարկման է ներկայացրել «Պետական տուրքի մասին» օրենքում և Հարկային օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին, Ընդերքի մասին օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին օրենքների նախագծերը: Հիմնավորման մեջ նշվում է, որ օրենքների նախագծերի փաթեթը մշակվել է՝ հիմք ընդունելով 2020-2050թթ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավարության 3-րդ՝ «Արդյունավետ և հաշվետու կառավարում» և 8-րդ՝ «Մաքուր և կանաչ Հայաստան» մեգանպատակները, այն է՝ «3.պետական մարնների գործունեությունը դարձնենք թափանցիկ, հանրամատչելի, արդյունավետ, վերահսկելի և մասնակցային, ինչպես նաև կերտենք նոր ժամանակների՝ նախաձեռնող, արդյունք տված, բարեվարքության բարձրագույն նորմերին համապատասխանող, պատասխանատու և արհեստավարժ հանրային ծառայողներ» և «8. ապահովենք շրջակա ջավայրի համատարած պահպանությունն ու զանգվածային առողջացումը, բնական պաշարների սահմանափակ և պատասխանատու օգտագործումն ու ամբարումը՝ ի շահ ներկա և ապագա սերունդների»։

Հաշվի առնելով, որ Հայաստանի Հանրապետության ընդերքի ուսումնասիրությունը և օգտակար հանածոների վերաբերյալ վստահարժան տեղեկատվության տիրապետումը հանդիսանում է պետության անվտանգային, տնտեսական և երկարաժամկետ որոշումների ընդունման կարևորագույն հենքերից մեկը, իսկ հավաքագրված տեղեկությունների մեծ մասը ստացված է դեռևս խորհրդային տարիներին կատարված հետախուզական աշխատանքներից, նախագծերի հեղինակները գտնում են, որ անհրաժեշտ է մի կողմից լրացուցիչ քայլեր ձեռնարկել ընդերքի ուսումնասիրության աշխատանքների խթանման ուղղությամբ, որի արդյունքում կապահովվի նաև կայուն զարգացման հիմնադրույթը՝ զարգացում, որը թույլ է տալիս բավարարել ներկա պահանջմունքները՝ ապագա սերունդներին նույնպես ապահովելով նման հնարավորություններով, իսկ մյուս կողմից՝ ավելի հասցեական, պետության կողմից իրականացվող մասնագիտական և մեծածավալ գործառույթի՝ ընդերքաբանական փորձաքննության դիմաց վճարման սահմանման ուղղությամբ։

«Հարկ է նշել, որ ուսումնասիրությունների և հետախուզությունների փուլում մասնավոր ընկերությունները իրականացնում են հիմնականում ծախսեր՝ տվյալ տարիների համար ուղղակի շահույթ չստանալով (շահույթի ստացումը ենթադրվում է իհարկե և կախված է հենց ուսումնասիրության արդյունքներից, սակայն հաջորդ՝ արդյունահանման փուլում)։ Ուստի գտնում ենք, որ նպատակահարմար է առաջիկա երեք տարիներին ուսումնասիրության իրավունքի համար դիմած ընկերություններին իրավունքի ստացման համար որպես տարեկան պետական տուրք սահմանել բազային տուրքի դրույքաչափը։

Փոխարենը ավելի ողջամիտ է համապատասխան տուրք սահմանել պետության կողմից արդեն իսկ ստացված իրավունքի շրջանակներում իրականացված աշխատանքների արդյունքով ընկերության ներկայացրած պաշարների հաշվետվությունը փորձաքննելու համար, ինչպես օրինակ Ընդերքի մասին օրենսգրքով սահմանված մյուս երկու փորձաքննությունների՝ ՇՄԱԳ հաշվետվության կամ տեխնիկական անվտանգության փորձաքննությունների դեպքում է։ Մասնավորապես, առաջարկվում է մետաղական օգտակար հանածոյի պաշարների հաշվետվության փորձաքննության համար սահմանել բազային տուրքի 500-ապատիկի չափով, իսկ ոչ մետաղական օգտակար հանածոյի պաշարների հաշվետվության փորձաքննության համար՝ բազային տուրքի 250-ապատիկի չափով պետական տուրք։

Նախագծով սահմանված փոփոխություններով իրականացվում են եզրույթային փոփոխություններ՝ միասնականացնելով Ընդերքի մասին օրենսգրքով, Հարկային օրենսգրքով և Պետական տուրքի մասին օրենքով սահմանված հասկացությունները։ Միաժամանակ, համապատասխանեցվում են օրենքներում կիրառվող հանքային ջրի օգտագործման նպատակները՝ բուժական կամ արդյունաբերական։ Առաջարկվում է նաև ըմպելասրահներում ջրի արդյունահանված յուրաքանչյուր խորանարդ մետրի համար Հարկային օրենսգրքով սահմանված 0 դրամ դրույքաչափի փոխարեն սահմանել 40 դրամ դրույքաչափ՝ հաշվի առնելով Ընդերքի մասին օրենսգրքով ընդերքի օգտագործման և պահպանության հետ կապված հարաբերությունների իրավական կարգավորման հիմնադրույթներից ընդերքօգտագործման վճարովիությունը։

Օրենքների նախագծերի ընդունման կապակցությամբ լրացուցիչ ֆինանսական միջոցների անհրաժեշտություն չկա և պետական բյուջեի եկամուտներում և ծախսերում փոփոխությունները կիրականացվեն մուտքերի ավելացման տեսանկյունից՝ հաշվի առնելով, որ ժամանակավորապես ուսումնասիրությունների պետական տուրքի վճարը սահմանվում է 1000 դրամ, սակայն բոլոր ուսումնասիրության թույլտվությունների դեպքում իրենց վերջնական աշխատանքների՝ օգտակար հանածոների պաշարների հաստատման փուլում ավելանում է փորձաքննություն իրականացնելու վճար: Նշյալ օրենքների ընդունման կապակցությամբ նախատեսվում է պետական բյուջեում եկամուտների և ծախսերի ավելացում»,նշվում է հիմնավորման մեջ:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

AraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population "You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel CardholdersYoung Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking System