Yerevan, 07.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Արցախյան հակամարտության կարգավորման ինչ առաջարկներ են դրված սեղանին

POLITICS

Past.am

Արցախում մեկ ամսից ավելի է` շարունակվում են ռազմական գործողությունները: Դրանց զուգահեռ հակամարտության կարգավորման տարբեր մեխանիզմներ են առաջ քաշվում: Այս պահի դրությամբ համակարտության կարգավորման առաջարկներ են ներկայացրել ՌԴ-ն, ԱՄՆ-ն և Իրանը: Այդ առաջարկները ունեն ինչպես ակնհայտ նմանություններ, այնպես էլ աչքի զառնվող տարբերություններ:

Դիցուք՝ Իրանն առաջարկում է հարցը լուծել տարածաշրջանի երկրների հետ, այդ թվում, Թուրքիայի` դուրս հանելով Ֆրանսիային ու ԱՄՆ-ին` թողնելով միայն Ռուսաստանը: Իրանի փոխարտգործնախարարը Բաքվում խոսեց նաև Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության մասին: Այս առաջարկը ավելի շատ ուղղված է Իրանի շահերի սպասարկմանը, քանի որ այսպիսով Իրանը կարող էր դուրս գալ դիվանագիտական շրջափակումից և դառնալ տարածաշրջանային լուրջ խաղացող՝ ներգրավվելով հակամարտության կարգավորման գործընթացի մեջ: Մյուս կողմից, Իրանի ներգրավումը բխում էր նաև ՌԴ շահերից, քանի որ Իրանի միջոցով հնարավոր է սահմանափակել Թուրքիայի՝ տարածաշրջանում մանեվրելու հնարավորությունները: 

Ռուսաստանն առաջարկեց Ադրբեջանին հանձնել 5, այնուհետև 2 շրջանները: ՌԴ նախագահը պնդեց, որ բանակցությունները պիտի շարունակվեն ընթանալ եռանախագահող երկրների մակարդակով, սակայն նույնպես առաջարկեց ներգրավել Թուրքիային: Նա նաև հավելեց, որ և ադրբեջանական, և հայկական կողմերն իրենց համար հարազատ են: ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովն էլ հայտարարել էր, որ Ռուսաստանի ռազմական դիտորդները կարող են կրակի դադարեցման վերահսկողություն ապահովել Լեռնային Ղարաբաղում, սակայն վերջին խոսքը պատկանում է հակամարտության կողմերին: Այս առումով, Հայաստանը վարչապետի մակարդակով հայտարարել էր, որ Հայաստանի համար ընդունելի է ռուս խաղաղապահների տեղակայումը Արցախում, սակայն 5, այնուհետև 2 շրջանների հանձնման տարբերակը, որը ի դեպ առաջին անգամ չէ, որ հնչում է հակամարտության կարգավորման ողջ պատմության ընթացքում, պաշտոնական Երևանի կողմից փաստացի մերժվել է: 

Միացյալ Նահանգներն, ընդգծելով, որ Լեռնային Ղարաբաղի խաղաղապահները չպետք է հարևան երկրներից լինեն, առաջարկել է սկանդինավյան երկրների խաղաղապահներին տեղակայել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում: Կալիֆոռնիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ Սպիտակ տան ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ռոբերտ Օ'Բրայանն ասել է. «Թուրքիայի միջնորդության կամ խաղաղության ցանկացած դեր այս գործընթացում անընդունելի է Միացյալ Նահանգների և Հայաստանի համար»: «Մենք հավատում ենք, որ Լ հակամարտության երկու երկրներն էլ պետք է ընդունեն սկանդինավյան երկրների խաղաղապահների գաղափարը: Մենք աշխատում ենք Սկանդինավիայի կառավարությունների հետ խաղաղապահ ուժեր ստեղծելու ուղղությամբ, որոնք կարող են տեղակայվել տարածաշրջանում հրադադարի ռեժիմը պահպանելու համար» - ասել է Օ'Բրայանը: 

Հասկանալի է, որ այս տարբերակն էլ որևէ կերպ ընդունելի չի լինի ՌԴ-ի և Իրանի համար, քանի որ սկանդինավյան երկրները՝ Դանիա, Նորվեգիա , Իսլանդիա, հանդիսանում են ՆԱՏՕ անդամ պետություններ և նույն Իրանը որևէ պարագայում իր ռազմավարական շահերի գոտում չի հանդուրծի այս կառույցի ներկայությունը; Նույնը կարելի է ասել նաև Մոսկվայի վերաբերյալ: Հայաստանի համար այս մոտեցումը նույնպես դժվար թե ընդունելի լինի` հաշվի առնելով, որ ՆԱՏՕ անդամ է նաև այս պատերազմը Իլհամ Ալիևի ձեռքով սանձահարած Թուրքիան: 

Միակ ընդհանուր մոտեցումը, որը կարելի է առանձնացնել այս երեք կողմերի մոտ էլ, դա տարածաշրջանում ահաբեկչության սպառնալիքը բացառելու պահանջն էր և մտահոգությունը Թուրքիայի կողմից Արցախ վարձկան գրոհայիններին տեղափոխելու կապակցությամբ: Այս խնդիրը հատկապես զգայական է ՌԴ և Իրանի համար և դրանով է նաև պայմանավորված ՌԴ-ի կողմից Սիրիայում ահաբեկիչների կայաններին հասցված ավիահարվածները և Իրանում մեկնարկած լայնածավալ զորավարժությունները… 

AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives