Yerevan, 28.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Իրականում «բարեփոխումների» անվան ներքո ամայացնում են կրթության ոլորտը. «Փաստ»

ANALYSIS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

2019 թվականն աչքի ընկավ կրթության ոլորտում բուռն զարգացումներով: Փաշինյանը վարչապետի պաշտոնը ստանձնելուց հետո կրթական ոլորտում բարեփոխումներ կատարելու «հայտ» ներկայացրեց: 

Եվ ոլորտի մասնագետների մոտ սկզբում տպավորություն էր, թե վարչապետի նախաձեռնությամբ կրթական ոլորտում դինամիկ և դրական փոփոխություններ են սպասվում, որի արդյունքում Հայաստանում կրթությունը դառնալու է ավելի ճկուն և մրցակցային, բայց այդ տպավորությունները խաբուսիկ դուրս եկան: 

Կրթության ոլորտում իրական բարեփոխումների փոխարեն իշխանությունները նախաձեռնեցին այնպիսի փոփոխություններ, որոնց անհրաժեշտությունը բոլորովին չէր զգացվում: 

Եվ այս հարցում առաջին լուրջ խնդիրը հայագիտական առարկաները բուհերում ոչ պարտադիր դարձնելու որոշումն է, որը ուսանողների և դասախոսների շրջանում բողոքի տեղիք տվեց:

 Այս նախագիծն, ըստ էության, նշանակում է, որ շատ բուհեր, որոնք ունեն տեխնիկական ուղղվածություն, նախընտրելու են բնագիտական և մասնագիտական առարկաների դասավանդումը, և, ըստ էության, հայագիտական առարկաները դուրս են մնալու կրթական ծրագրերից: 

Սրան զուգահեռ՝ պարզ դարձավ «Հայոց եկեղեցու պատմություն» առարկան դպրոցական ծրագրերից դուրս թողնելու իշխանությունների մտադրությունը, որը պետք է իրականություն դառնա այդ առարկան «Հայոց պատմություն» առարկայի հետ միավորման արդյունքում: 

Ուշագրավ է, որ իշխանության այսպիսի նախաձեռնությունները կյանքի են կոչվում բնագիտական և տեխնիկական կրթության բարելավման վերաբերյալ լոզունգների ներքո: 

Վարչապետը բազմիցս խոսել է ՏՏ ոլորտի կարևորության մասին, կառավարության համար այն համարել է առաջնահերթ, սակայն անհասկանալի է, թե ինչով են հայագիտական առարկաների ամուր դիրքերը խանգարում այս իշխանություններին: 

Նշենք, որ հայագիտական և հասարակագիտական առարկաները չի կարելի անտեսել, քանի որ դրանց բարձր մակարդակի ապահովումը կարևոր է մեր պետության համար, ինչպես հայրենասեր քաղաքացիների դաստիարակության, այնպես էլ աշխարհին ներկայանալու և օրեցօր ահագնացող թուրք-ադրբեջանական պրոպագանդային դիմագրավելու համար: 

Սակայն սա չի խանգարում, որ վարչապետը նսեմացնի հայագիտական առարկաների դերակատարությունը՝ համարելով դրանք թամադայություն: 

Ֆրանսիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպումներից մեկի ընթացքում վերջինս հայտարարել էր, թե իրենց նպատակը թամադաներ պատրաստող կրթական համակարգը ինժեներներ պատրաստող կրթական համակարգով փոխարինելն է: 

Վարչապետի այսպիսի հայտարարություններից հասկանալի է դառնում, որ իշխանությունները գոնե պետք է տրամադրված լինեն բնագիտական առարկաների դասավանդման որակը և մակարդակը բարձրացնելու ուղղությամբ: 

Սակայն, ինչպես երևում է, նրանց մոտ երևում է նաև դպրոցներում բնագիտական առարկաների նշանակությունը թուլացնելու հակումը: 

Օրինակ՝ ԿԳՄՍ նախարարությունը ցանկանում է իր թեթև ձեռքով քիմիա, ֆիզիկա և կենսաբանություն առարկաները միավորել մեկ առարկայի շրջանակներում և դասավանդումը կազմակերպել միայն այդ ձևով: 

Պատահական չէ, որ ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արևիկ Անափիոսյանը հայտարարել է. 

«Քիմիա, ֆիզիկա և կենսաբանություն առարկաները մեզ մոտ առանձին են դասավանդվում, սակայն արտասահմանից մի շարք մասնագետներ քննարկումների ընթացքում նախարարությանը վստահեցրել են, որ այս 3-ի դասավանդման լավագույն մեթոդը մեկ առարկայով՝ բնագիտությամբ ուսուցանելն է»: 

Այսպիսի մոտեցումը լիովին հակասում է ինժեներներ պատրաստելու վերաբերյալ վարչապետի հայտարարությանը: 

Բնագիտական առարկաների միավորմամբ հնարավոր չէ խորը գիտելիքներ ապահովել դրանցից յուրաքանչյուրի վերաբերյալ, քանի որ քիմիան, ֆիզիկան և կենսաբանությունը լիովին առանձին և ծավալուն ոլորտներ են: 

Բացի դրանից, կրթության շուրջ բարեփոխումներ կատարելու հարցում ինչո՞ւ ԿԳՄՍ նախարարությունն առաջին հերթին հաշվի չի առնում հանրային կարծիքը, որ ամեն պատեհ առիթի հղում է կատարում ինչ-որ միջազգային մասնագետների: 

Պետք է գիտակցել, որ հապճեպ և առանց հանրային քննարկումների դնելու՝ յուրաքանչյուր կրթական փոփոխություն բուռն դիմադրություն է առաջ բերելու հասարակության շրջանում: 

Թեպետ, ինչպես արդեն ցույց է տալիս փորձը, հատկապես այս ոլորտում «սորոսականության» սկզբունքները ներմուծելու հարցում հասարակության դիրքորոշումը բնավ հետաքրքիր չէ: Ու ոչ միայն այս ոլորտում:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

IDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population "You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel CardholdersYoung Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference