Yerevan, 07.November.2025,
00
:
00
English
Հայերեն Русский
BREAKING
Lavrov: Russia intends to outline concrete steps to resolve issues in Karabakh Armenia President signs decree on calling snap parliamentary elections on June 20 Armenia President petitions to Constitutional Court Armenia legislature convenes special session to consider new Electoral Code Latvia parliament recognizes Armenian Genocide 145 new cases of COVID-19 confirmed in Armenia Armenia acting Deputy PM receives Iran Ambassador Azerbaijanis advance in territory of Nor Ghazanchi village of Karabakh's Martakert again, negotiations underway Lebanon official to Armenians: You were killed by sword, we—by famine, blockade, but culprit is one Al-Arabia: 10,000 people parade with torches in Yerevan in memory of 1.5 million Armenians killed in Ottoman Turkey Greek PM expects to meet with Erdogan in the near future Armenia Ombudsman on protest held in front of Prosecutor General's Office


Գիշատիչ լինում են ոչ միայն կենդանիները, այլ նաև... բույսերը

LIFE
Կիսվել

Մենք գիտենք, որ...

Աշխարհում բոլոր կենդանի օրգանիզմները ներառված են սննդային շղթայում. բույսերը ֆոտոսինթեզի շնորհիվ էներգիա են գեներացնում, կենդանիների որոշ տեսակներ սնվում են այդ բույսերով, իսկ այդ կենդանիներով սնվում են գիշատիչ այլ կենդանիներ, և դրա հակառակը չի լինում: 

Իրականում այդպես չէ:

Պարզվում է, որ կան նաև գիշատիչ բույսեր: Այսինքն՝ բույսեր, որոնք սնվում են կենդանիներով: Գիշատիչ բույսերը բազմամյա խոտաբույսեր են, որոնք որսում են միջատներ, հազվադեպ՝ այլ մանր կենդանիներ, և դրանք օգտագործում որպես լրացուցիչ (գլխավորապես ազոտային) սնունդ։ Սրանք հանդիպում են ամենուրեք (առավելապես արևադարձային և մերձարևադարձային երկրներում)։ Հայտնի է գիշատիչ բույսերի մոտ 500 տեսակ, Հայաստանում կա այդպիսի 3 տեսակ բույս։ Սրանք աճում են ազոտական միացություններով աղքատ միջավայրում՝ լճերի ու գետերի ափերին, տորֆային ճահիճներում, գերխոնավ մարգագետիններում։ Գիշատիչ բույսերը ունենում են միջատաորս հարմարանքներ՝ պարկեր, թարթիչավոր, ատամնաձև ելուստներ ու խոռոչներ, յուրահատուկ գունավորում, արտազատում են միջատներին հրապուրող քաղցրավուն, կպչուն և հոտավետ նյութեր։ Պեպսինի տիպի հատուկ ֆերմենտների և օրգանական թթուների (մրջնաթթու, բենզոյական թթու) միջոցով գիշատիչ բույսերը որսած միջատների սպիտակուցները քայքայում են առավել պարզ, հեշտ յուրացվող միացությունների։ Վերերկրյա գիշատիչ բույսերի արմատային համակարգը թույլ է զարգացած, ջրայինների մոտ այն բացակայում է, բայց նրանք կարող են իրենց գոյությունը պահպանել նաև հողից և ջրից ստացվող նյութերի հաշվին։ Կենդանական սնունդը արագացնում է այդ բույսերի զարգացումը, անցումը ծաղկման և պտղատվության։ Սրանք շատ զգայուն են, արտաքին գրգիռներին անմիջական և կտրուկ ռեակցիա տալու ունակությունը նրանց մոտ հասել է կատարելության։ Գիշատիչ բույսերից է խորշաբույսը, որը ազատ լողացող ջրային բույս է, նրա տերևների մի մասը ձևափոխվել են մանր փամփուշտիկների, որոնցով նա որսում է ջրային մանր կենդանիներ, որդեր, թրթուրներ և մարսում նրանց։ Գիշատիչ բույսերը հատկապես շատ են Գվինեայի, Օվկիանիայի և Ավստրալիայի մերձարևադարձային խոնավ կլիմա ունեցող անտառներում: Բանն այն է, որ այդ անտառներում շատ խիտ բուսականություն է, և գետնին մոտ գտնվող շարքերում համարյա լույսի շող չի ընկնում: Լիանաները հարմարվում են դրան ծառերի բներին փաթաթվելով և վերև բարձրանալով ու լույսին հասնելով: Իսկ որոշ բույսեր փոխել են իրենց «մասնագիտացումը» և անլույս միջավայրում գոյատևում են էներգիայի այլ աղբյուրներ գտնելով: Ընդ որում, նրանք տեղավորվում են ինչպես գետնի վրա , այնպես էլ այլ ծառերի բներին: Օրինակ, նեպենտեսը, իր էությամբ լիանա լինելով, տեղավորվում է ծառերի ճյուղերին, բացում է իր սափորիկները և սկսում որսալ միջատներ և այլ մանր կենդանիներ, ներառյալ՝ կաթնասուն կենդանիներ: Այս բույսի սափորիկը առաջանում է տերևների բարդ համակցությունից: Արտաքինից այն նման է ծաղկի և անգամ բուրում է ծաղկի պես, բայց դա ընդամենը «քաղցրի սիրահարների» համար վարպետորեն լարված թակարդ է: Երբ ինչ–որ կենդանի փորձում է օգտվել այդ «ծաղկի» քաղցր նեկտարից և ընկնում է սափորի մեջ՝ թակարդը փակվում է, և այդ կենդանին արդեն կարող է միայն ընդամենը մարսվել մի քանի ժամվա ընթացքում:

Նեպենտեսը իր անունը ստացել է հին հունական դիցաբանությունից: Բանն այն է, որ այդ անունը նշանակում է դեղ, դարման, որը ցրում է թախիծը, ժամանակակից բժշկական լեզվով ասած՝ հակադեպրեսանտ է: Որոշ գիտնականներ համարում են, որ այդպես անվանել են օփիումին հին Եգիպտոսում: Միջատների և մանր կրծողների համար այդ բույսի քաղցր նեկտարը ձգում է նրանց և կարծես թե օփիում լինի, բայց, ինչպես ասում են, ձրի պանիրը միայն թակարդում է լինում:

Կամո Խաչիկյան 

Կիսվել
Timeline
Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and Youth
All Timeline »
Most Popular
1 Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Conc... 2 Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s... 3 Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US 4 AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little Ones 5 Opportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region...
Poll