Yerevan, 07.November.2025,
00
:
00
English
Հայերեն Русский
BREAKING
Lavrov: Russia intends to outline concrete steps to resolve issues in Karabakh Armenia President signs decree on calling snap parliamentary elections on June 20 Armenia President petitions to Constitutional Court Armenia legislature convenes special session to consider new Electoral Code Latvia parliament recognizes Armenian Genocide 145 new cases of COVID-19 confirmed in Armenia Armenia acting Deputy PM receives Iran Ambassador Azerbaijanis advance in territory of Nor Ghazanchi village of Karabakh's Martakert again, negotiations underway Lebanon official to Armenians: You were killed by sword, we—by famine, blockade, but culprit is one Al-Arabia: 10,000 people parade with torches in Yerevan in memory of 1.5 million Armenians killed in Ottoman Turkey Greek PM expects to meet with Erdogan in the near future Armenia Ombudsman on protest held in front of Prosecutor General's Office


Սպորտն ու նրա ստվերային կողմերը՝ հին դարերից սկսյալ

LIFE
Կիսվել

Մենք գիտենք, որ...

Պրոֆեսիոնալ սպորտը զարգացել է վերջին դարերում, այն արդեն և՛ բիզնես է, և՛ տնտեսության ճյուղ:

Իրականում այնքան էլ այդպես չէ:

Պարզվում է, որ պրոֆեսիոնալ սպորտը եղել է և նախկինում, ընդ որում՝ այն ժամանակ էլ են այդ ոլորտում փողերի ու միջոցների հսկայական շրջանառություններ եղել: Դրանք եղել են օլիմպիական խաղերի ժամանակ Հին Հունաստանում և Հռոմում: Կարծիք կա, թե այն հին ժամանակներում մրցումներն անցնում էին անշահախնդրության և ազատ մրցակցության պայմաններում, և երիտասարդ մարզիկները ցուցադրում էին իրենց ուժը և ճարպկությունը: Ազատ մրցակցություն գուցե եղել է, բայց այն ժամանակ այնպիսի միջոցներ են շրջանառվել, որ հազիվ թե հնարավոր էր անազնիվ պայքարից խուսափել: Օլիմպիադայում հաղթողներին ոչ միայն ձիթենու պսակ էին տալիս և արձանը կանգնեցնում, այլ նաև միանվագ պարգևատրում էին ու նշանակում ցմահ թոշակ, կամ ցմահ ազատում հարկերից: Հայտնի է, որ Հին Աթենքի բարձրագույն պաշտոնյա հանդիսացող Սոլոնը յուրաքանչյուր օլիմպիական չեմպիոնի՝ իր քաղաքի բյուջեից վճարում էր 500 դրախմ (սա համարժեք է աթենացի զինվորի երկու տարվա աշխատավարձին): Ինչպես տեսնում ենք, բավականին շահավետ է եղել և է՝ լինել լավ մարզիկ: Իտալիայի հարավում մի դամբարանում հուղարկավորվածի ոսկորների հետ հնէաբանները հայտնաբերել են ձիթայուղով սափորներ: Ըստ նրանց, դա օլիմպիական չեմպիոնի դամբարան է, իսկ սափորները նրա մրցումների արդյունքում ձեռք բերած պարգևներն են: Հայտնի է, որ վազքի մրցման ժամանակ հաղթողին տրվել է այդպիսի 100 սափոր, կամ 1000 լիտր ձիթայուղ (ներկայիս հաշվարկներով, դրա արժեքը մոտավորապես 100 000 դոլար է): 

Պատմաբանները համոզված են, որ դեռևս մեր թվարկությունից առաջ 4–րդ դարում Հունաստանում կային պրոֆեսիոնալ մարզիկներ, որոնք պարապում էին ամբողջ օրը: Կային նաև հատուկ դիետաներ և մարզիչների ու օգնականների հաստիքներ: Հաշվի առնենք այն, որ մարզիկի՝ օլիմպիադայում հաղթանակը պետք էր ոչ միայն իրեն՝ մարզիկին, այլ նաև համապատասխան քաղաքին կամ պետությանը, որը ուղարկել է նրան:

Այստեղից էլ պարզ է, որ ծաղկում էր նաև «աստղերի վաճառքը»՝ տրանսֆերը: Ընդ որում, այդ համակարգն այն աստիճան էր տարածված, որ անգամ դատավորները չէին կարողանում ոչինչ անել: Իհարկե, չմոռանանք, որ այս պայմաններում արդեն իսկ դատավորների անկաշառության մեջ դժվար է համոզված լինել: Ի դեպ, խաղերի կանոնների պահպանմանը հետևում էին 10 գլխավոր դատավորները և, այսպես կոչված, էլլանոդիկները: Ամենատարածված խախտումը հակառակորդներին կաշառելն էր: Նա, ով բռնվում էր այդ գործում, խիստ պատժվում էր (ի դեպ, և՛ կաշառք տվողը, և՛ վերցնողը): Ընդ որում, պատժում էին անգամ տեղում՝ մտրակահարելով: Օրինակ, թեսալացի Էվպոլոմը օլիմպիական խաղերի ժամանակ բռնցքամարտի մրցումներում որոշակի գումար էր տվել իր երեք հակառակորդներին, որ նրանք պարտվեն: Արդյունքում չորսին էլ այդ ամենի համար պատժել են:

Համարվում է, որ օլիմպիական խաղերը դադարեցվել են քրիստոնեության տարածման հետ կապված՝ 3–4–րդ դարերում, քանի որ քրիստոնյաները փորձում էին մոռացության տալ հեթանոսական բոլոր սովորությունները: Բայց կա ևս մի կարծիք, որ այն ժամանակ այդ խաղերը այնքան էին այլասերվել, որ անհնար էր դրանք շարունակել: Թեպետ համարյա նույն վիճակն է նկատվում մեր ժամանակակից սպորտում՝ երևի մի քիչ ավելի «զարգացած» տեսքով:

 

Կամո Խաչիկյան

 

Կիսվել
Timeline
Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and Youth
All Timeline »
Most Popular
1 Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Conc... 2 Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s... 3 Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US 4 AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little Ones 5 Opportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region...
Poll