Yerevan, 27.November.2025,
00
:
00
BREAKING


2019-ի բյուջեն անցումային տնտեսական փաստաթուղթ է. «Փաստ»

SOCIETY

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Դժվար է ասել՝ ներքաղաքական իրավիճակը, թե նախընտրական թոհուբոհն էր պատճառը, որ այդպես էլ լուրջ մասնագիտական քննարկում չծավալվեց բյուջեի բովանդակության շուրջ: Տպավորությունն այնպիսին էր, որ բյուջեի մասին առանձնապես ասելիք էլ չկա: Առաջին անգամ նույնիսկ տնտեսագետները չեն ցանկանում երկրի համար շատ կարևոր այդ քաղաքական փաստաթուղթը վերլուծել՝ համարելով, որ խորհրդարանական քննարկումների ժամանակ եթե ինչ–որ բան հնարավոր էր ասել, ասվել է:

Այդուամենայնիվ, կարծիք կա, որ հաջորդ տարվա բյուջեն ավելի շատ անցումային ժամանակաշրջանի բյուջե է, քանի որ ներկայացված փաստաթղթից ավելին ակնկալել պարզապես լուրջ չէ: Ինչ վերաբերում է բովանդակայինին, ապա այդ առումով էլ այնքան արձանագրային փաստաթուղթ է, որ չի կարող դիմանալ անգամ ամենամեղմ քննադատությանը:

«Փաստի» հետ զրույցում տնտեսագետներից ոմանք, այնուամենայնիվ, տեսակետ հայտնեցին, որ հաջորդ տարվա բյուջեն ավելի շատ սոցիալական ուղղվածություն ունի և հիմնականում միտված է լինելու արտաքին պետական պարտքը սպասարկելուն: Այսինքն, այն նույնիսկ բարի կամքի դրսևորման բյուջե չի կարելի համարել: Այդ իսկ պատճառով դժվար է ակնկալել, որ հաջորդ ֆինանսական տարում լուրջ տնտեսական առաջընթաց կլինի, հատկապես, եթե երկիրը չորդեգրի խորը բարեփոխումներ իրականացնելու ճանապարհը: 

Ի դեպ, բարեփոխումների ճանապարհով գնալու համար նույնպես ժամանակ է հարկավոր: Ուստի, օդում կախված սպասումները, թե արտահերթ ընտրություններից հետո կարող է տնտեսության զարգացման համար բարենպաստ պայմաններ ստեղծվեն կամ ի հայտ գան նոր իրողություններ, մեղմ ասած՝ մոլորությունների դաշտից է:

Բացենք փակագծերը: Հայտնի փաստ է, որ սովորաբար բյուջեն հիմնված է լինում կառավարության միջնաժամկետ և երկարաժամկետ տնտեսական զարգացման տեսլականի հենքի վրա: Ու հենց այստեղից էլ սկսվում է խիստ անորոշ պատկերի ձևավորումը, քանի որ ներկա իշխանությունները կարծես թե ո՛չ երկարաժամկետ, ո՛չ էլ միջնաժամկետ կտրվածքով որևէ հստակ ծրագիր այդպես էլ չեն ներկայացրել: Անցած 6 ամիսների ընթացքում կառավարությունն ավելի շատ զբաղված է եղել մեծ ու փոքր խնդիրներ լուծելով: Իսկ հիմա, երբ երկիրը համապետական ընտրությունների շեմին է, ու այս պահին դեռ հասկանալի չէ, թե հաջորդ իշխանությունների կողմից երկրի տնտեսական զարգացման ինչ հեռանկար է առաջարկվելու, երկրի գլխավոր ֆինանսական փաստաթղթից էական սպասումներ ունենալը լուրջ չի կարող լինել: 

Ու եթե դասական իմաստով բյուջեն սովորաբար պետք է արտացոլի թե՛ ֆինանսական հոսքերի ստեղծման, թե՛ դրանց վերաբաշխման ուղիները, ապա 2019–ի բյուջեն առավելապես վերաբաշխման մասով է ավելի հստակ, իսկ հավաքագրման մասով այն ունի իներցիոն բնույթ: Բնական է, որ նման պայմաններում հնարավոր չէ տնտեսական աճ ապահովելու մասին խոսել: 

Բացի այդ, իրավիճակը վերլուծելու և եզրահանգումներ անելու համար տնտեսագետներին հստակ թվեր են պետք, որոնք, կարծես թե, նույնպես հստակ չեն: Նրանց կարծիքով, կայուն տնտեսական աճի մասին չենք կարող երազել անգամ լուրջ խոսել այնքան ժամանակ, քանի դեռ վիճակագրական ցուցանիշները չեն արտացոլում երկրի իրական պատկերը: Այսինքն, այստեղ էլ խնդիրներ կան, քանի որ թվերը հիմնականում չեն արտացոլում տնտեսական իրական պատկերը: Ստացվում է՝ տարիներ շարունակ բարեփոխումների անվան տակ իրականացված իմիտացիոն գործընթացները հանգեցրել են նրան, որ այսօր անգամ հնարավոր չէ հստակ հասկանալ, թե անցած տարիների ընթացքում երկիրը այս կամ այն ուղղությամբ ո՞ր կետից ո՞ւր է հասել: Եվ այս պայմաններում վերլուծել երկրի թիվ մեկ ֆինանսատնտեսական փաստաթուղթը կամ խոսել տնտեսական կայուն զարգացման մասին, տնտեսագետների կարծիքով լուրջ չէ, իսկ բյուջեի կատարման մասով, ինչպես մասնագետներն են ասում, կապրենք, կտեսնենք:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population "You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel CardholdersYoung Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia