Երբ նշվում է «տարածքային ամբողջականություն», չի նշանակում, որ Արցախը մտնում է Ադրբեջանի կազմի մեջ․ Դ․ Բաբայանը՝ Ստամբուլում ընդունված հռչակագրերի մասին
SOCIETYԱրցախի նախագահի մամուլի խոսնակ Դավիթ Բաբայանի խոսքով՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների՝ Ստեփանակերտ այցի ժամանակ քննարկվել են տարբեր հարցեր, այդ թվում՝ Արցախի պաշտոնական դիրքորոշումը, որ Արցախը պետք է մասնակցի ԼՂ հիմնախնդրի բանակցային գործընթացին որպես լիարժեք կողմ: Նա Tert.am-ի հետ զրույցում նշեց, որ այդ հարցը մշտապես է բարձրացվում, քանի որ այլ տարբերակ պարզապես չկա:
«Հանդիպման ժամանակ տարբեր հարցեր են քննարկվել: Հիմնական շեշտը դրվել է խաղաղության և կայունության պահպանման վրա: Հիմա, սակայն, զարգացում սպասելը դժվար է, որովհետև Ադրբեջանը չի վերանայել իր հայատյաց ապակառուցողական քաղաքականությունը»,- ասաց նա:
Դավիթ Բաբայանի խոսքով՝ պաշտոնական Ստեփանակերտը ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների հետ հանդիպմանը նաև կարևորել է, որ վերականգնվի Արցախի և Ադրբեջանի միջև երբեմնի եղած օպերատիվ կապը սահմանում տեղակայված զորամիավորումների հրամանատարների միջև: «Այդպիսի կապ եղել է 1994 թվականից ի վեր մինչև Իլհամ Ալիևի իշխանության գալը, որից հետո այդ խողովակը ևս փակվել է»,- ասաց նա:
Դավիթ Բաբայանի ներկայացմամբ՝ ժամանակին երկու կողմերը ամենօրյա կապ էին պահում, և շատ արագ արձագանքում էին այնպիսի միջադեպերին, որոնք վերաբերում էին զինադադարի կամ սահմանի խախտմանը: «Այդ կապը մեծ ներդրում ուներ զինադադարի և խաղաղության պահպանման գործում: Բայց Իլհամ Ալիևի իշխանության գալուց հետո այն իսպառ վերացավ»,- ասաց նա՝ նշելով, որ իրենց՝ այդ կապը վերականգնելու ցանկությանը հիմա Ադրբեջանը չի արձագանքում:
Դիտարկմանը, թե ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը հավաստել էր, որ Դուշամբեում Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի միջև ձեռք բերված պայմանավորվածությունը, որ պետք է օպերատիվ կապ ստեղծել սահմանում, գործում է, Դավիթ Բաբայանն արձագանքեց․
«Դա Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների միջև կապ է, որը նախկինում էլ է եղել, բայց Բաքվի՝ հատկապես Իլհամ Ալիևի ապակառուցողական քաղաքականության արդյունքում աստիճանաբար խզվել և վերացել է:
Այդ կապը համանախագահներն են դրական գնահատում, մենք ևս համարում ենք, որ դրական քայլ է, բայց նաև զուգահեռաբար նշում ենք, որ Ադրբեջանն այն երկիրը չէ, որ հավատարիմ է մնում համաձայնություններին․ նա բազմաթիվ անգամներ խախտել է գրավոր, բանավոր համաձայնությունները, միջազգային նորմերը, փաստաթղթերը, իր սեփական օրենդրությունն է խախտում: Հետևաբար մենք դա միշտ պետք է հաշվի առնենք: Այդ օպերատիվ կապը ստեղծելը շատ դրական քայլ է, բայց չի նշանակում, որ վաղը Բաքուն ամենաանհարմար պահին, ամենանենգ ձևով չի խախտի հրադադարի ռեժիմը, ինչպես դա արել է բազմիցս»,- ասաց նա:
Դավիթ Բաբայանն ընդգծեց՝ չնայած ծանոթ են Ադրբեջանի քաղաքականությանը, բայց, այնուամենայնիվ, հայտնում են իրենց ցանկությունը արցախաադրբեջանական սահմանում հրամանատարների միջև օպերատիվ կապի ստեղծման վերաբերյալ, քանի որ գիտակցում են, որ այդպես գոնե հնարավոր կլինի վերահսկել, թե որ կողմն է սահմանին խնդիրներ ստեղծում: «Այդ ժամանակ գոնե հնարավոր կլինի վերահսկողություն սահմանել որոշ հարցերի վրա՝ առանց քաղաքական աղմուկի, առանց շահարկումների»,- ասաց նա:
Արցախի նախագահի մամուլի խոսնակի հիշատակմամբ՝ անգամ ժամանակին Արցախի և Ադրբեջանի ղեկավարների միջև է եղել օպերատիվ կապ․ վերջիններիս՝ զինադադար խնդրելու և այլ թեմաներով քննարկումների մասին փաստաթղթեր Ստեփանակերտում կան: «Բայց այդ կապն էլ խզվեց, և ոչ միայն այդ կապը․ Իլհամ Ալիևի իշխանություն գալուց հետո խզվել է նաև հասարակությունների միջև կապը»,- ասաց նա:
Tert.am-ը Դավիթ Բաբայանից հետաքրքրվեց նաև Արցախի կարծիքի մասին՝ վերջերս Ստամբուլում ընդունված ԼՂ մասին հռչակագրերի վերաբերյալ, որոնց մեջ, մի դեպքում Թուրքիան և Վրաստանը, մյուս դեպքում՝ Թուրքիան և Իրանը հայտում են իրենց հարգանքը Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության վերաբերյալ:
«Մենք պետք է հանգիստ վերաբերվենք նման հռչակագրերին: Նախևառաջ, երբ նշվում է՝ «տարածքային ամբողջականություն», չի նշանակում, որ Արցախը մտնում է Ադրբեջանի կազմի մեջ: Սա քաղաքականություն է, և կարելի է տարբեր կերպ մեկնաբանել: Այսինքն՝ խնդիր չէ, թող Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը հարգեն, բայց դա չի նշանակում, որ Արցախը Ադրբեջանի կազմում է: Մենք ինչու՞ պետք է մտահոգվենք: Իրանը բազմիցս հայտարարել է, որ չունի հատուկ ընդգծված վերաբերմունք ԼՂ հիմնախնդրի վերաբերյալ, միայն ցանկանում է, որ տարածաշրջանում լինի խաղաղություն և կայունություն: Կարծում եմ՝ նույն կերպ է հիմնախնդրին վերաբերում Վրաստանը: Չեմ կարծում նրանք ադրբեջանամետ են և չեն հասկանում թուրքական գործոնի վտանգը: Իհարկե, շատ կարևոր է զբացմունքային պահը, բայց շատ ավելի կարևոր է սառնասրտությունը․ քաղաքականությունը սառը դատողություն է, սառը հաշվարկներ է»,- ասաց նա՝ նշելով, որ չի կարծում, որ Հայաստանին հարևան Վրաստանի և Իրանի օրեր առաջ դրսևորումը հակահայկական քայլ էր:



