Մտահոգություն Արցախում. «Դեմ ենք, որ մեր հողերը վաճառվեն օտարերկրացիներին». «Փաստ»
SOCIETY«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Արցախում օրենսդրական փոփոխությունների նախագիծ է ներկայացվել, որտեղ առկա ձևակերպումն առաջացրել է «Արդարություն» կուսակցության անհանգստությունը: Խոսքը «ԼՂՀ հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին», «ԼՂՀ քաղաքացիական օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին», «Տեղական ինքնակառավարման մասին» ԼՂՀ օրենքում լրացում կատարելու մասին ԱՀ օրենքների նախագծերի փաթեթի մասին է: «Այդ նախագիծը նախատեսում է օտարերկրյա քաղաքացիներին սեփականաշնորհման իրավունքով տրամադրել հողատարածքներ՝ այգիներ հիմնադրելու նպատակով: Առհասարակ, Արցախի իշխանությունների մոտ հետաքրքիր պրակտիկա է առաջացել, որը տարիների պատմություն ունի. եթե ցանկանում են ինչ–որ ծրագիր իրականացնել, սակայն օրենքը դա թույլ չի տալիս, անպայմանորեն մտածում են օրենքի մեջ նոր փոփոխություններ մտցնելու մասին: Այսինքն՝ տվյալ ձեռնարկը դարձնում են օրինական: Նույն նպատակն է հետապնդում վերոնշյալ նախագիծը, որը ներկայացվել էր Ազգային ժողովին: Նախագիծը, սակայն, դեռևս չի ընդունվել, որովհետև վերադարձվել է գլխամասային հանձնաժողով: Մենք սպասում ենք հետագա քննարկմանը»,– «Փաստի» հետ զրույցում ասաց «Արդարություն» կուսակցության համանախագահ Մարսել Պետրոսյանը:
Խոսելով նախագծից բխող մտահոգությունների մասին՝ նա նշեց. «Նախ՝ իրեն հարգող երկիրն իր հողերը չի վաճառի օտարերկրյա քաղաքացիներին: Մանավանդ, երբ չգիտենք՝ իրենք ինչ քաղաքացիներ են, արդյո՞ք միջնորդավորված չեն լինի: Ի վերջո, այդ հողի սեփականատերերը կարող են նաև սնանկանալ և ստիպված լինել իրենց հողաբաժինը վաճառել որևէ բանկի կամ վերավաճառել այլ քաղաքացիների, և այդպես, փաստորեն, մենք զրկվում ենք այդ տարածքների վրա վերահսկողության իրավունքից: Վտանգը այստեղ է, սակայն կա նաև այլ նրբություն. բազմաթիվ այգիներ, որոնք համայնքային սեփականություն են հանդիսանում, գտնվում են խոշոր հողատերերի, ինչ–որ չինովնիկների, բիզնեսմենների տրամադրության տակ: Եվ նրանք, փաստորեն, իրենց այգիները մշակում են վարձակալության հիմունքներով: Կա նաև այսպիսի մի վտանգ, որ այդ փոփոխություններով փորձում են օրինականացնել և սեփականաշնորհման օրինական իրավունք ձեռք բերել նաև այդ համայնքների մերձակա տարածքների այգիների մասով: Որպեսզի այդ այգիները սեփականաշնորհվեն, օրենքում կատարում են այս փոփոխությունները»:
Մեր զրուցակիցը նշեց, որ կա նաև մեկ այլ նրբություն. «Քանի որ վարձակալած տարածքները չեն կարող գրավադրվել բանկերում, դրանով իսկ լուծվում է նաև այդ խնդիրը: Այսինքն՝ օրենքի փոփոխությունները թույլ կտան նաև բանկում գրավադրման իրավունք ձեռք բերել»:
Անդրադառնալով բուն նախագծին և իրենց դիրքորոշմանը՝ Մարսել Պետրոսյանը շեշտեց. «Մենք կտրականապես դեմ ենք, որ մեր հողերը սեփականության իրավունքով վաճառվեն օտարերկրացի քաղաքացիներին: Նույն հաջողությամբ այդ հողերի սեփականատերերը կարող են միջնորդավորված ձևով դառնալ մեր հակառակորդներն ու թշնամիները: Մենք դիմել ենք Ազգային ժողովին, բայց պատասխան չենք ստացել: Փոխարենը լղոզված մի տեքստով մեզ պատասխանել է ԱՀ գյուղնախարարությունը:
Մենք ստիպված ենք եղել երկրորդ անգամ դիմել: Բաց նամակով ենք դիմել, սակայն առ այսօր ոչ մի պատասխան, ոչ մի արձագանք չկա թե՛ Ազգային ժողովի, թե՛ կառավարության կողմից: Երևի սա էլ պատասխանի մի ձև է: Այն իմաստով, որ ամենահետաքրքիրը լռությունն է՝ լռության են մատնել»:
Նա ընդգծեց, որ իրենց համար հիմնավորումները համոզիչ չեն: «Ոչ միայն համոզիչ չեն, այլև կարելի է ասել, որ գրեթե հիմնավորում չկա. բացի նրանից, որ Արցախ են մուտք գործում ներդրումներ՝ այգիների հիմնադրման նպատակով: Մենք չենք կիսում այդ հիմնավորումը: Մենք կարծում ենք, որ կարելի է օտարեկրյա քաղաքացիներին տարածքներ տրամադրել այգիներ հիմնադրելու համար, բայց այն թող լինի ոչ թե սեփականության իրավունքով, այլ վարձակալության հիմունքներով: Մեր մտահոգությունը սա է»,– ասաց Պետրոսյանը՝ միաժամանակ շեշտելով, որ վերոնշյալ փոփոխությունների անհրաժեշտությունը Արցախը չի զգում:
Հ.Գ.–ԱՀ գյուղնախարարությունը, որպես նախագիծը ներկայացնող լիազոր մարմին, կուսակցությանը մասնավորապես պատասխանել է. «ԱՀ կառավարության նախաձեռնած օրենքների նախագծերի փաթեթի բովանդակության և նպատակների վերաբերյալ կա ակնհայտ թյուրըմբռնում: Փաթեթն ամենևին էլ չի նախատեսում օտարերկրացիներին «հայրենիք վաճառելու» համար իրավական հիմքերի ձևավորում: Այդպիսի միտք կարող է ծնվել միայն ներկայացված փաթեթի ոչ ճիշտ ու թերի ընկալումից: Այն չի ստեղծում ԱՀ անվտանգությանը սպառնացող որևէ հնարավորություն: ԱՀ կառավարությանն օրենքով վերապահվում է իրավունք՝ նպատակահարմար դիտարկվելու պարագայում սեփական ներդրումների հաշվին արտադրական նշանակության այգի հիմնադրած և համապատասխան ենթակառուցվածքներով համալրված՝ այգեգործական գործառնական նշանակության տարածքն օտարել (առանց ազատ վերավաճառելու և այլ նպատակներով օգտագործելու հնարավորության) ԱՀ քաղաքացի չհանդիսացող ֆիզիկական անձանց: Ընդամենը: Ի դեպ, ՀՀ օրենսդրությամբ արդեն 2018 թ. սկզբից օտարերկրացիներն այգեգործական նպատակով կարող են հողատարածք ձեռք բերել ընդհանուր հիմունքներով: Մեր առաջարկած փաթեթն իր մեջ ներառում է իրավական կարգավորումների այնպիսի մեխանիզմներ, որոնք, սրանով պայմանավորված, բացառում են ԱՀ պաշտպանունակությանն ու տնտեսական անվտանգությանն ուղղված ցանկացած սպառնալիք: Հավելենք նաև, որ նախագծի նպատակն է օտարերկրյա կապիտալի և ժամանակակից տեխնոլոգիաների ներգրավումն այգեգործության ոլորտում, ինչի հաշվին հնարավոր կլինի առավել արդյունավետ օգտագործել ոլորտում առկա ներուժը և կրկնապատկել, եռապատկել այգեգործության զարգացման տեմպերը»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում



