Չեմ ասում՝ պատերազմ կլինի, բայց դիվանագիտությունը կկոշտանա. Կայծ Մինասյանը՝ ԼՂՀ հակամարտության մասին
POLITICSՀՀ դիվանագիտությունը 1991-ից մինչև այսօր նույն սանդղակի, մտածելակերպի մեջ է, և խնդիրն այն է, որ հայերը հաղթեցին պատերազմում, բայց նույն արդյունքը չունեցանք քաղաքականության մեջ: Tert.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց Ֆրանսիայի Sciences Po Paris Instituti (Ֆարիզի քաղաքագիտության ինստիտուտ) փորձագետ Կայծ Մինասյանն՝ անդրադառնալով արցախյան հակամարտության հետ կապված դիվանագիտական լուծումներին: Նա կարծում է, որ պատերազմը հաղթելուց հետո հայկական կողմը քաղաքական առումով սխալ գործընթացի մեջ է մտել: Ըստ նրա՝ ՀՀ երեք նախագահներն էլ բանակցել են հող զիջելու շուրջ:
«Լևոն Տեր-Պետրոսյանը նախաձեռնեց հողի զիջման պրոցեսը, Ռոբերտ Քոչարյանի օրոք ընդունվեցին Մադրիդյան սկզբունքները, իսկ նման զիջումները պարզապես անթույլատրելի էին, իսկ Սերժ Սարգսյանը փորձեց իրականացնել Մադրիդյան սկզբունքներն, ավելին՝ ցույց էին տալիս, թե այլ տարբերակ չկա:
Կայծ Մինասյանը նկատեց, որ այսօր ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը փորձում է թափանցիկ քաղաքականություն վարել, ինչը հուշում է, որ վարչապետը ցանկանում է փոխել առկա իրավիճակը՝ ցույց տալով, որ ոչ մի գաղտնի բան չկա: Փորձագետը գտնում է, որ ճիշտ գաղափար է նաև թափանցիկ դիվանագիտություն ունենալու modetsoume: Նրա խոսքով՝ ժամանակն է սովորել սխալների վրա, որը մինչ այս թույլ են տվել արտաքին քաղաքականության մեջ, ժամանակն է սրբագրել հայաստանյան դիվանագիտական մշակույթը:
«Մեր գաղտնի դիվանագիտությունը մեր դեմ է դուրս եկել ու ծառայել է Ադրբեջանի շահերին, իսկ հիմա մշակվեց իշխանություն-ժողովուրդ կապը: Ինչպե՞ս է Իսրայելը Պաղեստինի հետ բանակցությունները բացեիբաց անում՝ 2 ժողովուրդն էլ տեսնում է ու տեղյակ է գործընթացից: Մենք այսօր խոսում ենք, ուսումնասիրում, բայց իրականում չենք իմանում, թե ի՞նչ հիմքի վրա: Մենք պետք է սովորենք մեր սխալներից, ճշտենք մեր ամբողջ դիվանագիտական մշակույթը՝ սրբագրելով մեր սխալները, որովհետև մենք այնքան խոսեցինք զիջումների մասին, որ պատասխանատուվության բաժին ունենք Ադրբեջանի այսօրվա կոշտ դիվանագիտության մեջ»,- ընդգծեց փորձագետը:
Կայծ Մինասյանը նշեց, որ հայաստանյան իշխանությունները դիվանագիտական գործընթացներում խոսքին արժեք չեն տվել և խոսել են տարածքային զիջումների մասին: Նա հիշեցրեց, որ համաշխարհային պատմության մեջ չկա մի դեպք, որ պատերազմում հաղթած կողմը թույլի դիրքերից խոսի և զիջումների մասին ակնարկի:
«Միջազգային պատերազմական պատմության մեջ սկզբից մինչև այսօր որտե՞ղ եք տեսել, որ մարտական գործողությունները հաղթողը ավելին կորցնի պարտվող կողմի համեմատ: Ադրբեջանը միայն ցանկանում է ոչնչացնել մեզ, բայց հայկական կողմն այս պայմաններում էլ խոսել է հող զիջելու մասին: Կարծում եմ՝ հիմա, երբ ՀՀ-ն ավելի ժողովրդավար երկիր է, այս խնդիրները կարող են կարգավորել: Նախորդները պատրաստ էին զիջումների, ինչն արձանագրեցին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները, իսկ հիմա Մինսկի խմբի համանախագահների առջև կանգնած է Նիկոլ Փաշինյանը, ում նրանք չեն ճանաչում, ով ցանկանում է իրավիճակ փոխել: Սա է Արևմուտքի ու ՌԴ-ի խնդիրը, որ հիմա չգիտեն՝ ի՞նչ դիքորոշում ասել: Ավելի կոշտ դիվանագիտություն պետք է լինի, չեմ ասում, թե պատերազմ կլինի, բայց դիվանագիտությունը կկոշտանա»,- շարունակեց Կայծ Մինասյանը:
Վերջինս ողջունեց վարչապետ Փաշինյանի այն մոտեցումը, որ առաջնային է հայ ժողովրդի անվտանգության մասին խոսելը: Նրա գնահատմամբ՝ քանի դեռ Ադրբեջանը չի հրաժարվել իր որդեգրած կոշտ դիրքորոշումներից, միակ հարցը, որը հայկական կողմը պետք է բարձրացնի, հայ ժողովրդի ֆիզիկական անվտանգությունն է: «Մեր դիվանագիտությունը պետք է ներկայացվի հրապարակին, իսկ հրապարակը պետք է ազդի համանախագահների վրա, որպեսզի նրանք Ադրբեջանին սաստեն: Սա է պատճառը, որ Մինսկի խմբի համանախագահները դեռևս քայլ չեն արել: Հրապարակը, մերժելով նախկին իշխանությանը, մերժեց նաև նախկին իշխանության վարած Արցախի հարցով քաղաքականությունը»,- եզրափակեց Կայծ Մինասյանը:



